شبکه سازی چیست؟ تبدیل شدن به یک شبکه ساز حرفه ای در 7 مرحله
- 08 اردیبهشت 1402
- رشد و توسعه فردی
اگر استعداد، کاریزما و انگیزه لازم را دارید؛ مطمئناً میتوانید به طور مستقل در محیط کاری ارتقا پیدا کنید. اما اگر شبکهای حرفهای از دوستان، همکاران و مربیان را در کنار خود داشته باشید؛ علاوه بر موفقیت، بیشتر از پیشرفت حرفهای خود لذت خواهید برد.
لازمه ایجاد یک شبکه سازی (Networking) حرفهای تنها انرژی مثبت و پرانگیزه بودن نیست. زیرا شما برای برقراری مجدد روابط تجاری و اطمینان از اینکه مردم در هنگام بروز فرصتهای شغلی به فکرتان میافتند؛ به یک طرح شبکه سازی یا نتورکینگ نیاز دارید که در آن همه اهداف حرفهای شما مشخص شده و حمایتهای اجتماعی لازم در آن منظور گردیده باشد.
با شبکه مترجمین راستین در این گفتار همراه باشید تا بتوانید مانند یک حرفهای، شبکه سازی کنید و خود را در محیط کاری به موفقیت برسانید.
طرح شبکه سازی چیست؟
یک طرح شبکه سازی، اهداف شغلی شما و هر کاری که باید برای دستیابی به آنها از نظر شبکهای انجام دهید را مشخص میکند. چنین طرحهایی معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- اهداف حرفه ای: میتواند هر چیزی باشد؛ از شغل جدید گرفته تا ترفیع کاری.
- اهداف شبکه ای: در اینجا شما اهداف خاص شبکه سازی خود را تعریف میکنید؛ مثل به دست آوردن پنج فالوور بیشتر در لینکدین در طول هر هفته یا صحبت با سه غریبه در رویداد بعدی که در آن حضور پیدا میکنید.
- ارزیابی نتورکینگ: در آن مخاطبان موجود را به منظور بررسی نقاط قوت و هرگونه شکافهای شبکه خود ارزیابی مینمایید. به عنوان مثال اگر میخواهید یک کارفرمای جدید پیدا کنید؛ شبکه شما نباید منحصراً مبتنی بر همکاران فعلیتان باشد. این همان شکافی است که باید در اسرع وقت پر کنید.
- فهرست خواسته های شبکه سازی: افرادی را شناسایی میکنید که اضافه شدن آنها به شبکه، به شما کمک میکند تا به اهداف شغلی خود برسید. چنین افرادی ممکن است نقش الگو را برایتان ایفا کنند و یا شاید مربی شغلی شما باشند.
اهمیت شبکه سازی در محیط کار
هر کاری با پشتیبانی آسانتر پیش میرود. وقتی شما روابط جدیدی را چه از بعد حرفهای و چه از بعد شخصی ایجاد میکنید؛ احتمال اینکه این افراد در هنگام یافتن فرصتهای شغلی جدید به فکر شما باشند را افزایش میدهید. در ضمن برای وقتهایی که شرایط شغلی شما سخت میشود؛ مانند موقع اخراج یا تعدیل نیرو، یک سیستم پشتیبانی برای خود به وجود میآورید.
برخی از مزایای اصلی شبکه سازی عبارتند از:
- یافتن فرصت های شغلی جدید: نتایج یک نظرسنجی که توسط یک متخصص استخدام انجام شده؛ نشان میدهد که 85 درصد از مشاغل از طریق شبکه سازی پر میشوند. حتی زمانیکه شما به دنبال جستجوی کار نیستید؛ باز هم شبکه میتواند شما را از فرصتهای غیرمنتظرهای که باعث پیشرفت شغلیتان میشود، باخبر کند. جالب است بدانید وقتی شما فردی را برای یک موقعیت شغلی آزاد معرفی میکنید؛ 40 درصد در وقت کارفرمای خود صرفه جویی مینمایید.
- تقویت خلاقیت: تبادل ایدهها با اعضای شبکه خود باعث انتشار دیدگاه شما شده، و با ایجاد زمینه بحث در مورد روندها به اطلاعات موجود شما میافزاید و دیدگاهتان را تغییر میدهد. این مکالمات، نوآوری و حل خلاقانه مسئله را تسریع میکنند و برای همه شرکت کنندگان مفید هستند.
- نشان دادن مهارتها: با نشان دادن مهارتها و تخصص خود در طول فعالیتهای شبکه سازی، با نقاط قوت یکدیگر آشنا میشوید. در این صورت اعضای شبکه میدانند وقتی شخصی به خدمات حرفهای نیاز دارد چه کسی را به او توصیه کنند و شما نیز میتوانید همین کار را برای دیگران انجام دهید.
- ایجاد یک نقشه راه شغلی: ممکن است با خود فکر کنید که تمام شرایط لازم برای موفقیت را دارید؛ اما در صورت داشتن یک شبکه جامع میتوانید شایستگیهای خود را در مقایسه با دیگران به اثبات برسانید. با اثبات صلاحیتهایتان قادر خواهید بود فرصتهای یادگیری ارزشمندی را برای پیشرفت حرفهای خود پیدا کنید، و مسیر شغلی خود را در جهت جدید و هیجان انگیز طی کنید.
- ایجاد یک سیستم پشتیبانی: وقتی دست به شبکه سازی میزنید؛ نه تنها فهرستی از مخاطبین را برای خود تهیه میکنید بلکه با این کار یک انجمن تشکیل میدهید. در این صورت زمانیکه با چالشهای حرفهای روبهرو شوید؛ این انجمن میتواند به منبعی مناسب برای حمایت متقابل تبدیل گردد.
- افزایش آگاهی از برند: چه یک کارآفرین با تجربه باشید و چه به تازگی اولین کسب و کار مستقل خود را راه اندازی کرده باشید؛ باز هم شبکه سازی میتواند به شما در ایجاد آگاهی از برند کمک کند. در این صورت افراد بیشتری از آنچه شما میتوانید ارائه دهید باخبر میشوند. حتی اگر مخاطبینی که با آنها در نتورکینگ ارتباط برقرار میکنید به مشتری شما تبدیل نشوند؛ باز هم ممکن است در صورتیکه یکی از نزدیکانشان به محصول یا خدماتتان نیاز پیدا کند، شما را معرفی کنند.
- ایجاد اعتماد به نفس: شبکه سازی شما را مجبور میکند که با افراد مختلف در رویدادهای اجتماعی، روبهرو شوید، با آنها صحبت کنید و یا حتی از آنها درخواست کمک نمایید. در این صورت شما عملاً در حال تمرین اعتماد به نفس هستید و دیگر کارهایی که قبلاً شما را عصبی میکردند، باعث آزارتان نمیشوند.
ایجاد یک طرح شبکه سازی در 7 مرحله
برای تبدیل شدن به یک شبکه ساز حرفه ای باید یک نقشه راه آگاهانه و گام به گام را طی کنید که در آن اهداف مرتبط و کارهایی که برای دستیابی به آنها در یک چارچوب زمانی مشخص انجام میدهید را بایستی مشخص کرده باشید. راهنمای 7 مرحلهای زیر برای ایجاد یک نقشه راه به شما کمک میکند.
1. ذهنیت مناسب را در خود پرورش دهید
مطمئن شوید که برای تلاشهای خود در راستای ایجاد یک نتورکینگ، ارزش قائل هستید. در غیر این صورت ممکن است برای زمان و تلاشی که صرف میکنید ارزش قائل نشوید و به همین دلیل خیلی زود از آن دلسرد شوید و آن را رها نمایید. پس باید به خود تفهیم کنید که این یک فرصت هیجان انگیز برای ملاقات با افراد جدید، ایجاد روابط عمیقتر و کشف فرصتهای نو برای رشد است.
اگر افکار منفیتان بیشتر از سندروم ایمپاستر (Imposter Syndrome) نشأت میگیرند؛ به این معنی است که شما احساس میکنید به اندازه کافی خوب نیستید یا مستحق کمک نمیباشد. پس بهتر است سعی کنید با تکرار جملات تاکیدی با این مشکل مقابله کنید: مثل "من فردی قوی و توانا هستم" یا "من شایسته دستاوردهایم هستم".
2. شبکه فعلیتان را ارزیابی کنید
با توجه به ارتباطات حرفهای حال حاضر، سوالات زیر را از خود بپرسید:
- اهداف حرفهای من چیست؟
- افراد شبکه من چگونه میتوانند به خودم کمک کنند؟
- من چه ارزشهایی را برای شبکه خودم به ارمغان میآورم؟
- آیا رابطهای وجود دارد که من باید از آن اجتناب کنم (مثلاً رابطه با یک همکار دیرجوش)؟
- شبکه من چه مزایایی دارد؟
- آیا شبکهام متعادل است و نماینده اهداف و صنعت من میباشد؟
- آیا شخص دیگری وجود دارد که بتواند به موفقیت من کمک کند و من بتوانم او را وارد شبکه خود کنم؟
پاسخ به این سؤالات به شما کمک میکند شکافهایی که در بین مخاطبین و روابطتان وجود دارند را شناسایی کنید و برای رفع آنها راهکارهای مناسبی بیابید.
3. فهرست خواستههایتان را تهیه کنید
اکنون که شکافها را شناسایی کردهاید؛ به دنبال راهکاری برای نحوه پر کردن آنها باشید. اگر کسی به ذهنتان نمیرسد؛ به این فکر کنید که کجا میتوانید این افراد حرفهای را بیابید. انجمنهای لینکدین یا رویدادهای حرفهای، محلهای مناسبی برای پیدا کردن چنین افرادی هستند.
در ضمن باید به این فکر کنید که چگونه میخواهید براساس ارتباطات موجود شبکه خود را گسترش دهید. به عنوان مثال شاید شما با یک همکار قدیمی آشنا هستید و دوست دارید این شخص را به بخشی جدایی ناپذیر از شبکه خود تبدیل کنید.
4. اهداف شبکه خود را تعیین نمایید
براساس اولویتهای حرفهای خود، فهرستی از اهداف شبکه را با استفاده از چارچوب SMART (مخفف: مشخص، قابل اندازه گیری، قابل دستیابی، واقع بینانه و به موقع) تهیه کنید. مثلاً میتوانید بگویید تا ماه آینده، با پنج یا چند متخصص صنعت خودم تماس خواهم گرفت که میتوانند در مورد پیشرفت حرفهای به من مشاوره دهند.
5. برای برقراری ارتباط آماده شوید
وقتی فهرستی از افرادیکه میخواهید با آنها ارتباط برقرار کنید را مشخص کردید و متوجه شدید که این روابط چگونه میتوانند به شما در رسیدن به اهداف شغلیتان کمک کنند؛ وقت آن رسیده که روی مهارتهای ارتباطی کلامی یا غیرکلامی خود کار کنید و نقاط ضعف و قوتتان را برطرف کنید.
به عنوان مثال اگر در هنگام شروع مکالمه با غریبهها عصبی میشوید؛ میتوانید در مکانهایی که کمتر احساس عصبی بودن میکنید شروع مکالمه را تمرین نمایید (مهمانی یا کافه مکان مناسبی برای این کار است).
یا اگر در هنگام درخواست کمک احساس ناراحتی میکنید؛ میتوانید با درخواست کمکهای کوچک از افرادیکه به آنها اعتماد دارید بر ناراحتی خود غلبه کنید. اعضای خانواده و دوستانتان در اینگونه مواقع، مناسبترین افراد هستند.
6. یک شریک شبکه سازی پیدا کنید
از دوستان و همکاران نزدیک خود بپرسید که کدام یک از آنها دوست دارند روی مهارتهای شبکه سازی خود کار کنند و جامعه حرفهای قویتری بسازند. در این صورت شما میتوانید در هنگام شرکت در رویدادها، تحقیق در مورد مخاطبین لیست خواستهها و بحث در مورد پیشرفتهای خود، به هم ملحق شوید. شاید چنین فردی بتواند کمک بزرگی به شما بکند و شاید هم بلعکس.
7. دست به کار شوید
زمان آن فرا رسیده که دست به کار شوید و با اعضای لیست خواستههای خود تماس بگیرید. اگر نمیتوانید شخصاً با آنها ملاقات کنید؛ از یک پلتفرم رسانههای اجتماعی مانند لینکدین، ایمیل یا تماسهای تلفنی برای معرفی خود استفاده کنید. توضیح دهید چه کسی هستید، چه کار میکنید و چرا با فرد مورد نظر تماس گرفتهاید. پیام خود را مختصر و مفید نگه دارید و به یاد داشته باشید که اگر هیچ پاسخی دریافت نکردید؛ حداقل یک بار پیگیری کنید.
نکاتی برای بهبود مهارت های شبکه سازی
اینکه در نگاه اول شبکه سازی امری خطیر برای شما به نظر برسد؛ موضوعی قابل درک است. شما باید از دایره امن خود خارج شوید، با غریبهها صحبت کنید، در رویدادهای بزرگ شرکت نمایید، از دیگران درخواست کمک کنید و این موضوع ترسناک است. اما اجازه ندهید ترسهایتان مانع شما شوند.
نکات زیر به شما کمک میکنند تا از تجربیات شبکه سازی خود حداکثر استفاده را ببرید:
- قدردانی را تمرین کنید: خواه در یک جلسه انفرادی حضور پیدا کنید و یا به دنبال یک سرمایه گذاری مالی باشید؛ همیشه قدردانی خود را بعد از دریافت کمک از مردم ابراز کنید و در صورت امکان متقابلاً به حسن نیت آنها پاسخ دهید.
- خود را برای هر تعاملی آماده نمایید: شبکه سازی موثر نیاز به آمادگی دارد. قبل از رفتن به یک رویداد یا جلسه، فهرستی از موضوعات یا سؤالات را برای شروع یک مکالمه پرشور و جذاب آماده کنید. اگر قرار است با تعدادی از مخاطبین فهرست خواستههای خود ملاقات کنید؛ درباره زمینههای مشترک احتمالی خود تحقیق نمایید تا راحتتر بتوانید با این افراد ارتباط برقرار کنید.
- نظمتان را حفظ کنید: یک تقویم برای پیگیری رویدادهای شبکه سازی خود ایجاد کنید و از آن برای مستندسازی افرادیکه ملاقات کردهاید استفاده نمایید و حتی زمان پیگیری مخاطبین را با آن تنظیم کنید.
- تسلیم نشوید: هر تلاشی برای ایجاد یک رابطه جدید، قطعاً موفق نخواهد بود؛ اشکالی هم ندارد. مردم گرفتار هستند و برخی از مخاطبین ممکن است حتی از جانب شما احساس خطر کنند. این چیزها را به خود نگیرید و همچنان به تلاش در جهت رسیدن به اهداف شبکه سازی خود ادامه دهید. ثابت قدم باشید؛ قطعاً نتیجه تلاشهایتان را خواهید دید.
کلام پایانی
اکنون متوجه شدهاید که طرح شبکه سازی با توسعه حرفهای ارتباط دارد. اما شاید بتوان گفت از جنبهای به معنی ایجاد حس تعلق است. زیرا شما با متخصصان صنعتی همفکر خود ارتباط برقرار میکنید، از آنها یاد میگیرید و از هر فرصتی که آنها برایتان فراهم میآورند لذت میبرید. این بهترین چیزی است که شما برای توسعه همه جانبه خود به آن نیاز دارید.
در ادامه حتما بخوانيد: آشنایی با یادگیری خرد یا میکرولرنینگ