نحوه تشکیل و استفاده از وجه امری در زبان فرانسوی

در میان تمام زمان ‌های فرانسوی، وجه امری به احتمال زیاد سریع‌‌ترین حالت برای یادگیری است؛ زیرا برای هر فعل در این حالت فقط چند قانون وجود دارد که باید به خاطر سپرده شوند. این حالت دستوری معمولاً در زندگی روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ به عنوان مثال برای راهنمایی در خیابان، ارائه مراحل استفاده از یک دستگاه جدید یا توضیح نحوه تهیه یک غذای خوشمزه بسیار کاربردی است.

حتی در برخی موارد می‌توان از آن برای ارائه یک توصیه یا درخواست استفاده کرد. مثلاً اگر می‌خواهید سفارشی بدهید؛ ممکن است با گفتن عبارت s’il vous plaît (لطفاً) بخواهید کمی خواسته خود را ملایم‌تر نمایید. ما در این تمام مطلب شبکه مترجمین راستین تمام چیزهایی که باید در مورد استفاده از وجه امری در زبان فرانسوی بدانید را به شما می‌گوییم.

 

چرا یادگیری حالت امری در زبان فرانسوی آسان است؟

اینکه چرا یادگیری حالت امری زبان فرانسوی آسان است چند دلیل مختلف دارد. اولاً حالت امری فقط شامل دو زمان می‌شود: زمان حال و زمان گذشته که آخری به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در هر دو زمان هیچ نیازی به یادگیری فعل‌‌های جدید نیست؛ زیرا آنها به ترتیب زمان حال و گذشته وجه اخباری می‌گیرند.

در نهایت همه آنها به سه شخص دستوری محدود می‌شوند؛ یعنی tu (شکل غیر رسمی شما به صورت مفرد)، nous (ما) و vous (حالت رسمی شما به شکل مفرد یا جمع). درک این موارد چندان سخت نیست؛ زیرا هنگام استفاده از فرم‌های tu و vous به احتمال زیاد به شخص دیگری دستور می‌دهید تا کاری را انجام دهد. به مثال‌های زیر در این زمینه دقت کنید.

Fais attention à la marche.

مواظب قدم‌هایت باش.

Asseyez-vous s’il vous plaît.

لطفاً بنشین.

Attendons cinq minutes.

بیایید پنج دقیقه صبر کنیم.

در مثال آخر دقت باشید که با گفتن شکل فاعلی nous شما خود را جزء اقدامی قرار می‌دهید که باید انجام شود. معمولاً این کلمه معنایی شبیه "بیایید" دارد.

 

نحوه صرف وجه امری در زبان فرانسوی

بیایید با زمان حال که متداول‌تر است این بحث را شروع کنیم.

 

افعال با قاعده در زمان حال

اکثر افعال در زمان حال امری به حالت اخباری در می‌آیند. در مورد tu تنها کافی است به یاد داشته باشید که از فرم فعلی برای je (من) استفاده کنید؛ پس در افعال er-، پایانه s- فرم حال tu وجود ندارد.

دسته افعال

فرانسوی

فارسی

افعال er- (گروه اول)

Écoute

Écoutons

Écoutez

گوش کن

بیایید گوش کنیم

گوش کنید

افعال ir- (گروه دوم)

Finis

Finissons

Finissez

تمام کن

بیایید تمام کنیم

تمام کنید

افعال re- (گروه سوم)

Écris

Écrivons

Écrivez

بنویس

بیایید بنویسیم

بنویسید

تنها استثناء در این میان فعل aller (رفتن) است: برای شخص tu در حالت امری به جای استفاده از vais، (فرم فعلی برای je زمان حال اخباری) از va (فرم فعلی برای ضمایر il/elle/on) استفاده می‌شود.

Va chercher les clés.

برو کلیدها رو بیار.

سایر اشکال aller منظم هستند:

Allons au cinéma ce soir.

بیا امشب بریم سینما.

Allez vite à l’école.

سریعاً به مدرسه بروید.

 

افعال بی قاعده در زمان حال

به غیر از aller (رفتن)، فقط چند فعل بی قاعده دیگر وجود دارند که عبارتند از: être (بودن)، avoir (داشتن) و savoir (دانستن). آنها به جای حالت اخباری، وجه التزامی می‌گیرند. به عنوان مثال:

دسته افعال

فرانسوی

فارسی

Être (بودن)

Sois

Soyons

Soyez

باش

باشیم

باشید

Avoir (داشتن)

Aie

Ayons

Ayez

داشته باش

داشته باشیم

داشته باشید

Savoir (دانستن)

Sache

Sachons

Sachez

بدان

بدانیم

بدانید

فعل دیگری که فرم نامنظمی دارد؛ vouloir (خواستن) است. برای شخص vous از شکل متناظر در زمان حال التزامی الهام می‌گیرد: veuillez. این کلمه هم در گفتار و هم در نوشتار برای درخواست مودبانه به کار می‌رود که به لطفاً ترجمه می‌شود. چند جمله زیر مثال‌های جالبی در زمینه استفاده از حالت امری vouloir در زبان فرانسوی هستند:

Veuillez patienter.

لطفاٌ صبر کنید.

Veuillez vous asseoir.

لطفاً بنشینید.

Veuillez recevoir, Monsieur, mes   salutations distinguées.

لطفاً درودهای محترمانه من را پذیرا باشید اقا.

قسمت پایانی آخرین مثال عبارتی است که می‌توانید در انتهای حروف رسمی زبان فرانسوی از آنها استفاده کنید. ترجمه‌ تحت اللفظی ارائه شده بیانگر آن است که چنین عباراتی چقدر پیچیده هستند.

 

زمان ماضی وجه امری

امروزه استفاده از زمان گذشته حالت امری بسیار نادر است. با این حال در حالتی که عملی باید قبل از عمل دیگری انجام شود؛ می‌توان از آن استفاده کرد. به عنوان مثال:

Sois rentré.e à la maison avant minuit.

قبل از نیمه شب به خانه برگردید.

Aies fini tes devoirs avant que je ne revienne.

قبل از اینک بازگردم، تکالیف خود را کامل کنید.

 

نحوه استفاده از شکل منفی امری در زبان فرانسوی

اگر تاکنون به خانه یک خانواده فرانسوی دعوت شده باشید؛ احتمالاً شنیده‌اید که والدین به فرزندان خود می‌گویند نکن. در چنین مواردی آنها احتمالاً از فرم منفی حالت امری استفاده می‌کنند. در اینجا مانند زمان‌های دیگر کافی است کلمات ne و pas را بین فعلی که به شکل امری است قرار دهید.

Ne parle pas quand tu manges.

هنگام غذا خوردن صحبت نکنید.

اگر لازم است از زمان گذشته فرم امری به صورت منفی استفاده کنید؛ کلمات ne و pas باید بین فعل کمکی قرار گیرند.

N’ayez pas commencé le projet avant que nous ne soyons là.

قبل از اینکه ما اینجا باشیم، پروژه را شروع نکنید.

 

کلام پایانی

اکنون شما همه ابزارها برای استفاده از وجه امری در زبان فرانسوی، هم در زمان حال و هم در زمان گذشته (که کمتر رایج است) را در اختیار دارید. از این ساختار می‌توانید در زندگی روزمره خود برای ارائه سفارش یا درخواست استفاده کنید. در این صورت قادر خواهید بود با اضافه کردن کلمات مودبانه به سخنان خود، محتوایشان را غنی‌تر کنید.