زبان های رسمی سازمان ملل متحد: معرفی + چند نکته
- 22 خرداد 1400
- دنیای زبان
سازمان ملل متحد (United Nations) یک ارگان بین المللی است که هدف آن ترویج صلح و عدالت در سراسر جهان است. اما با وجود 193 کشور عضو، ایجاد ارتباط در این محیط اندکی دشوار به نظر میرسد، و سیستمهای گفتاری و نوشتاری محدودی توسط اعضا به کار گرفته میشود. شاید برای شما هم سئوال پیش آمده باشد که زبان های رسمی سازمان ملل کدامها هستند و چگونه مورد استفاده قرار می گیرند؟ آیا حوزههای کلامی دیگری در آینده به مجموعه زبانهای رسمی سازمان ملل متحد اضافه خواهند شد؟ در این مطلب، شبکه مترجمین راستین به این پرسشها پاسخ میدهد.
6 زبان رسمی سازمان ملل متحد
193 عضو سازمان ملل، نماینده جمعیتهای مختلفی از مردم جهان هستند که به زبانهای گوناگونی صحبت میکنند؛ اما سازمان ملل متحد تنها 6 زبان رسمی زیر را دارد که بایستی نماینده 2/8 میلیارد نفر از جمعیت کره زمین باشند.
انگلیسی
در مجموع 1/5 میلیارد نفر از جمعیت جهان، بومی زبان انگلیسی هستند و انتظار میرود این رقم در سالهای آینده به شدت افزایش یابد. در دنیای تجارت نیز این ساختار ارتباطی بسیار پرکاربرد است و امروزه به یکی از شیوههای کلامی اصلی اینترنت نیز تبدیل گشته است. حال شاید این سوال مطرح شود که چرا انگلیسی به این صورت رشد کرده و مورد توجه قرار گرفته است؟
روند گسترش زبان انگلیسی در دوره امپراطوری بریتانیا شروع شد؛ سپس به سرعت در کل قاره اروپا گسترش پیدا کرد. هر چند امروزه دیگر آن امپراطوری وجود خارجی ندارد؛ اما هنوز 53 کشور عضو جامعه کشورهای مشترک المنافع (Commonwealth of Nations) هستند که هدف آنها حمایت از کشورهای فقیر و یکدیگر است. زبان انگلیسی بخشی حیاتی از جامعه جهانی است و در ارتباطات سازمان ملل به منظور گسترش صلح در جهان نقش مهمی ایفا میکند.
چینی
در سال 1946 به زبان رسمی سازمان ملل متحد تبدیل شد؛ با این حال در سالهای اول زیاد در روند کاری این نهاد مورد استفاده قرار نمیگرفت. اما زمانیکه حقوق قانونی جمهوری خلق چین در سال 1971 احیاء شد؛ روند استفاده از زبان چینی در سازمان ملل دستخوش تغییر گردید. مجمع عمومی در سال 1973، چینی را به عنوان زبان کاری در نظر گرفت و شورای امنیت از سال 1974 استفاده از آن را آغاز کرد. در حال حاضر تعداد بیشتری از کارکنان و دفاتر سازمان ملل از زبان چینی استفاده میکنند.
حتما بخوانيد: 10 حقیقت جالب درباره زبان چینی
فرانسوی
هر چند تمام زبان های رسمی سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته میشوند؛ اما دبیرخانه این نهاد تنها از دو ساختار ارتباطی انگلیسی و فرانسوی برای ارتباطات تجاری روزمره استفاده میکند. در واقع دبیر سازمان ملل باید به این دو شیوه کلامی قادر به برقراری ارتباط باشد. فرانسوی از قرن هفدهم تا نوزدهم زبان دیپلماسی، سیاست و فرهنگ محسوب میشد، و در تمام دادگاههای اروپا مورد استفاده قرار میگرفت؛ اما به مرور نفوذ زبان لاتین، آن را از دایره قدرت خارج کرد. هر چند فرانسوی زبان مهمی در سازمان ملل متحد است؛ اما در اولویت قرار ندارد. گروهها و کشورهای فرانسوی زبان ترجیح میدهند تعادل را در سیستم سازمان ملل حفظ کنند و تلاش دارند تا از دانش زبان فرانسوی در تهیه سطح جدیدی از تصمیمات جهانی استفاده نمایند.
روسی
فدراسیون روسیه پس از انحلال جماهیر شوروی در سال 1991 موفق شد کرسی خود را در UN دوباره به دست آورد و بار دیگر بحث استفاده از زبان روسی را در این نهاد پیش کشید (که در اول فوریه 1946 به عنوان زبان رسمی سازمان ملل متحد انتخاب گردیده بود). این جانشینی توسط اعضای سابق اتحاد جماهیر شوروی مورد حمایت قرار گرفت و مخالفتی از طرف اعضای سازمان ملل متحد با عضویت این کشور صورت نگرفت. روسیه مسئول اقتصاد اتحاد جماهیر شوروی بود؛ همین عامل باعث انتخاب منطقی این زبان از طرف سازمان ملل شد.
اسپانیایی
این سیستم ارتباطی جایگاه مهمی در سازمان ملل متحد دارد، و اولین بار در 22 ژانویه سال 1969 به مجموعه ساختارهای ارتباطی شورای امنیت افزوده گردید. هر چند در حال حاضر نهادهای کمی در داخل خود UN از زبان اسپانیایی استفاده میکنند؛ اما با توجه به جمعیت زیادی که در سطح جهان از طریق آن حرف میزنند (بیش از 405 میلیون نفر و پیش بینی میشود این میزان تا سال 2050 حدود دو برابر گردد)، میتوان آینده روشن و روند رو به رشدی را برای آن متصور بود.
عربی
اکثر کشورهای عربی عضو سازمان ملل متحد در سال 1945 در قالب اتحادیه کشورهای عرب (Arab league) دسته بندی شدند. کشورهایی مانند قطر، مصر، امارات و عربستان سعودی حدود 6% از تولید ناخالص داخلی جهان را تولید میکنند. کنفرانس یونسکو در سال 1948 در بیروت برگزار گردید و در آن تصمیم گرفته شد که زبان عربی، ساختار ارتباطی کاری ارگانهای حکومتی باشد. کنفرانس عمومی سازمان ملل متحد در سال 1960 به اهمیت زبان عربی پی برد و اعلام کرد که تمام اسناد این سازمان باید به این ساختار ارتباطی نیز ترجمه شوند؛ زیرا تاثیر زیادی بر کشورهای عرب زبان خواهند داشت.
زبان رسمی سازمان ملل متحد
شیوه افزوده شدن زبانها به سیستم ارتباطی سازمان ملل
سازمان ملل متحد (UN) بعد از خاتمه جنگ جهانی دوم در 24 اکتبر سال 1945 به طور رسمی تاسیس شد. در آن برهه از تاریخ، مبنای انتخاب زبانها بیشتر سیاسی بود. ایالات متحده تازه دنیا را به این باور رسانده بود که یک قدرت عظیم اقتصادی و نظامی است؛ بنابراین انگلیسی را به عنوان ساختار کلامی متداولش از این طریق به جهان شناساند. هر چند در خارج از شوروی زیاد روسی کاربردی نداشت؛ اما این کشور بعد از جنگ جهانی دوم یک قدرت بزرگ به حساب میآمد که نادیده گرفتن سیستم ارتباطیش امکانپذیر نبود.
در 10 نکته جالب توجه درباره زبان اسپانیایی به این مسئله اشاره نمودهایم که این کلام در 21 کشور مختلف مورد پذیرش قرار گرفته؛ لذا قرارگیری آن جزء زبانهای رسمی سازمان ملل متحد قابل توجیه است. دو زبان چینی و فرانسوی هم به ترتیب به عنوان پرکاربردترین حوزه کلامی (به واسطه جمعیت میلیاردی چین) و یک زبان دیپلماسی به این مجموعه اضافه گردیدهاند.
با پیوستن کشورهای بیشتر به سازمان ملل، مشخص شد که این مجموعه کلامی برای ایجاد کارکرد بهتر به تغییراتی نیاز دارد. از اینرو در سال 1973، عربی به ششمین زبان رسمی سازمان ملل تبدیل گردید. عربی زبان اصلی 26 کشور جهان است (که در خاورمیانه و شمال آفریقا واقع شدهاند)؛ بنابراین جمعیت زیادی به آن تکلم میکنند و به دلیل آمیزههای دین اسلام نیز بخش گستردهای از مردم دنیا با آن آشنایی دارند. از این جهت افزودن آن به دایره ارتباطی اعضاء این ارگان جهانی، به حق انتخابی درست بوده است.
حتما بخوانيد: آیا هرگز از طریق یک زبان واحد صحبت خواهد شد؟
چند نکته درباره زبان های رسمی سازمان ملل
امروزه تمام حکومتهای مستقل به جز شهر واتیکان، عضو سازمان ملل متحد هستند. بنابراین به نظر میرسد استفاده درست از سیستمهای ارتباطی برای پیشبرد اهداف در این نهاد جزء ضروریات باشد. در این راستا باید به چند نکته زیر اشاره نمود:
مناقشات و عدم توازن
پنج ارگان اصلی سازمان ملل متحد که وظایف مختلفی برعهده دارند؛ تقریباً شاکله این نهاد جهانی را به وجود آوردهاند. مجمع عمومی (General Assembly)، شورای امنیت (Security Council)، دبیرخانه (Secretariat)، شورای اقتصادی و اجتماعی (Economic and Social Council) موسوم به اکوسوک (ECOSOC)، و دیوان بین المللی دادگستری (International Court of justice) این پنج رکن محسوب میشوند.
در شورای امنیت، انگلیسی و فرانسوی به عنوان زبانهای اصلی مورد استفاده قرار میگیرند. در این شورا معمولاً اسناد، جلسات و سایر اطلاعات عمومی در چهار حوزه کلامی دیگر سازمان ملل در دسترس نیستند. بنابراین میتوان به این نکته پی برد که میزان استفاده از سیستمهای گفتاری و نوشتاری مورد تأیید این مجمع به یک اندازه نیست.
با توجه به این مسئله، نمایندگان اسپانیایی زبان سازمان ملل در سال 2001، اعتراض خود را نسبت به استفاده کم از سیستم ارتباطی خودشان در جلسات و مجامع United Nations عنوان کردند. برخی از کشورهای عضو این نهاد در طول این سالها تلاش کردهاند تا توجه عموم را نسبت به استفاده نامتوازن از شش زبان رسمی سازمان ملل متحد جلب کنند، و روند استفاده محض از انگلیسی در این ارگان را مورد نکوهش قرار دهند.
کارگزاران سازمان ملل تائید نمودهاند که عدم توازن در استفاده از زبان وجود دارد و داشتن مترجم شفاهی همزمان برای هر جلسه دارای توجیه اقتصادی نیست. هر چند بخشی از بودجه این بنیاد، خدمات زبانی را پوشش میدهد؛ اما بعضی اوقات هزینه ترجمه و تفسیر برعهده دولتهایی است که به زبان خاصی صحبت میکنند.
تفسیر و ترجمه
اعضای سازمان ملل موظفند از طریق 6 زبان رسمی مذکور صحبت کنند. در ضمن آنها باید ترجمه شفاهی از زبانی که استفاده میکنند نیز ارائه دهند. در واقع برگردان به 5 زبان رسمی دیگر انجام میشود. اسناد رسمی مکتوب سازمان ملل متحد نیز چنین شرایطی دارند و باید به 5 زبان دیگر برگردانده شوند. در غیر این صورت نمیتوانند منتشر گردند.
یکی از مشکلات اساسی که در سازمان ملل وجود دارد این است که هر کدام از 193 کشور عضو دارای فرهنگها و آداب و رسوم متفاوتی هستند، و براساس تفاوتهای زبانی و فرهنگی خود صحبت میکنند. چیزی که در یک فرهنگ مودبانه تلقی میشود؛ شاید در فرهنگی دیگر توهین آمیز به نظر بیاید. سازمان ملل برای غلبه بر این مشکل، هر ساله کلاسهای زبان شناسی اختصاصی را برای 10 هزار نفر برگزار میکند.
سازمان ملل و چند زبانگی
چند زبانگی (Multilingualism) به ارتباط بین اعضای مختلف UN در فضای داخلی این سازمان کمک زیادی میکند. به واسطه همین قابلیت، مدارا بین اعضاء افزایش مییابد، و مشارکت بیشتر در روند کاری سازمان ملل متحد و افزایش کارآیی تضمین میگردد. بخش ارتباطات جهانی سازمان ملل به منظور از بین بردن تفاوت بین انگلیسی و سایر زبان ها، و تضمین رفتار برابر با همه ساختارهای ارتباطی رسمی، حداقل استانداردی را برای چند زبانگی در سازمان ملل تعیین کرده است.
احتمال افزایش زبان های اصلی سازمان ملل
در حالیکه نمایندگان UN همچنان خواستار استفاده برابر از همه زبان های رسمی سازمان ملل متحد هستند؛ اما برخی از کشورها اصرار دارند تا شیوه ارتباطی دیگری نیز به این مجموعه اضافه شود. در همین راستا کشور هند در تلاش است تا زبان هندی را به سیستم ارتباطی دیگر این نهاد تبدیل کند. در این زمینه کمیتههای دولتی تشکیل شدهاند و حتی برنامه هفتگی اخبار رادیویی United Nations نیز به زبان هندی تدوین گردیده است.
اما قبل از اینکه هندی به عنوان زبان رسمی سازمان ملل تصویب شود؛ اکثریت 193 کشور عضو این ارگان باید با رسمی شدن این حوزه کلامی موافقت کنند. پس از آن هند نیاز به حمایتهای مالی از خدمات ترجمه و تفسیر دارد که دولت هند هزینه آن را حدود 14 میلیون دلار برآورد کرده است. سازمان ملل متحد در این مسیر با دولت هندوستان همکاری خواهد نمود، و در بودجه خود جایی برای پرسنل و تجهیزات لازم برای پیادهسازی یک زبان جدید باز خواهد کرد.
اگر چه به نظر میرسد هندی میتواند به زبان بعدی سازمان ملل تبدیل شود؛ اما نظرسنجی اخیر نشان میدهد که کشورهای عضو این نهاد ترجیح میدهند که اسناد را فقط به زبانهای انگلیسی، اسپانیایی و فرانسوی دریافت کنند. همچنین دولتمردان هند هنوز هیچ قدم جدی برای تبدیل کلامشان به هفتمین زبان رسمی سازمان ملل برنداشتهاند. گزارش United Nations نشان میدهد که در حال حاضر هیچ پیشنهادی در این مورد مقابل مجمع عمومی وجود ندارد. شاید افزایش زبانهای رسمی سازمان ملل بیشتر یک ژست نمادین باشد تا روشی برای پذیرش کشورهای عضو.
کلام پایانی
6 زبان رسمی سازمان ملل متحد، زبان کمتر از نیمی از مردم جهان هستند. تنها افرادیکه مسلط به ساختارهای ارتباطی مذکور هستند؛ میتوانند اسناد و تصمیمات اولویتدار این سازمان را درک کنند. اما نیازی به نگرانی نیست؛ چون خدمات ترجمه تخصصی در تمام این زبانها توسط مترجمین حرفهای ارائه میشود. اینگونه متخصصین در مجموعه راستین حضور دارند که میتوانید به سادگی با آنها ارتباط برقرار نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 91025052-021 تماس حاصل فرمایید.
در ادامه حتما بخوانيد: زبان های اتحادیه اروپا + 7 حقیقت جالب درباره آنها