نوشتن چکیده مقاله در 4 مرحله
- 02 تیر 1399
- آموزش آکادمیک
نوشتن چکیده متون علمی یا آکادمیک یکی از مراحل اصلی نگارش مقاله و پایان نامه به حساب میآید. چکیده (Abstract) خلاصه کوتاهی از بحث مورد بررسی است که خوانندگان میتوانند از آن به عنوان مرور کلی مقاله استفاده نمایند. این بخش مهم از فرآیند مقاله نویسی، آنچه که در کار خود انجام میدهید (چه یک آزمایش علمی باشد و چه یک مقاله تحلیلی) را توصیف میکند و در درک موضوع میتواند به خوانندگان کمک نماید. همچنین نوشتن چکیده باید به گونهای باشد که وقتی افراد به دنبال موضوعات خاصی میگردند، بتوانند با خواندن آن تصمیم بگیرند که آیا موضوع مقاله با اهداف آنها هماهنگ است یا خیر.
برای نوشتن چکیده، ابتدا مقاله خود را تمام کنید؛ سپس خلاصهای از اهداف، مسائل، روشها، نتایج و نتیجهگیری که کار شما را مشخص میکند، بنویسید. بعد از اینکه جزئیات را کاهش دادید و تعداد کلمات متن را به حد نصاب رساندید؛ فقط باید آن را به فرمت مورد نظر در بیاورید. از آنجا که Abstract تنها خلاصهای از کاری است که انجام دادهاید؛ لذا نوشتن آن کار زیاد پیچیدهای نیست. با این حال بسیاری از دانشجویان و محققین در هنگام نوشتن چکیده مقاله دچار معضل میشوند و نمیتوانند آن را به شیوهای درست بنویسند؛ بنابراین شبکه مترجمین راستین در این گفتار تصمیم گرفته تا شیوه نگارش چکیده را در 4 مرحله برای کاربران خود به صورت کامل توضیح دهد. پس از مطالعه این چهار مرحله، یقینا انجام این فرآیند برایتان سهل و آسان خواهد شد.
مرحله اول: مشخص کردن الزامات و نوع چکیده
مراحل اول نوشتن چکیده مقاله
1. ابتدا مقاله را بنویسید.
هر چند چکیده در ابتدای مقاله میآید؛ اما به عنوان خلاصهای از کل موضوع عمل میکند. به جای معرفی موضوع، یک مرور کلی در مورد کارتان بنویسید. پس از اینکه نگارش paper را به پایان رساندید؛ نوشتن چکیده را شروع کنید.
- فرضیه (Thesis) و چکیده دو مقوله کاملا متفاوت از هم هستند. اولی ایده یا سوال اصلی را مطرح میکند؛ در حالیکه دومی برای بررسی کامل مقاله از روشها و نتایج استفاده مینماید.
- حتی اگر نتایج و دستاوردهای مقاله را حدس میزنید، باز هم همیشه Abstract را در آخر کار بنویسید. اگر این کار را انجام دهید؛ میتوانید خلاصه بسیار دقیقتری به وجود آورید.
2. الزامات لازم برای نوشتن چکیده را بررسی و درک کنید.
مقالهای که مینویسید احتمالا حاوی دستورالعملها و الزامات خاصی است و فرقی نمیکند که هدفتان از نوشتن آن برای انتشار در ژورنال، ارائه در کلاس و یا بخشی از یک پروژه کاری باشد؛ چون در هر صورت این الزامات را باید رعایت نمایید. بنابراین قبل از اینکه نوشتن را شروع کنید؛ برای شناسایی مسائل مهمی که باید مد نظر داشته باشید به سرفصلها و یا دستورالعملهای ارائه شده مراجعه کنید.
- آیا حداکثر یا حداقل تعداد کلمه برای نوشتن چکیده مقاله در نظر گرفته شده است؟
- آیا سبک خاصی در این خصوص وجود دارد؟
- آیا ویژگی خاصی از سوی نشریه برای نگارش Abstract تعیین شده است؟
3. مخاطبین را در نظر بگیرید.
چکیده به این دلیل نوشته میشود تا خوانندگان بتوانند اثر را پیدا کنند. مثلا این خلاصه در مجلات و ژورنالهای علمی به خوانندگان این امکان را میدهد تا سریعا تصمیم بگیرند که آیا تحقیق مورد بحث به علایق آنها مربوط است یا خیر. چکیده به خوانندگان کمک میکند تا سریعتر به استدلالها و نتایج اصلی پی ببرند. زمانیکه آن را مینویسید؛ نیازهای خوانندگان خود را در ذهن داشته باشید.
- آیا سایر محققین در رشته شما این چکیده را میخوانند؟
- آیا میتوان آن را برای یک خواننده غیر متخصص یا فردی از یک رشته دیگر در دسترس قرار داد؟
4. نوع چکیدهای که باید بنویسید را مشخص کنید.
هر چند تمام چکیدهها اساسا یک هدف را دنبال میکنند؛ اما دو سبک اصلی در این خصوص وجود دارد: توصیفی (Descriptive) و آگاهی بخش (Informative). قلب از شروع باید پروژه باید مشخص کنید که کدام سبک برای شما مناسب است. معمولا چکیده آگاهی بخش (Informative Abstract) برای تحقیقات فنی و طولانی مورد استفاده قرار میگیرد؛ در حالیکه چکیده توصیفی (Descriptive Abstract) برای مقالات کوتاهتر بهتر است.
- Descriptive Abstract به توضیح هدف و روشهای تحقیق میپردازد؛ اما بخش نتایج را حذف میکند. معمولا 100 الی 200 کلمه نیز حجم دارد.
- Informative Abstract همانند نسخه فشرده مقاله عمل میکند و هر چیزی در تحقیق وجود داشته باشد، از جمله نتایج را منعکس مینمایند. نسبت به چکیده توصیفی بسیار طولانیتر است و میتواند یک پاراگراف یا حتی یک صفحه کامل حجم داشته باشد.
- اطلاعات اصلی گنجانده شده در هر دو سبک مثل هم است؛ فقط در چکیده آگاهی بخش به نتایج و دستاوردهای حاصل شده در پروژه نیز اشاره میگردد.
- چکیده انتقادی (Critical Abstract) اغلب مورد استفاده قرار نمیگیرد؛ اما ممکن است در برخی دورهها مورد نیاز باشد. همان اهداف انواع دیگر چکیدهها را پوشش میدهد؛ ولی مطالعه یا کار مورد بحث را به تحقیق خود نویسنده مرتبط میسازد. Critical Abstract ممکن است طراحی یا روشهای تحقیق را نیز نقد کند.
مرحله دوم: نوشتن چکیده
مرحله دوم نگارش Abstract
1. هدف را شناسایی نمایید.
اگر در حال نوشتن مقالهای در مورد ارتباط بین کمبود نهار در مدارس و نمرات ضعیف هستید؛ دلایل انجام تحقیق خود را مشخص کنید و اهمیت آن را برای خوانندگان توضیح دهید. خواننده میخواهد بداند که چرا تحقیق شما مهم است و هدف آن چیست. با در نظر گرفتن پرسشهای زیر، نوشتن چکیده توصیفی را آغاز نمایید.
- چرا تصمیم گرفتید این مطالعه یا پروژه را انجام دهید؟
- تحقیقات را به چه صورت انجام دادهاید؟
- دستاوردهای پژوهش شما چه بوده است؟
- چرا این تحقیق و یافتههایتان مهم است؟
- چرا یک نفر باید کل مقاله شما را بخواند؟
2. مسئله مورد بحث را توضیح دهید.
چکیده قابلیت بیان کردن مسئله تحقیق را دارد؛ پس مسئله خاصی که پروژه شما به آن میپردازد را با زبانی شیوا و روان بیان کنید. گاهی اوقات میتوان مسئله تحقیق را با انگیزه انجام پژوهش نیز ترکیب کرد؛ اما بهتر است که این دو مورد از هم جدا گردند.
- چه مسئلهای در تحقیق شما وجود دارد که سعی میکنید تا درک یا حل بهتری برای آن به دست آورید؟
- حوزه پژوهش شما چگونه است؟ یک مسئله کلی دارد یا خاص؟
- ادعا یا استدلال اصلی شما چیست؟
3. به روشهای انجام پژوهش اشاره کنید.
پس از اینکه هدف و مسئله پژوهش برشمرده شد؛ نوبت به توضیح روشهای تحقیق میرسد. در این بخش در مورد نحوه انجام پژوهش، توضیحات مختصری ارائه دهید. اگر خودتان بر روی مسئله کار کردهاید به آن اشاره کنید؛ در غیر این صورت کارهایی که مرور کردهاید را به طور خلاصه ذکر نمایید.
- درباره تحقیق خود از جمله متغیرها و رویکردتان بحث کنید.
- شواهدی که باید از ادعای شما پشتیبانی کنید را توصیف نمایید.
- یک مرور بر روی مهمترین منابعتان ارائه دهید.
4. نتایج به دست آمده را توصیف کنید (فقط برای چکیده آگاهی بخش).
در این بخش، تمایز بین Descriptive Abstract و Informative Abstract مشخص میگردد. در چکیده آگاهی بخش از شما خواسته خواهد شد تا نتایج مطالعه خود را ارائه کنید. به صورت کمی و کیفی این بخش را سازماندهی نمایید، و بیشتر بر روی یافتههای اصلی متمرکز شوید (جزئیات را رها کنید).
- از تحقیق یا مطالعه خود به چه دستاوردهایی رسیدهاید؟
- آیا فرضیه یا استدلالتان تایید شد؟
- یافتههای کلی پژوهش شما چه بوده است؟
5. نتیجه گیری را ارائه دهید.
با کامل کردن بخش مربوط به نتیجهگیری، فرآیند نوشتن چکیده به پایان میرسد. معنای یافتهها و اهمیت کلی مقاله را برای نگارش این قسمت مورد توجه قرار دهید. برای نوشتن هم دو سبک Abstract، نتیجه گیری مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما تنها به سوالات زیر در چکیده آگاهی بخش جواب داده میشود:
- پیامدهای کارتان چیست؟
- آیا نتایج شما عمومی هستند یا بسیار خاص؟
حتما بخوانيد: معیارهای انتخاب مجله خوب برای چاپ مقاله
مرحله سوم: قالب بندی چکیده
مراحل سوم نوشتن چکیده مقاله
1. چکیده را منظم بنویسید.
سئوالات بسیاری وجود دارد که چکیده شما باید پاسخ آنها را فراهم کند؛ ولی پاسخها نیز باید مرتب باشند. در حالت ایدهآل، قالب کلی مقاله از "مقدمه، "بدنه" و "نتیجهگیری" تشکیل شده است، پس براساس این وضعیت به چینش مطالب خود در Abstract بپردازید. بسیاری از مجلات، راهنمای سبک خاصی برای نوشتن چکیده مقاله دارند. اگر مجموعهای از قوانین و یا دستورالعملها به شما ارائه شده، آنها را حتما دنبال کنید.
2. اطلاعات مفیدی ارائه دهید.
برخلاف پاراگراف توضیح دهنده موضوع که ممکن است عمدا مبهم باشد؛ چکیده باید توضیح مفیدی از تحقیق شما ارائه دهد. آن را به گونهای در اختیار خواننده قرار دهید تا دقیقا بداند که شما در مورد چه چیزی صحبت میکنید و با ارجاعات یا عبارات مبهم خواننده را درگیر نکنید.
- در نوشتن چکیده از مخففها و کلمات اختصاری استفاده نکنید؛ چون این نوع کلمات برای آشنایی خواننده باید به وی توضیح داده شوند، پس اینگونه کلمات را در متن مقاله ذکر نمایید.
- اگر موضوع درباره مطلبی است که از شناخت مناسبی برخوردار است؛ میتوانید به نام افراد و یا مکانهایی که مقاله شما بر روی آنها متمرکز گردیده، اشاره کنید.
- جداول، ارقام، منابع یا نقلقولهای طولانی نباید در چکیده باشند. این موارد فضای زیادی را اشغال میکنند و معمولا چیزی نیستند که خوانندگان به دنبال آنها در این بخش باشند.
3. از جملات جدیدی برای نوشتن چکیده استفاده نمایید.
چکیده یک خلاصه است؛ اما باید کاملا جدا از مقاله نوشته شود. از جملات قبلی مقاله دوباره در آن استفاده نکنید؛ بلکه با استفاده از واژگان و عبارات کاملا جدید آن را بنویسید تا متن جالب و عاری از همپوشانی مطالب باشد.
4. از عبارات و کلمات کلیدی بهره بگیرید.
هدف شما از نوشتن مقاله و به تبع چکیده این است که محققین به راحتی آن را پیدا کنند و از مطالب آن استفاده نمایند. امروزه بسیاری از محققین برای پیدا کردن مطالب مورد نظرشان بر روی پایگاههای اطلاعاتی آنلاین، جستجو انجام میدهند؛ پس هر چه از کلمات کلیدی و تخصصی بیشتری استفاده نمایید، شانس پیدا شدن مقاله شما افزایش پیدا میکند. به کار بردن 5 الی 10 کلمه کلیدی میتواند مثمر ثمر باشد. مثلا اگر در حال نوشتن یک مقاله علمی در مورد تفاوتهای فرهنگی در درک اسکیزوفرنی (Schizophrenia) هستید؛ مطمئن شوید که کلماتی مانند "اسکیزوفرنی"، "بین فرهنگی"، "فرهنگ محدود"، "بیماری ذهنی" و "پذیرش اجتماعی" را در متن Abstract به کار میگیرید.
5. از اطلاعات واقعی استفاده کنید.
شما با نوشتن این خلاصه میخواهید تا افراد را به سمت مقاله خود جلب نمایید. چکیده مانند قلابی است که افراد را تشویق میکند تا به خواندن مطلب ادامه دهند. با این حال به ایدهها و یا مطالعاتی که برای انجام پژوهش از آنها استفاده نکردهاید، اشاره نکنید. ذکر اینگونه مطالب فقط خوانندگان را گمراه خواهد کرد و میزان بازدید از مقاله را کاهش خواهد داد.
6. به موارد خیلی خاص اشاره نکنید.
در این خلاصه نباید به جزئیات خاصی از تحقیق به غیر از نام و یا مکان احتمالی اشاره نمایید. نیازی به توضیح یا تعریف هیچ یک از اصطلاحات نیست. از صراحت بیش از حد اجتناب کنید و فقط مرور گستردهای از کار خود ارائه نمایید. به کار بردن اصطلاحات تخصصی و زبان فنی در چکیده توصیه نمیشود. این واژگان تخصصی ممکن است توسط خوانندگان عمومی درک نشوند و باعث سردرگمی آنها گردند.
7. از انجام اصلاحات اساسی مطمئن شوید.
چکیده بخشی از یک نوشته است که مانند هر متن دیگری باید قبل از منتشر کردن مورد بازبینی قرار گیرد. غلطهای دستوری و املایی را بررسی کنید و مطمئن شوید که به درستی قالب بندی شده است.
8. از کسی بازخورد بگیرید.
آشنایی با کسیکه بتواند کار را بخواند و از آن سر در بیاورید؛ روشی مناسب برای بررسی درست نوشتن چکیده مقاله به حساب میآید. سعی کنید کسی را پیدا کنید که همه چیز را درباره پروژه شما نداند. از او بخواهید که این خلاصه را بخواند و بعد به شما بگوید که از آن چه چیزی فهمیده است. در این صورت خواهید فهمید که آیا نکات کلیدی را به صورت شفاف و روشن بیان کردهاید یا خیر. مشورت با استاد، همکار یا مشاور نوشتن میتواند بسیار مفید باشد. اگر این منابع را در دسترس دارید حتما از آنها استفاده کنید.
حتما بخوانيد: رفرنس دهی پایان نامه چگونه انجام میشود؟
مرحله چهارم: ترجمه چکیده
مرحله چهارم نوشتن Abstract
1. ابتدا چکیده را به فارسی بنویسید.
اگر قصد دارید تا مقاله خود را در ژونالهای خارجی به چاپ برسانید؛ به ترجمه اجزاء مقاله از جمله چکیده احتیاج خواهید داشت. برای اینکه ترجمه چکیده به صورت مطلوبی انجام گیرد ابتدا ساختار آن را براساس سه مرحله توضیح داده شده مرتب کنید؛ سپس به کار برگردان آن بپردازید.
2. به نحوه نوشتن چکیده برای آسان شدن ترجمه توجه نمایید.
اگر میخواهید ترجمه چکیده مقاله آسان شود؛ روشها و راهکارهایی وجود دارد که میتوانید از آنها استفاده نمایید. برای بررسی و استفاده از این روشها به مطلب "5 نکته جهت آسان نمودن ترجمه چکیده فارسی به انگلیسی" مراجعه نمایید.
3. از هوش مصنوعی برای ترجمه چکیده مقاله استفاده نکنید.
برای اینکه مراحل چاپ مقاله با مشکلی مواجه نشود؛ استفاده از گوگل ترنسلیت را به دست فراموشی بسپارید. ترجمه تخصصی مقاله این امکان را برای شما فراهم میآورد تا همه اجزای آن از جمله Abstract به صورت حرفهای و تخصصی ترجمه گردند. اینگونه ابزارها به دلیل تحتاللفظی و کلمه به کلمه معنی کردن مطالب نمیتوانند مفهوم درستی از کارتان ارائه دهند.
4. کار ترجمه چکیده را به ما بسپارید.
همانطور که عنوان شد، ترجمه چکیده یک کار حرفهای و تخصصی به شمار میآید؛ بنابراین نمیتوان انجام آن را به هر فردی محول نمود. شبکه مترجمین راستین به واسطه سالها حضور در بازار ترجمه و بهرهگیری از مترجمین متخصص، بهترین گزینه برای ترجمه چکیده به حساب میآید. با ثبت سفارش ترجمه چکیده در این مؤسسه میتوانید نیازهای تحصیلی خود را سریعتر برآورده نمایید.
حتما بخوانيد: ترجمه ارزان؛ از رویا تا واقعیت
سئوالات متداول در خصوص نوشتن چکیده
1. چه تفاوتی بین چکیده و مقدمه (Introduction) وجود دارد؟
چکیده به صورت خلاصه به توضیح هدف و نتایج پژوهش میپردازد؛ در حالیکه در مقدمه به پژوهشهای انجام گرفته در مورد موضوع اشاره میگردد، هدف مقاله به طور گسترده توضیح داده میشود، فرضیهها و سئوالات تحقیق مشخص میگردد و نوآوریهای کار تبیین میشود.
2. برای نوشتن چکیده، زمان فعل باید چگونه باشد؟
برای توصیف چیزی که قبلا انجام داده شده است، بهتر است از زمان گذشته ساده استفاده گردد. بهرهگیری از زمانهای حال و آینده برای توصیف کارهای قبلا انجام شده نمیتواند مناسب باشد و خوانندگان را گمراه خواهد کرد.
3. نوشتن چکیده به سبک MLA به چه صورت است؟
چکیده MLA باید حدود 150 الی 250 کلمه حجم داشته باشد. در این سبک هدف و انگیزه کار به صورت خلاصه توضیح داده میشود و در پایان یک یا دو جمله به نتیجهگیری اختصاص پیدا میکند. فرمت اصلی مقاله به نوع انتشار بستگی خواهد داشت؛ اما در اصل چکیده بعد از عنوان و قبل از بدنه اصلی کار میآید.
4. آیا میتوان چکیده را در پایان مقاله قرار دارد؟
برای اینکه خوانندگان پژوهش شما را درک کنند و به مطالعه کردن آن علاقمند شوند، معمولا چکیده در ابتدای مقاله قرار میگیرد. اما این احتمال نیز وجود دارد که چکیده انگلیسی پایان نامه در انتهای تحقیق قرار گیرد.
در ادامه حتما بخوانيد: معرفی 10 نرم افزار پرکاربرد پایان نامه نویسی