تلفظ شوآ: چگونه صدای /ə/ را مانند یک بومی زبان ادا کنیم؟
- 22 آبان 1400
- آموزش زبان
شوآ (Schwa) یا واکه بی رنگ، رایجترین نوع صدا در زبان انگلیسی است که تقریباً در هر کلمهای ظاهر میشود. در عین حال فوقالعاده آب زیرکاه و موذی است. گویشوران بومی زبان انگلیسی همیشه از آن استفاده میکنند؛ در حالیکه حتی نمیدانند به آن چه میگویند. همچنین بسیاری از زبان آموزان هرگز در کلاس درس با آن آشنا نمیشوند.
در واقع هرگز نمیتوان صدای شوآ را از روی املای کلمه تشخیص داد. پس به نظر میرسد تلفظ این مصوت ممکن است بسیار چالش برانگیز باشد. اما در صورتیکه در این مطلب با شبکه مترجمین راستین همراه باشید؛ قول میدهیم پیشرفت چشمگیری را در تلفظ خود مشاهده خواهید کرد.
هر چند شوآ تنها یک صداست؛ با این حال مهمترین صدایی است که میتوانید یاد بگیرید. در این راهنما همه چیز را در مورد تلفظ Schwa به شما یاد میدهیم. در نتیجه خواهید آموخت که چگونه در هنگام ادای یک کلمه از این صدا استفاده کنید و چگونه آن را مانند یک بومی زبان تلفظ نمایید.
صدای شوآ چیست؟
متداولترین صدا در زبان انگلیسی است؛ اما یکی از کوتاهترین و خنثیترین نوع اصوات به حساب میآید. صدای شوآ در IPA (الفبای آوانگاری بین المللی) به صورت /ə/ نمایش داده میشود. هیچ حرف خاصی نشان دهنده آن نیست؛ بنابراین به سادگی در واژگان نادیده گرفته میشود. در حقیقت تمام مصوتهای انگلیسی (A ،E ،I ،O و U) را میتوان به یک واکه بی رنگ تبدیل نمود.
نحوه تلفظ صدای شوآ
به آن صدای تنبل گفته میشود؛ زیرا میتوانید آن را شبیه uh یا صدای کوتاه U تصور کنید – همان uh که در صورت عدم اطمینان یا تردید در مورد چیزی از آن استفاده مینمایید (Uh… I’m not sure what you mean = اوه مطمئن نیستم منظور شما چیست).
اگر uh را ضعیفتر و نرمتر تلفظ کنید؛ تقریباً به صدای شوآ نزدیک میشوید. در واقع باید دهان و زبان خود را مثل یک فرد تنبل تکان دهید تا بتوانید /ə/ را به صورت درست ادا کنید. برای تلفظ اکثر صداهای انگلیسی باید زبان خود را تکان دهید، یا در دهان خود تنش ایجاد کنید؛ اما اصول تلفظ صدای شوآ به صورت درست به قرار زیر میباشد:
- در ابتدا باید لبهای خود را کمی باز کنید.
- سپس در حالیکه دهانتان کاملاً آرام و بیحرکت است، صدا را ایجاد نمایید.
به عنوان مثال حرف E در کلمه problem به صورت شوآ تلفظ میشود؛ پس باید در هنگام ادای این کلمه بگویید: pro-bluhm نه pro-blehm. سعی کنید هر دو شیوه بیان این واژه (یعنی pro-bluhm و pro-blehm) را ادا کنید تا تفاوت نحوه تلفظ آنها را متوجه شوید. توجه داشته باشید که هجاء اول (-pro) این کلمه به صورت کشیده و تاکیدی تلفظ میگردد؛ در حالیکه صدای دوم (bluhm-) که دارای صدای شوآ است، کوتاهتر بیان میشود.
اگر عادت دارید حروف صدادار را به همان صورتیکه هستند به زبان بیاورید؛ در ابتدا افزودن مصوت واکه بی رنگ، ممکن است کمی برایتان شرایط سخت باشد. بنابراین بهتر است در حین بیان کلمات مختلف از آن استفاده نمایید. حال بیایید این صدا را با مصوتهای دیگر امتحان کنیم. در تلفظ کلمات زیر باید از شوآی uh استفاده کنید (این صدا در کلمات زیر با ə نشان داده شده است).
- A: banana ← bənanə ← buh-nan-uh
- E: chicken ← chickən ← chik-uhn
- I: possible ← possəbəl ← pos-uh-buhl
- O: complete ← cəmplete ← cuhm’plit
- U: stadium ← stadiəm ← stey-dee-uhm
صدای شوآ
چگونگی پیدا کردن صدای شوآ در کلمات انگلیسی
از روی املای کلمات نمیتوانید صدای /ə/ را تشخیص دهید. در عوض باید از روی استرس یا تکیه واژگان آن را پیدا کنید. اگر در یک کلمه به یک سیلاب بدون تاکید (فشار صدایی) برخوردید؛ باید بدانید که مصوت آن معمولاً یک Schwa است.
به عنوان مثال کلمه banana سه حرف A دارد؛ اما همه آنها به صورت یکسان تلفظ نمیشوند. اگر به فرهنگ لغت نگاه کنید؛ متوجه می شوید که شیوه ادای واژه مذکور به صورت bənanə نوشته شده است. این بدان معنی است که:
- هر بار که علامت ə را میبینید؛ باید صدای uh را جایگزین مصوت بکنید.
- در این کلمه اولین و آخرین حرف A جزء صداهای شوآ به حساب میآید؛ در حالیکه حرف میانی A به صورت یک A عادی تلفظ میشود.
- پس باید این کلمه را به صورت buh-nan-uh بیان کنید.
در واقع میتوانید از نظر فنی هر کلمه جدیدی که در فرهنگ لغت با آن برخورد میکنید را بررسی کرده و صداهای شوآ آنها را بیابید. در ضمن میتوانید به نحوه تلفظ کلمه توسط یک گویشور بومی نیز گوش فرا دهید و جاهایی از کلمات که اصوات با فشار ادا میشوند (و نمیشوند) را پیدا کنید. احتمالاً تا اینجا به این نتیجه رسیدهاید که صدای شوآ تصادفی است؛ اما حقیقت این است که کلمات دارای مصوت /ə/ از دو الگوی کلی تبعیت میکنند:
الگوی شماره 1: صدای شوآ اغلب در کلمات دستوری ظاهر میشود
جملات انگلیسی در اصل از کلمات کاربردی یا دستوری تشکیل میشوند:
- کلمات کاربردی (Content Words) پیام جمله را منتقل میکنند. اسم ها و صفات به همراه افعال و قیدها در این دسته قرار میگیرند.
- کلمات دستوری (Function Words) بیشتر شبیه پر کنندهها هستند و کلمات کاربردی را به هم پیوند میدهند تا جمله از لحاظ دستوری کامل شود. چند نمونه از این کلمات عبارتند از the ،is و that.
کلمات دستوری فاقد فشار هستند و مصوتهای کلمات دستوری عمدتاً از صدای شوآ استفاده میکنند. مثلا این جمله را در نظر بگیرید: I am really excited for today (من واقعاً برای امروز هیجان زده ام). در اینجا واژههای Am و for جزء کلمات دستوری هستند که از صدای شوآ استفاده میکنند. در نتیجه باید این کلمات را به صورت uhm و fuhr تلفظ کنید.
الگوی شماره 2: هجاهای بدون فشار آوایی معمولاً از /ə/ استفاده میکنند
وقتی یک کلمه را به چند هجا تقسیم می کنید؛ همیشه یک هجاء با فشار آوایی یا تاکیدی وجود دارد، در حالیکه بقیه هجاهای این کلمه فاقد فشار آوایی هستند. هجاهای فاقد فشار آوایی، معمولاً مصوتهایشان را به یک صدای شوآ تبدیل میکنند. به عنوان مثال:
- در کلمه to-ge-ther، فشار بر روی هجاء میانی -ge- قرار دارد. بقیه هجاهای کلمه بدون فشار ادا میشوند؛ بنابراین کلمه مزبور به صورت tuh-ge-thuhr تلفظ میگردد.
- از استدلال یکسانی برای بیان واژگان tiger و alone میتوان استفاده نمود؛ چرا که اولین هجاء هر دو کلمه با فشار ادا میشود. با این حال بقیه هجاهای این کلمات فاقد فشار آوایی هستند و با صدای شوآ بیان میگردند. در نتیجه این کلمات به صورت ti-guhr و uh-lohn تلفظ میشوند.
چرایی یادگیری تلفظ شوآ
احتمالاً تاکنون با توجه به این دو الگو متوجه شدهاید که چرا صدای شوآ در انگلیسی بسیار متداول است. با این حال تسلط بر آن مدتی طول میکشد؛ زیرا باید به گفتن آن عادت کنید. این کار به دلایل زیادی ارزش تلاش و صرف وقت را دارد؛ از جمله:
1. کاربرد گسترده در انگلیسی
احتمالاً با خود فکر میکنید که اگر تلفظ یک کلمه در زبان انگلیسی دشوار باشد؛ از آن استفاده نمیکنم و به جای آن واژهای مشابه که نحوه ادای آن آسانتر است را به کار میگیرم. اما اینگونه استراتژی را نمیتوان در مورد صدای شوآ پیاده کرد؛ زیرا حداقل از هر سه مصوت، یکی از آنها از واکه بی رنگ استفاده میکند.
هر چه یک صدا بیشتر در زبان انگلیسی ظاهر شود؛ تلفظ آن بیشتر بر کل گفتار تاثیر میگذارد. اگر تاکنون راهنماهای ارتقای سطح تلفظ را مطالعه کرده باشید؛ حتماً به این نکته رسیدهاید که صدای شوآ اغلب در آنها ذکر شده است، چرا که صدای بسیار مهمی در انگلیسی به حساب میآید.
2. جلوگیری از ایجاد سوء تفاهم
وقتی استفاده از صدای شوآ را فراموش میکنید؛ در بهترین حالت مردم همچنان میفهمند که شما چه میگویید، اما احتمالاً با خود فکر میکنند که چه لهجه بدی دارید. اما اگر Schwa را اشتباه تلفظ کنید؛ برخی از کلمات به شدت تحریف میشوند. از این رو تلفظ حاصله ممکن است به شدت گیج کننده باشد؛ به گونهای که حتی ممکن است سایر انگیسی زبانان نیز نتوانند منظورتان را تشخیص دهند. از اینرو هر چه بیشتر صدای شوآ را تمرین کرده و در شیوه بیان آن استاد شوید؛ بیشتر میتوانید ریسک چنین سوء تفاهمهایی را کاهش دهید.
3. حفظ ریتم و آهنگ زبان انگلیسی
از آنجاییکه میتوان صدای شوآ را به راحتی و بدون هیچگونه زحمتی تلفظ کرد؛ لذا ادای هجاهایی که دارای این مصوت هستند، کمتر طول میکشد. مثلاً در کلمه pos-si-ble، هر دو هجاء آخر، یعنی sible- دارای Schwa هستند؛ از اینرو در ترکیب با هجاء اول کلمه، یعنی -pos به فاصله زمانی یکسانی برای تلفظ نیازمندند.
این ویژگی Schwa، ریتم و آهنگ خاصی به زبان انگلیسی میبخشد. در این صورت دو یا چند هجاء میتوانند در قالب یک ضرب آهنگ قرار بگیرند. اگر تنها به تلفظ صحیح مصوتهای معمولی پایبند باشید، این ریتم به هم میریزد؛ زیرا تلفظ برخی از هجاها بیشتر از آنچه که باید طول میکشد. با تجمع این بینظمیها در نحوه بیان کلمات، عملاً ارتباطات فرد دستخوش اختلال میشوند. هر چند ممکن است به صدای شوآ یک مصوت تنبل گفته شود؛ اما چالش در این است که بتوانید آن را به درستی وارد صحبتهایتان کنید.
گام به گام پیش بروید و به دنبال موفقیت آنی نباشید
هر زمانیکه با یک کلمه جدید انگلیسی مواجه شدید؛ تلفظ صحیح آن را از نزدیک گوش دهید و حتماً به وجود صدای شوآ در داخل این کلمات دقت کنید. تا جاییکه میتوانید نحوه ادای صحیح Schwa را با نگاه کردن به فیلمها، اخبار یا برنامههای تلویزیونی تمرین نمایید. در این صورت حتی بدون اینکه متوجه شوید؛ تلفظ انگلیسی شما از آنچه فکر میکردید بهتر خواهد شد. شما چه فکر میکنید؟ آیا با طی کردن این مراحل میتوان در بیان این صدا عالی عمل کرد یا راههای بهتری را سراغ دارید؟ لطفا حاصل تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
در ادامه حتما بخوانيد: یادگیری لغات زبان انگلیسی در قالب تمرینات مختلف