پیچیدگی ترجمه علائم، نمادها و اندازه ها
- 27 فروردین 1401
- دانستنیهای ترجمه
نشانه شناسی به معنی مطالعه نحوه تخصیص معانی به علائم و نشانههاست. این علم تاکید دارد که افراد حقیقی و حقوقی باید با نحوه واکنش فرهنگ هدف به نشانههای مورد استفاده در کسب و کار و اسنادشان آگاهی داشته باشند. به عنوان مثال شرکت نایک مجبور شد محصولات خود را فراخوانی کند؛ زیرا نماد سمبل آتش که زیر کفشها حک شده بود، شباهت زیادی به کلمه الله عربی داشت. گفتنی در این خصوص زیاد است؛ بنابراین بهتر است در این گفتار با شبکه مترجمین راستین همراه باشید.
علائم، نمادها و ترجمه
نمادها معمولاً ریشه در فرهنگ زبان مبدا دارند. هر چند نویسندگان و کسانیکه با زبان آشنا هستند، آنها را درک میکنند؛ اما بسیاری از نمادها بدون پیش زمینه مناسب اجتماعی، به آسانی به یک زبان دیگر ترجمه نمیشوند. به علاوه حتی در یک جامعه نیز برخی از علائم و نمادها، دارای مفاهیم متعددی هستند.
متفاوت بودن معنای علائم
نمادهای مک دونالد و کوکا کولا به علائم مشهور و دوست داشتنی در سراسر جهان تبدیل شدهاند و توانستهاند بر موانع فرهنگی غلبه کنند؛ اما ممکن است نمادهایی مانند ستاره یا صلیب در ایالات متحده، هند، ژاپن یا چین معنی یکسانی نداشته باشند. مثلاً تصویر دستی که علامت V را به نشانه پیروزی نشان میدهد؛ در فرهنگهای مختلف، معانی متفاوتی دارد. تصویر V در بسیاری از نقاط جهان نماد بی ادبی و ابتذال است؛ در حالیکه در آمریکا معادل انگشت میانه میباشد.
حتی علائمی که همگی ما انتظار داریم همه با آنها آشنایی داشته باشند (مانند نماد صلیب سرخ)؛ در فرهنگهای سراسر جهان به صورت یکسان ترجمه نمیشوند. در ایران و بسیاری از کشورهای عربی به جای نماد صلیب سرخ (Red Cross)، از علامت هلال احمر (Red Crescent) استفاده میکنند. در این صورت اگر فردی غربی ناگاه یک برگه با نماد هلال احمر به دستش برسد؛ آیا میتواند حدس بزند که مرتبط با خدمات اورژانس است؟
توجه به مخاطبان هدف در متون حاوی نماد
بسیاری از نشانههایی که افراد از آنها استفاده میکنند؛ به دوران تحصیل و کودکیشان گره خوردهاند. در این میان سیستمها، سبکها و روشهای آموزشی متعددی وجود دارد که وقتی کسب و کارها و یا دانشگاهیان سعی دارند تجربیات شخصی خود را با کار خود پیوند دهند؛ ترجمه ممکن است مبهم شود. به عنوان نمونه در بسیاری از مدارس آمریکایی، معلمان ستارههایی را روی دفتر دانش آموزان میگذارند که هر ستاره نشان دهنده برتری آن دانش آموز است. رنگ ستارهها در بسیاری از کشورها، معانی زیادی دارد. در نتیجه باید هنگامیکه سندتان حاوی نمادهایی در قالب نمودارها، گرافها، تصاویر یا ارائههاست؛ حتماً در مورد نحوه تفسیر آنها توسط مخاطبان هدف فکر کنید.
چالش ترجمه پول
علامت دلار یک نماد جهانی مختص پول محسوب نمیشود، و قرار نیست تمام فرهنگها در هنگام تفکیک اعداد مرتبط با پول، یک کاما بین آنها قرار دهند؛ در واقع اغلب مترجمان باید کاری فراتر از تبدیل پول از یک ارز به ارزی دیگر انجام دهند.
کشورهای مختلف به روشهای مختلفی به اعداد و پول اشاره میکنند. به عنوان مثال پول در هند معمولاً به صورت شناسههای عددی لک (Lakh) و کرور (Crore) نشان داده میشود. از اینرو یک مترجم حرفهای نه تنها دلار آمریکا را به روپیه تبدیل نمیکند؛ بلکه ترجمه را به گونهای بیان مینماید که برای کسانیکه متن برگردانده شده را میخوانند، منطقی باشد. در بسیاری از فرهنگهای خاورمیانه، واحد پولی سنت با کاما (نه نقطه) نشان داده میشود. توجه به این موضوع بسیار مهم است؛ زیرا نقطه در زبان انگلیسی نشان دهنده صفر است و صفر آمریکایی بسیار شبیه به پنج عربی است.
مترجمانی که با اینگونه مفاهیم آشنا نیستند؛ ممکن است کاما یا اعشار را تنها برای تغییر کامل ارزشهای عددی جابجا کنند. در نتیجه نویسندگانی که فرمها را طراحی میکنند ممکن است با توجه به درک خود از تراز عددی، فضای ارائه اعداد را در فرمها محدود نمایند؛ بدون اینکه متوجه باشند که احتمال دارد این کار برای کاربران بین المللی مشکل ساز شود.
حتما بخوانيد: 8 دلیل عمده ایجاد ترجمه اشتباه انگلیسی و فارسی
استاندارد سازی اندازه ها برای ترجمه
مترجمان در هنگام کار با اندازهها نباید تنها به تفاوت بین وزن و اندازه ایالات متحده و سیستم متریک بسنده کنند و بایستی به برخی مسائل دیگر نیز بپردازند. به عنوان مثال ممکن است نحوه نوشتن اندازهها، تاریخ، زمان و سن که چیزهای سادهای به نظر میآیند؛ بسیار چالش برانگیز باشند و اسناد را زیر و رو کند.
مشکل تاریخ و زمان در برگردان متون
همه کشورها به یک شکل مشخص تاریخ را نمینویسند. به عنوان مثال تاریخ 6/12/15 اگر به درستی ترجمه نشود؛ به معنی یک نیم سال کامل تعطیلی است. اما همین تاریخ میتواند نشان دهنده 12 ژوئن یا 6 دسامبر باشد. با مطالعه مطلبی تحت عنوان "8 نکته کاربردی برای ترجمه متون انگلیسی"، میتوانید بیشتر با شیوه نوشتن تاریخ و برگردان آن در متون مختلف آشنا گردید.
زمان در ایالات متحده تقریباً همیشه با توضیحی در مورد منطقه زمانی نوشته میشود؛ اما کشورهای هند و چین با وجود گسترده بودن و مساحت زیادشان، تنها یک منطقه زمانی دارند. از اینرو مفهوم مناطق زمانی ممکن است برای بسیاری از خوانندگان بی معنی باشد؛ لذا نیازی نیست 9:35 منطقه زمانی شرقی (EST) در ترجمه بیاید.
از طرف دیگر اگر سندی از زبان دیگری به انگلیسی ترجمه شود؛ خواننده میخواهد بداند که در آن متن به چه منطقه زمانی اشاره میشود. استفاده از ساعت گرینویچ میتواند به جلوگیری از بروز این مشکل کمک کند؛ اما خوانندگان باید رابطه زمانهای مدنظر با GMT را درک کنند.
توجه به سن و سال در فرهنگ های مختلف
اندازه گیری یا محاسبه سن و سال نیز همیشه کار سادهای نیست. در اسنادی که سن و سال از اهمیت بالایی برخوردار است، باید آنچه که مورد انتظار است مشخص گردد؛ زیرا ممکن است دو نفر در یک روز به دنیا آمده باشند، اما سن و سال آنها با هم متفاوت باشد. کودکان در برخی از فرهنگها در هنگام تولد، یک ساله فرض میشوند. بنابراین کودک 12 ماه بعد، دو ساله میشود. این یک موضوع مهم در اسناد تجاری، قانونی، مدارک تحصیلی و سایر اسنادی است که سن در آنها مهم است.
رهایی از مشکلات ترجمه علائم و اندازه ها
توجه به بین المللی سازی علائم و نشانهها، زمان و تاریخ، وزن و اندازهها در هنگام تهیه اسناد کمک شایانی به مترجمان میکند. چنین کاری نه تنها تسریع روند ترجمه تخصصی را محقق میسازد؛ بلکه احتمال وقوع اشتباهات را تا حد زیادی کاهش میدهد. لذا برای جلوگیری از بروز اینگونه اشتباهات شرمآور یا پرهزینه، لازم است که در هنگام ارائه خدمات زبانی، مترجمانی انتخاب شوند که با زبانهای نوشتاری منبع و مقصد آشنایی کامل دارند، و به خوبی با شمایل نگاری فرهنگی و نشانه شناسی آن فرهنگها نیز آشنا هستند.
در ادامه حتما بخوانيد: آیا امکان ترجمه ایموجی ها وجود دارد؟