ترجمه و فناوری: دوست یا دشمن؟
- 02 آذر 1399
- هوش مصنوعی
از دید بسیاری از مترجمان و ویراستاران، خلق ترجمه مقاله باکیفیت در یک زمان کوتاه آن هم به صورت دستی بیشتر شبیه به افسانه به نظر میآید. با این حال باید قبول کنیم که امروزه انواع مختلف فناوریها در تمام سطوح به صنعت ترجمه رخنه کرده و به طور مستمر به آن اضافه میشوند. این روند جادویی که به سادگی یک زبان را به فرهنگ جدید و جامعه شناسی متفاوت تبدیل میکند، شاید برای برخی از حاضرین این عرصه کاملاً ناخوشایند و یا حتی اضطرابآور باشد. به همین دلیل ممکن است سئوالات زیر ذهن آنها را به خود مشغول نماید:
- آیا ترجمه ماشینی (MT) به پای ترجمه انسانی (HT) میرسد؟
- بین توسعه تکنولوژی و فرصت های کاری مترجمان چه رابطهای وجود دارد؟
- آیا بعدها دیگر به مترجم انسانی نیازی نخواهد بود؟
کارشناسان شبکه مترجمین راستین معتقدند که برای دستیابی به یک پاسخ مفید، باید سئوالات مطرح شده متفاوت باشند. مثلا شما باید بپرسید که "آیا میتوانید به عنوان یک مترجم به منظور حفظ جایگاه خود در این کسب و کار از این تغییرات استقبال کنید؟" جواب این پرسش حتما مثبت است.
صرفه جویی در وقت و تمرکز روی موارد مهم
فناوریهایی مانند ترجمه به کمک رایانه (CAT) یا سیستم مدیریت ترجمه (TMS) میتوانند به میزان زیادی از زمان صرف شده برای انجام کارهای جانبی بکاهند. چقدر زمان صرف ارسال ایمیل به مشتریانتان، مرتب کردن و سازماندهی فایلهای مرتبط با پروژهها، تبدیل فرمت فایلهای عجیبی که قادر به باز کردن آنها نیستید، جابجا شدن بین متون منبع و هدف یا مرور متون در پایگاه داده واژگان خود میکنید؟ احتمالاً پاسخ خواهید داد که بخش اعظم وقت خود را به انجام این موارد اختصاص میدهید.
فناوری های حوزه ترجمه به چه صورت باعث کاهش زمان کارها میشوند؟
ابزارهای CAT و TMS به شما کمک میکنند تا زمان صرف شده برای کارهای جانبی را کاهش داده یا کاملاً حذف کنید. در نتیجه قادر خواهید بود تا روی آنچه که واقعاً مهم است و باعث ایجاد نوعی ترجمه تخصصی میشود، تمرکز نمایید. حال حتماً میپرسید که چگونه ابزارهای CAT و TMS میتوانند به من کمک کنند؟
- این ابزارها سبب سازماندهی و مرتبسازی فایلها میگردند.
- این امکان را میدهند تا کارهای خود را تنها با یک کلیک دریافت و ارسال کنید و دیگر نیازی نیست برای تک تک مشتریانتان ایمیل بفرستید.
- دیگر لزومی به جابجایی مداوم بین متون هدف و منبع نیست؛ چرا که با کمک این ابزارها هر دو متن در قالب یک ویرایشگر به صورت پهلو به پهلو در دسترس خواهند بود.
- این ابزارها امکان دسترسی خودکار به پایگاه داده ترمینولوژی (اصطلاحات تخصصی)، دیکشنریهای آنلاین یا هوش مصنوعی را برای شما فراهم میکنند.
علاوه بر این موارد، ابزارهای ترجمه به کمک رایانه با فرمتهای مختلف فایلها کار میکنند؛ به همین دلیل نه تنها دیگر نیازی به تبدیل فرمت فایلها نخواهید داشت، بلکه میتوانید با کمک این ابزارها در هزینه نیز صرفهجویی نمایید؛ چون اغلب نرمافزارهای تبدیل فرمت پولی هستند (البته اگر حق کپیرایت را رعایت کنید). جمیع این موارد باعث صرفجویی بسیار زیادی در وقت میشوند که همین امر باعث بالا رفتن سرعت و توانایی انجام ترجمه فوری متون میگردند؛ پس میتوانید کار بیشتری بگیرید و بالتبع درآمد بیشتری کسب نمایید.
حتما بخوانيد: ابزارهای ترجمه به کمک رایانه یا CAT
حافظه ترجمه چگونه باعث صرفه جویی در زمان و انجام ترجمه فوری میگردد؟
علاوه بر تمام ویژگیها و اجزاء مثبتی که ابزار CAT در اختیار شما قرار میدهد؛ باید بگوییم که حافظه ترجمه (TM) این ابزار خود به تنهایی یک قابلیت منحصر به فرد برای کاربران ایجاد میکند. به لطف TM میتوانید از برگردان های گذشته دوباره استفاده کنید؛ حال چه این ترجمه بخشی از همان فایل باشد و چه یک پاراگراف کامل از ترجمه مقالهای که 10 سال پیش برای یک مشتری دیگر انجام دادهاید.
نحوه عملکرد ترنسلیشن مموری به این گونه است که هر بار ترجمهای را در ویرایشگر تائید میکنید؛ این ابزار آن را ذخیره مینماید. سپس هر بخش با تمام مواردیکه در گذشته معنی کردهاید، مقایسه میشود. اگر هر بخش از متون ذخیره شده شبیه چیزی باشد که در حال برگردان آن هستید؛ نرم افزار به صورت خودکار به شما میگوید که قبلاً آن مطالب را معنی کردهاید. TM جزء یکی از راهکارهایی است که ما در مطلبی تحت عنوان "چگونه سریع و باکیفیت ترجمه کنیم؟ ارائه 10 راهکار عملی" به آن اشاره کردهایم.
رابطه بین صنعت ترجمه و فناوری
افزایش کیفیت ترجمه به واسطه فناوری های نوین
شاید با خود بگویید که حتماً این سرعت بالا، کاهش کیفیت را در پی خواهد داشت؟ خیر اینگونه نیست. ترنسلیشن مموری نه تنها در وقت شما برای ترجمه مقاله آن هم به صورت چندین باره صرفجویی می کند؛ بلکه ترجمههایتان چه در یک فایل و چه در تمام فایلهایی که تاکنون معنی کردهاید را به صورت یکپارچه نگهداری میکند.
با این حال این تنها حافظههای ترجمه نیستند که کیفیت و انسجام کار را ارتقاء میدهند؛ بلکه واژه نامههای تخصصی (TB) نیز با ادغام لیست کلمات مورد نظر مشتریان و پایگاه داده اصطلاحات شخصی در ویرایشگری که در آن معنی میکنید به شما کمک کرده و باعث انسجام مجموعه اصطلاحات فنی مورد استفاده شما میشوند.
ضمناً جدا از این منابع هوشمند و یکپارچه دادهها، ابزارهای CAT میتوانند امکان دسترسی شما به ابزارهای QA را فراهم میکنند. ابزارهای QA زحمت نمونه خوانی (Proofreading) و تصحیح را به حداقل میرسانند، و اشتباهات چاپی و گرامری احتمالی را شدیداً کاهش میدهند. همچنین ابزارهای QA با بررسی برچسبهای بیمورد کمک میکنند تا از قالببندی اصلی متن پیروی کنید.
نکته آخر اینکه داشتن این همه برنامههای کاربردی در قالب یک ویرایشگر کاربرپسند باعث میشود تا حواسپرتی در هنگام کار به حداقل برسد و این امکان فراهم گردد تا بتوانید بر روی موارد مهم تمرکز کنید. داشتن زمان بیشتر برای برگردان واقعی به این معنی است که شما میتوانید با توجه و تمرکز بیشتر بر روی کار ترجمه، کیفیت کارتان را تا حد زیادی افزایش دهید.
ترجمه سریع تر و با کیفیت تر عامل جذب مشتریان بیشتر
هر چند که خلق ترجمه مقاله باکیفیت در زمان کم ممکن است یک افسانه به نظر بیاید؛ اما ابزارهای CAT و TMS قادر به تحقق این افسانه هستند. امروزه مترجمین حرفهای نیز از تغییرات صورت گرفته در این حوزه مطلع گردیدهاند و آن را حس کردهاند؛ ولی تبدیل این احساس به فرصتی برای رشد پایگاه مشتریان چندان مرسوم نیست و هنوز در اول راه است.
پس چرا از مزایای این موقعیت استفاده نمیکنید؟ مترجمی باشید که ترجمههای دقیق تر و منسجمتر را در زمان کمتری تحویل میدهد. همچنین به لطف وجود برنامه TM و تطبیق دادن برگردان با کارهایی که قبلاً انجام دادهاید، می توانید به مشتریان همیشگی خود تخفیف دهید.
قطعاً مشتریانتان قدردان تسهیلاتی که در اختیار آنها قرار میدهید هستند و به احتمال زیاد هنگام انتخاب مترجم برای کار بعدی، شما را در اولویت قرار خواهند داد. ضمناً به دلیل صرفهجویی در وقت، زمان آزاد بیشتری خواهید داشت؛ پس در صورت تمایل میتوانید کارهای بیشتری بگیرید و درآمد زیادتری به دست آورید.
حتما بخوانيد: ترجمه ماشینی چیست: تاریخچه + معرفی 4 سیستم MT
فناوری های ترجمه تضمین کننده همکاری راحت تر
ویژگی تعاملی ابزارهای CAT و سیستم مدیریت ترجمه (که جزء ابزارهای هوش مصنوعی نیستند، بلکه کمک کننده به مترجمین هستند) به گونهای است که آنها را برای دارالترجمهها بسیار کاربردی و مفید میکند. اما ما معتقدیم که آنها برای مترجمان، نمونه خوانان (Proofreaders)، بازبینان، اصطلاح شناسان و همه افرادیکه به طریقی در خلق یک ترجمه واقعی نقش دارند، به یک اندازه مهم هستند.
زمانهایی وجود دارد که کار شما با کار یک متخصص دیگر تلاقی پیدا میکند. حتی برخی اوقات مجبورید چند نفری همزمان بر روی یک پروژه کار کنید. ابزارهای CAT و TMS، به ویژه آنهایی که مبتنی بر فضای ابری هستند به شما امکان دسترسی به محیطی را میدهند که همکاری و ارتباط بدون وقفه را امکانپذیر میکنند (برای درک بیشتر این مسئله پیشنهاد میکنیم به مطلب چرا "ترجمه ابری برای هر پروژه زبانی ضروری است؟" مراجعه کنید).
در این صورت نه تنها میتوانید از TM و پایگاه لغات تخصصی که توسط همکارانتان به روز میشوند استفاده کنید؛ بلکه این امکان را دارید تا اصطلاحات و سبک کاری خودتان را با کسانیکه همزمان با شما بر روی آن پروژه کار میکنند همگام نمایید. در ضمن میتوانید نظراتتان را مستقیماً در رابط CAT به منظور خواندن، پاسخ دادن، دنبال کردن و به چالش کشیدن به اشتراک بگذارید. این موارد به انسجام و کیفیت کار تیمی، و تحویل به موقع آن کمک میکنند.
فناوری ترجمه: ابزار CAT و ترنسلیشن مموری
کلام پایانی: ابزارهای با ارزش دیگر
تنها ابزارهای CAT و TMS نیستند که میتوانند به شما در افزایش بهرهوری و ارتقاء کار روزانهتان کمک کنند؛ در زیر سه ابزار دیگر را معرفی میکنیم که قطعاً ارزش بررسی را دارند:
1. ابزارهای تشخیصی اپتیکی کاراکتر (OCR) با قابل ویرایش اسنادی مانند تصاویر، فایلهای اسکن شده یا برخی از فایلهای پی دی اف در صنعت ترجمه بسیار کمک کننده هستند.
2. ابزارهای تشخیص صدا فقط به خانههای هوشمند و موتورهای جستجو محدود نمیشوند. آیا تا به حال آرزو کردهاید که کاش مجبور نبودید در هنگام کار در کنار کامپیوتر خود بنشینید؟ ابزار Dragon by Nuance در این زمینه میتواند آرزویتان را برآورده نماید.
3. فرهنگهای لغت، مجموعه اطلاعات و اصطلاح نامههای آنلاینی مانند Linguee یا The Free Dictionary، امکان دسترسی فوری به اصطلاحات را بدون نیاز به تحقیق در مورد آنها فراهم میکنند.
در ادامه حتما بخوانيد: مترجم مبتنی بر هوش مصنوعی به این زودیها جای مترجمان را نمیگیرد