بررسی شیوه کاری ترجمه ماشینی عصبی (NMT)
- 09 اسفند 1399
- ترجمه ماشینی
قرن بیست و یکم با فناوری عجین شده است. در این قرن مباحثی چون هوش مصنوعی و ترجمه ماشینی عصبی (Neural Machine Translation) همچنان در برخی از حوزهها جذاب بوده و مورد استفاده قرار میگیرند؛ زیرا صنایع بیشتری پذیرای تحول دیجیتال و پیشرفتهای خلاقانه فناوری شدهاند. به دلیل جهانی شدن تجارت و نیاز روزافزون به ارتباطات بینالمللی بین بازارها و فرهنگها، شرکتها به منظور کاهش هزینهها و افزایش سریع بهرهوری، هر چه بیشتر به دنبال تلفیق راهکارهای ساده برگردان متون هستند. در این راستا راهکارهایی مانند NMT گزینه بدی برای آنها به حساب نمیآید. اما قبل از استفاده از این نوع سیستم بد نیست تا این مطلب را به صورت کامل مطالعه کنید؛ چون شاید به نتایج جالبی در این خصوص دست یابید.
ترجمه ماشینی عصبی
شیوه کار ترجمه ماشینی عصبی با کار مترجمین تفاوت دارد؛ NMT که جزء یکی از 4 سیستم ترجمه ماشینی است، مبتنی بر هوش مصنوعی است و رویکردی یکنواخت برای برگردان خودکار متون دارد. در این روند از مزایای روشهای یادگیری عمیق و شبکههای عصبی که دارای ساختاری شبیه مغز انسان هستند، استفاده میشود (بنابراین نیاز به مراحل ویرایش در آن به حداقل رسیده است). این مسئله باعث میشود تا بتوان دادهها را در قالب گروهها و لایههای مختلف دستهبندی کرد. عملکرد اصلی NMT شامل پایگاه دادههای دو زبانه موجود، و فرآیندهای خودکار یادگیری و به روز رسانی است.
ترجمه ماشینی عصبی
ترجمه انسانی
ترجمه انسانی (Human Translation) را میتوان تبدیل تحتاللفضی کلمه به کلمه از زبان مبداء به زبان مقصد تعریف کرد؛ این فرآیند اولین قدم برای جذب مخاطب جدید است، زیرا توانایی درک و رمزگشایی متن اصلی به زبان مادری را برای مخاطبان تازه فراهم میکند. در HT از متخصصان و افراد بومی زبان مقصد که تجارب زیادی در موضوع مورد بحث دارند، استفاده میشود. مترجمین متخصص در این نوع برگردان از ابزارهای ترجمه به کمک رایانه (CAT)، واژهنامهها و حافظه ترجمه (TM) برای تبدیل و تطبیق فرهنگی بین متون منبع و هدف استفاده میکنند؛ هدف آنها تمرکز بر استفاده صحیح از اصطلاحات و دستور زبان، جمله بندی دقیق، انسجام متن، رعایت عرفها و سبکهای زبانی خاص آن کشور است. مترجمین انسانی سعی میکنند تا دستورالعملهای خاص یک پروژه یا مشتری و یا الزامات نظارتی را در حد اعلی رعایت نمایند.
حتما بخوانيد: تفاوت میان ترجمه ماشینی و ترجمه انسانی
تفاوتهای اصلی بین ترجمه انسانی و ترجمه ماشینی عصبی
ترجمه ماشینی عصبی در مقایسه با دیگر روشهای مرسوم یک گوی جادویی نیست. دامنه وسیع محدودیتهای آن در مقابل فرآیندهای استاندارد زبان شناسی مبتنی بر ترجمه، ویرایش و نمونه خوانی غیر قابل انکار است، و همواره در معرض ارزیابیهای مجدد قرار دارد. مزیت غالب HT در مقایسه با NMT، تفسیر متن در طیف گستردهای از فرمتهاست. ارائه دهندگان خدمات تخصصی زبانی از سیستمهای امنیتی پیشرفته، متخصصان ماهر و فناوریهای به روز استفاده میکنند تا بتوانند گردش کار انتقال مفاهیم را به شیوهای صحیح مدیریت نمایند.
ترجمه ماشینی عصبی از لحاظ درک متن و واژه جزء پیشرفتهترین اشکال هوش مصنوعی است؛ اما همچنان در مقایسه با کار مترجمین از تنوع و تراکم واژگانی بسیار محدودی بهره میبرد. این عدم قوام واژگان به محدودیت اجرایی کاربر NMT در بسیاری از حوزهها یا بخشهای تجاری که به اصطلاحات خاص نیاز دارند، منتج میشود (مثل ترجمه تخصصی متون پزشکی یا مطالب سنگینی که حاوی اصطلاحات خاص هستند)؛ بنابراین بیثباتی از نظر عدم صحت واژگان و فقدان تنوع کلامی در این سیستم اجتنابناپذیر خواهد بود.
علاوه بر این، بهرهگیری از هر نوع شبکه عصبی با خود مسئولیتهای بزرگی به همراه میآورد که اغلب اوقات NMT نمیتواند از عهده آن برآید؛ زیرا سیناپسهای این سیستم بدون تخصص و قدرت تصمیمگیری مهندسان و معماران انسانی نمیتوانند عملکرد مناسبی داشته باشند. این نوع ترجمه به ویرایش حداقل یک زبانشناس نیازمند است و باید با حجم زیادی از دادههای زبانی مرتبسازی شود. در کل تفاوتهای بین این دو سیستم انتقال زبانی در جدول زیر خلاصه شده است:
ترجمه انسانی | ترجمه ماشینی عصبی |
قوام واژهای | تنوع و تراکم محدود واژگان |
معنی کردن و تفسیر انواع متون | تفسیر قالبهای محدود متون |
ثبات اصطلاحات | بیثباتی واژگان و وجود مکرر بیدقتی در برگردان متون |
سادهسازی جریان کاری برگردان متون | نیاز به حداقل یک بار ویرایش توسط مترجم |
کلام پایانی
در این مطلب سعی شد تا مفهوم کار مترجمین و سیستمهای هوش مصنوعی از بسیاری از جهات مقایسه گردد. ویژگیهای کلیدی و کاربردهای این دو سیستم توضیح داده شد تا مخاطبین بیشتر و بهتر بتوانند با نحوه کاری آنها شوند. مهمترین نکته در این زمینه اهمیت اطمینان از کیفیت و انسجام کل جریان کاری است. ما به سبد خدمات خود افتخار میکنیم، چرا که توانستهایم تا بهترین مترجمان را برای مشتریان خود به کار بگیریم و آنها را از شر پروژههای بدون کیفیت خلاص کنیم. شبکه مترجمین راستین دائما در تلاش است تا ضمن تقویت رویههای کاری خود، در طیف گستردهای از حوزهها به ارائه ترجمه تخصصی به کاربران خود بپردازد.
در ادامه حتما بخوانيد: چرا ترجمه هوش مصنوعی به این زودیها جای مترجمین را نمیگیرد؟