چرا زیرنویس را باید بر دوبله ترجیح داد؟

بحث در مورد انتخاب زیرنویس (Subtitling) و دوبله (Dubbing)، قدمتی بیش از 70 ساله دارد. هر دو طرف ماجرا معتقدند که روش آنها در ارائه محتوای ویدئویی برای عموم بهتر است و در برخی موارد عقیده هر دو درست است. با این حال هم زیرنویس و هم دوبله از منظر پردازش اطلاعات، مباحث مالی و اجماع صدا و تصویر، معایب و مزایای خاص خود را دارند.

البته هر کدام از این روش‌ها برای گروهی از افراد جامعه بهتر عمل می‌کنند. به عنوان مثال وقتی مخاطبین شما کودکان هستند؛ دیگر نمی‌توانید از سابتایتل استفاده کنید. اما در حالت کلی بیشتر افراد زیرنویس را برای تماشای برنامه‌ها و فیلم‌های خارجی ترجیح می‌دهند. در واقع زیرنویس‌ مزایای بیشتری برای همه طرف‌های درگیر ماجرا دارد؛ یعنی در حالت کلی به نفع تهیه کنندگان، مخاطبان و مبلغین می‌باشد. پس در این مطلب با شبکه مترجمین راستین همراه باشید تا نگاهی دقیق‌تر به آن بیاندازیم.

 

مؤثرتر بودن خواندن زیرنویس

مطالعات نشان داده‌اند که خواندن زیرنویس برای کودکان (بالای 11 سال) و بزرگسالان، موثر‌تر از گوش دادن است. این موضوع بیانگر آن است که فکر کردن به سابتایتل در هنگام ترجمه محتوای ویدئویی، تا حد زیادی منطقی است. همچنین بررسی زیرنویس خیلی راحت‌تر است و به بینندگان اجازه می‌دهد که حتی در صورت وجود صداهای محیطی، وقایع فیلم را به راحتی دنبال کنند.

با این وجود مردم معمولاً براساس عادت‌های قبلی خود، زیرنویس یا دوبله را ترجیح می‌دهند. در کشورهایی که دوبله قدمتی طولانی دارد (مانند فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، آلمان، روسیه و ایران)؛ عموم مردم با دنبال کردن متون روی صفحه مشکل دارند. آنها آن دسته از فیلم‌ها، برنامه‌ها و ویدئوهای خارجی را ترجیح می‌دهند که محتوای ترجمه شده آنها با صدای بلند ایراد می‌شود.

از طرف دیگر بخش زیادی از مردم، زیرنویس را مشتقانه‌تر از دوبله دنبال می‌کنند (مثل کسانیکه می‌خواهند یادگیری زبان انگلیسی از طریق ترجمه را تجربه نمایند). توجه اینگونه افراد در هنگام تماشای فیلم به پایین صفحه منحرف نمی‌شود؛ زیرا به صورت خودکار متون سابتایتل را می‌خوانند. اگر مخاطبان هدف شما در یکی از این کشورها زندگی می‌کنند؛ باید از Subtitle استفاده کنید.

  • بریتانیا
  • ایرلند
  • بلژیک
  • دانمارک
  • هلند
  • یونان
  • پرتغال
  • فنلاند
  • نروژ
  • سوئد
  • آمریکا
  • چین
  • کره جنوبی
  • مالزی
  • هند
  • آفریقای جنوبی
  • مکزیک
  • آرژانتین

 

حفظ صدای بازیگران اصلی در زیرنویس

در واقع بهترین مزیت استفاده از زیرنویس در هنگام عرضه محتوای خود به مخاطبان خارجی، همین مورد است. دوبله به بینندگان اجازه نمی‌دهد لحن یا صدای واقعی بازیگران اصلی فیلم را بشنوند. اما سابتایتل تجربه کاملی را برای بیننده فراهم می‌کند. به علاوه صدا در هنگام ایفای نقش، به ویژه در نمایشنامه‌ها و برنامه‌های طنز بسیار مهم است. عدم پخش صدای بازیگران اصلی، ارزش فیلم را پایین می‌آورد. از این رو مخاطبان از یک تجربه معتبر محروم می‌شوند و به جای آن یک نسخه بومی از فیلم را تجربه می‌کنند.

به عنوان مثال کافی است مستندهای درون کرم چاله (Through the Wormhole) یا داستان خدا (The Story of God) را بدون صدای مورگان فریمن تصور کنید. بدون شک مطالب این مستندها بسیار جالب هستند و اطلاعات ذی قیمتی را ارائه می‌دهند؛ اما آیا می‌توان بدون صدای این بازیگر معروف، همان احساس را منتقل کرد؟

همچنین در برخی از برنامه‌ها بودجه زیادی صرف سرمایه‌گذاری بر روی بهترین صداگذاری می‌شود. با این وجود نیز مخاطبین علی‌رغم تلاش تهیه کنندگان بخشی از صدای محیط را از دست خواهند داد. در برخی از موارد نیز عدم هماهنگی بین صدا و نحوه حرکت لب‌های بازیگران وجود دارد که باعث سردرگمی بینندگان فیلم می‌شود. این وضعیت زمانی بدتر می شود که بودجه کافی در اختیار ندارید و نمی‌توانید صداپیشگان حرفه‌ای را به خدمت بگیرید. در این صورت ترجمه فیلم به صورت سطحی، بدون آهنگ و احساس درخواهد آمد. لذا هیچگاه نمی‌توانید به تاثیرگذاری فیلمی که به دنبالش بودید برسید.

 

 

کمک زیرنویس به ارتقای مهارت‌های زبانی

یک زیرنویس خوب، ترجمه مکتوب گفتار بازیگران فیلم را به صورت آنی نشان می‌دهد. در این صورت می‌توانید پیام‌ها را بشنوید و بلافاصله معنی آنها را بخوانید. به این ترتیب به عنوان مخاطب، شانس بیشتری برای یادگیری برخی کلمات سخت و جدید زبان خارجی، و یادگیری نحوه تلفظ آنها خواهید داشت.

ممکن است چنین چیزی هنگام مطالعه یک زبان خارجی یک عامل ناچیز به نظر بیاید؛ اما آشنایی مستقیم با نحوه صحبت کردن مردم بومی، شما را به ارتقای مهارت‌های زبانی‌تان نزدیک می‌کند. به عنوان مثال تسلط بر زبان انگلیسی در اروپای شمالی بسیار بالاست؛ زیرا مردم در آنجا به لطف زیرنویس بیشتر برنامه‌ها و فیلم‌های زبان اصلی را نگاه می‌کنند. اما از طرف دیگر تسلط به کلام مردم بریتانیا در اسپانیا و ایتالیا که دسترسی به محتوای ویدئویی به زبان انگلیسی دشوارتر است، در سطح متوسط می‌باشد.

در کشورهایی که فیلم‌های انگلیسی زیرنویس می‌شوند؛ افراد عموماً نمرات بالاتری در آزمون‌های تافل کسب می‌کنند. اما در کشورهایی که مردم فیلم‌های دوبله را ترجیح می‌دهند، با وجود اینکه دولت‌های آنها هزینه بیشتری را صرف آموزش زبان انگلیسی می‌کنند؛ اما سطح نمرات زبان پایین‌تر است.

 

زیرنویس و دوبله

زیرنویس بهتر است یا دوبله؟

 

هزینه بالا و زمانبر بودن دوبله

یکی دیگر از مزیت‌های زیرنویس نسبت به دوبله، هزینه آن است. در هر دو مورد برای تهیه یک نسخه مناسب از متن اصلی محتوا، به یک مترجم آموزش دیده نیاز است. در این فرآیندها کار یک مترجم فقط پیدا کردن کلمات مناسب نیست؛ و آنها عموماً کار سختی پیش رو دارند. مثلاً متون ترجمه شده به زبان مقصد نباید طولانی‌تر از متن اصلی باشند. همچنین مترجمان باید در بیشتر موارد عبارات را متناسب با تعداد ثانیه یا خطوط ثابت تنظیم کنند؛ زیرا بسیاری از زبان‌ها برای بیان دقیق یک منظور به کلمات بیشتری نیاز دارند.

با این حال دوبله علاوه بر هزینه ترجمه؛ به صدای حرفه‌ای دوبلورها (وجود یک دوبلور به ازای هر بازیگر)، استودیو، ویراستار و کارشناسان پسا ویرایش نیاز دارد. اما از آنجاییکه زیرنویس به کار کمتری نیازمند است؛ لذا هزینه‌های آن نیز کمتر می‌باشد. علاوه بر این سابتایتل نیازمند زمانی برای ضبط و ویرایش نیست؛ پس سریع‌تر آماده می‌شود. بنابراین محتوای ویدئویی زودتر به مخاطب مورد نظر عرضه می‌گردد.

 

حفظ طبیعی بودن محتوا توسط زیرنویس

کل محتوای ویدئویی باید به گونه‌ای باشد که بتواند مخاطب را با موفقیت در روند داستان غرق کند. اما چنین چیزی وقتی به نحو بیان و طبیعی بودن ماجرا دقت نشود؛ امکان پذیر نخواهد بود. مثل وقتیکه یک دختر فرانسوی مقابل برج ایفل ایستاده و بخواهد مانند یک آمریکایی اهل نیویورک به انگلیسی صحبت می‌کند یا یک سامورایی که قرار است در یک تبلیغ فروش سوشی شرکت کند و کلمات را به زبان اسپانیایی بیان نماید.

زبان در تمام اشکال ارتباطی اعم از هنر، تجارت و زندگی روزمره اهمیت دارد. زیرنویس این امکان را برای بینندگان فراهم می‌کند تا با نحوه برقراری ارتباط افراد با یکدیگر در فرهنگ‌های خارجی آشنا شده و به صداهای موثق گوش دهند. دوبله نسخه متفاوتی از همان فیلم را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. هر چند ممکن است پیام همان باشد؛ اما احتمال دارد در این میان بخشی از ارتباطات غیرکلامی از دست بروند.

 

انتخاب دوبله یا زیرنویس با توجه به مخاطبان هدف

در هنگام انتخاب یک روش مناسب برای ترجمه فیلم و ویدئو، باید بیشتر به مخاطبان خود توجه کنید. حتی اگر به نظر آید که جمعیت بیشتری از یک روش خاص استقبال می‌کنند؛ باز هم باید قبل از تصمیم‌گیری به خوبی تحقیق انجام دهید. مثلاً در آمریکای لاتین بسیاری از افراد خواهان دوبله هستند؛ اما اگر دقیق‌تر به این موضوع ریز شوید، متوجه می‌گردید که اقبال به زیرنویس با توجه به ارتقای سطح اجتماعی و اقتصادی جمعیت در حال افزایش است. پس اگر مخاطبین هدف‌تان افرادی با تحصیلات عالیه هستند؛ می‌توانید از زیرنویس برای ترجمه محتوای ویدئویی خود استفاده کنید. اما اگر به دنبال بازار انبوه هستید؛ دوبله ممکن است تنها انتخاب شما باشد.

 

در ادامه حتما بخوانيد: 10 قانون طلایی زیرنویس بازی ویدئویی