ChatGPT یک دستیار شخصی در امور ترجمه
- 14 بهمن 1401
- هوش مصنوعی
اگر مترجم هستید به احتمال زیاد روزانه مجبورید کارهای متنوع و مختلفی را انجام دهید که هیچ ارزش افزودهای برایتان به دنبال ندارند. بررسی ایمیلها، تصحیح و ادیت متون و کنترل کیفی ترجمهها، آنقدر وقت شما را میگیرند که زمان کمی برای تمرکز بر کار خود در اختیار دارید؛ در حالیکه کار اصلی شما تبدیل متون مختلف به زبان مخاطبانتان به روانترین شیوه ممکن است. حال فرض کنید ابزاری وجود داشته باشد که بتواند تمام این کارهای خسته کننده را انجام دهد و وقت گرانبهایتان را آزاد کند؛ در این صورت چه حسی به شما دست میدهد؟
خوشبختانه این آرزو به حقیقت پیوسته است. چت بات ChatGPT (چت جی پی تی) که توسط شرکت OpenAI توسعه یافته؛ اخیراً انقلابی در صنعت ترجمه به وجود آورده است. این چت بات بر روی بزرگترین شبکه عصبی جهان تحت عنوان GPT-3 (جی پی تی - 3) به وجود آمده و میتواند متنی شبیه انسان تولید کند. اما دقت آن به چه صورت است؟ آیا میتواند نقش مترجمان را از بین ببرد و جایگزین آنها شود؟ شبکه مترجمین راستین در این مطلب این موضوع را بررسی میکند.
ویژگی های ChatGPT در صنعت ترجمه ظهور
ChatGPT بحثهای قبلی در مورد اینکه آیا مترجم مبتنی بر هوش مصنوعی به این زودیها جای مترجمان را میگیرد بازگردانده است. بهرحال مانند هر فناوری جدیدی مجبوریم آن را بپذیریم و در راستای بهتر شدن کارهایمان از آن استفاده کنیم. در واقع ChatGPT دارای ویژگیهای بسیار منحصر به فردی است که آن را به یک مدل زبانی بسیار قدرتمند تبدیل کرده است. بیایید یک به یک به این ویژگیها نگاهی بیندازیم و بررسی کنیم که چگونه ممکن است در آینده بخش خدمات زبانی را متحول کنند.
ایجاد متنی شبیه انسان
ChatGPT میتواند گفتار انسان را برای ایجاد مکالمات، پاسخها و متون پیچیده تقلید کند. مجموعه داده عظیم متنی که مدل روی آن برنامه ریزی شده؛ شامل تعاملات رسانههای اجتماعی، سخنرانیهای سیاسی و شعر است. این دادهها طیف متنوعی از صداها را در اختیار ChatGPT قرار داده و اجازه میدهد تا متنی دست یابد که به نظر میرسد از یک شخص باشد و نه یک ماشین. این ویژگی زمانی مفید است که مترجم باید متن را برای مخاطب خاصی بنویسد؛ به همین دلیل مجبور است با زبان او صحبت کند.
مدیریت حجم زیادی از دادهها
چت جی پی تی میتواند حجم زیادی از دادهها را بررسی کند و از آنها یاد بگیرد تا ترجمههای دقیقتری به وجود آورد. دسترسی محدود به دادهها در بخش زبان یک مشکل بوده است؛ زیرا عدم دقت در فرآیند برگردان متون را سبب میشود. از آنجاییکه این فناوری میتواند به طور موثر حجم بالایی از دادهها را مورد بررسی قرار دهد؛ پس اکنون ترجمه و ایجاد محتوای چند زبانه با سرعت بالاتری انجام میگیرد.
قابلیت های چند زبانه
ChatGPT در حال حاضر از 40 زبان پشتیبانی میکند و بر روی مجموعه دادههای متنوعی از محتوای چند زبانه برنامه نویسی شده است. بنابراین قادر است بر روی چندین زبان به طور همزمان کار کند. این یک ویژگی مهم برای ایجاد محتوای چند زبانه است؛ زیرا قبلاً محتوا فقط از یک زبان به زبان دیگر ترجمه میشد. اکنون میتوان یک پاراگراف از متن انگلیسی را همزمان به 2 تا 3 زبان دیگر برگرداند.
درک زبان طبیعی
ChatGPT تا حدی میتواند زبان طبیعی را درک کند؛ بنابراین توانایی آن در تولید محتوای ترجمه شده، خلاصه کردن متن و تحلیل احساسات بسیار بهتر از سایر ابزارهاست. در حالیکه سایر فناوریها فقط بر روی ترجمه محتوا تمرکز میکنند؛ چت جی پی تی میتواند متن را تحلیل کند و حتی محتوای جدیدی از آن ایجاد نماید.
ارائه خدمات بومی سازی با ChatGPT
بومی سازی فرآیند تطبیق یک محصول، خدمات یا محتوا جهت برآورده کردن الزامات یک کشور یا منطقه خاص در خصوص زبان، فرهنگ، سبک زندگی، آداب و رسوم و موارد دیگر است. بومی سازی پلتفرمهای مختلف همیشه جزء دغدغه صاحبان کسب و کار بوده است که در این راستا فناوری ترجمه پیشرفته ChatGPT میتواند در موارد زیر کمک شایانی به آنها کند.
- چت بات ها: از ChatGPT میتوان برای ایجاد چت بات های چند زبانه استفاده کرد که متن را عمیقاً تحلیل میکنند و بر این اساس به درخواستها پاسخ میدهند. در این صورت تجربه مشتری که به دنبال پاسخ فوری به یک پرسش است و فاقد مهارتهای زبانی لازم برای تکمیل کار از طریق روشهای سنتی است، بهبود مییابد.
- تجارت الکترونیک: از آنجاییکه ChatGPT میتواند متن را به صورت خودکار ترجمه کند؛ پس برای ایجاد محتوای تجارت الکترونیک چند زبانه مانند توضیحات محصول، نظرات مشتریان و محتوای وب عالی است. اگر چه این مدل از تخصص فرهنگی و زبانی لازم برای بومی سازی کامل محتوا برخوردار نیست؛ اما میتواند به شرکتها کمک کند تا به مخاطبان بیشتری دست یابند و فروش خود را در کشورهای مختلف بهبود بخشند.
- رسانه های اجتماعی: ChatGPT میتواند تمام پست رسانههای اجتماعی را به صورت آنی ترجمه و خلاصه کند، و شرکتها را قادر میسازد تا بازخورد مشتریان را به زبانهای مختلف درک کنند و به آنها پاسخ دهند.
- تحلیل احساسات: ChatGPT برای تحلیل احساسات بازخورد مشتریان به زبانهای مختلف قابل استفاده است. این تحلیل میتواند به شرکتها کمک کند تا دیدگاه مشتریان بین المللی درباره محصولات و خدماتشان را درک کنند و استراتژی خود را بر این اساس تنظیم نمایند.
بهترین کارکردهای حال حاضر ChatGPT برای مترجمان
هر چند در حال حاضر این چت بات میتواند همزمان با دو ساختار ارتباطی کار کند و توانایی ترجمه متون را دارد؛ اما فاقد دانش فرهنگی یا زبانی عمیق برای ارائه برگردانهای دقیق است. به همین دلیل استفاده از GPT-3 به عنوان ابزار ترجمه ماشینی (MT) پیشنهاد نمیشود. بهتر است همچنان فرآیند ترجمه واقعی را به انسانها و مدلهای تایید شده MT واگذار کنید.
بهرحال این ابزار میتواند در بسیاری از جنبههای دیگر روند ترجمه و مدیریت کارهای مختلفی که هر مترجم در طول روز ممکن است انجام دهد، به او کمک کند. پس بیایید با هم نگاهی به قابلیتهای کنونی آن بیندازیم و ببینیم چگونه میتوانیم با کمک GPT-3 بهتر به برگردان متون بپردازیم.
کمک به مدیریت ایمیل ها و کاغذ بازی ها
کسی در این شک ندارد که تبادلات و بده بستانهای مترجم و مشتری، پایه کار او را تشکیل میدهند. معمولاً آنها از طریق همین فرآیندها، کارهای جدید دریافت میکنند. اما متاسفانه نوشتن ایمیل بسیار زمانبر است و بخش زیادی از وقت با ارزش مترجمان را میگیرد؛ در واقع آنها مجبورند از وقتی که باید صرف ترجمه کنند بگذرند و آن را صرف روند تکراری نوشتن ایمیلها کنند.
اما ChatGPT در این زمینه کار را برای متخصصان زبانی راحت کرده است؛ زیرا به قالب بندی، سازمان دهی و تولید محتوا کمک میکند و سبب میشود تا به شیوهای موثرتر با مشتریان خود ارتباط برقرار کنید. دیگر زمان اینکه ساعتها در مقابل صفحه ایمیل بنشینید و کلمات را در کنار هم بگذارید تا به بهترین شکل ذهنیات خود را در قالب ایمیل به مشتریانتان ارائه دهید گذشته است؛ زیرا ChatGPT این کار را برای شما انجام میدهد.
ویراستاری و واضح کردن متن
آیا تا به حال منبعی را ترجمه کردهاید که مملو از اشتباهات یا جملات گیج کننده باشد؟ توان ذهنی و وقت لازم برای برگردان متونی که بد نوشته شدهاند؛ یکی از بزرگترین چالش های مترجمان امروزی است. خوشبختانه GPT-3 میتواند متون زبانهای مختلف را پیش پردازش و مجدداً فرمول بندی کند؛ با این کار مرحله بعدی فرآیند ترجمه برای متخصصان زبانی بسیار آسان میشود.
در ضمن این تکنولوژی میتواند به پرسشهایی درباره اصطلاحات، فرآیندهای تخصصی و زبان صنعتی پاسخ دهد که ابزارهای مشابه در این زمینه حرفی برای گفتن ندارند. به عبارت دیگر ChatGPT نیز مانند MT که با ارتقای روند ترجمه به صنعت خدمات زبانی خدمت کرده است؛ قرار است نقش مفید خود را در این صنعت ایفا نماید و با ساده سازی روند ترجمه به کاهش خطاها، سوء تفاهمها و ناسازگاریها کمک کند.
پسا ویرایش ترجمه های ماشینی
یکی دیگر از مزایای ChatGPT استفاده از آن در روند پسا ویرایش ترجمه ماشینی است. این مدل میتواند پیشنهاداتی را برای روانتر شدن متن معنی شده توسط MT ارائه دهد تا کار طبیعیتر به نظر برسد. این چت بات حتی میتواند نحو یک جمله را تغییر دهد یا متن مورد نظر را برای انطباق با یک صدا یا سبک خاص، مجدداً بازنویسی کند.
در ضمن ChatGPT یک فناوری فوق العاده برای یافتن مترادف کلمات خاص است؛ این ویژگی باعث کاهش عبارتهای اضافی یک متن میشود و جنبه واژگانی آن را غنی می کند. این عملکرد بیشتر برای پروژههایی مناسب است که ماهیت خلاقانهتری دارند؛ در این صورت مترجم وقت کمتری را صرف تلاش برای یافتن یک کلمه مناسب یا ایجاد یک ترکیب عالی میکند.
پیاده سازی اخلاقی ChatGPT در ترجمه و بومی سازی
یکی از بزرگترین نگرانیهای بروز ChatGPT، تاثیر آن بر مترجمان انسانی است. سوال این است که آیا زبان شناسان حرفهای شغل خود را به خاطر یک ماشین از دست خواهند داد؟ به گفته کارشناسان، ترجمه ماشینی عصبی (NMT) دقتی بین 60 تا 90 درصد دارد و هر سال بین 3 تا 7 درصد بهبود مییابد. اما NMT علیرغم این ادعاها هنوز نمیتواند مانند یک مترجم، ظرایف و تفاوت های فرهنگی و زبانی را درک کند. به همین دلیل بخش بومی سازی و ترجمه همیشه برای ویرایش محتوای ابزارهای ماشینی، به مترجمان انسانی نیاز دارد.
در حال حاضر چت جی پی تی در مرحله آزمایش قرار دارد. اما زمانیکه مدل آن نهایی شود؛ این احتمال هست که بتوان از آن برای ترجمه برخی محتواهای خاص مانند متون حقوقی و پزشکی استفاده کرد. با این وجود نتایج مطالعهای که در مورد استفاده از NMT در حوزه حقوقی انجام شده نشان داد که حتی اگر فرض کنیم این فناوریهای به سطح کار انسانها رسیدهاند؛ باز هم در صورتیکه وکلا بخواهند منحصراً از آنها استفاده کنند، احتمال اینکه در معرض تخلفات قانونی قرار بگیرند افزایش مییابد. زیرا هر گونه ترجمه نادرست توسط ابزارهای MT، یک سهل انگاری به حساب میآید و به حساب وکیل نوشته میشود.
واضح است که ChatGPT و دیگر مدلهای زبانی شبکههای عصبی باید بیشتر آموزش ببینند. اما میتوان از آنها نه تنها برای روند پسا ویرایش، بلکه به عنوان دستیار شخصی برای نوشتن ایمیلها و ویراستاری متون استفاده کرد. از آنجاییکه این یک فناوری نسبتاً جدید است؛ لذا پتانسیل زیادی برای ادغام آن در کارهای بومی سازی و ترجمه وجود دارد و قرار نیست از آن فقط برای ویرایش استفاده کرد.
محتملترین چالشی که صنعت زبانی در آینده نزدیک با آن روبهرو خواهد شد این است که چگونه افراد را برای استفاده از ChatGPT و فناوریهای هوش مصنوعی آموزش دهیم به گونهای که بدون به خطر افتادن کیفیت کار آنها، مهارتها و تخصص نیروهای آموزش دیده در این حوزه ارتقا پیدا کند، و به این وسیله خدمات زبانی بیشتر در دسترس آحاد مختلف جامعه قرار گیرد.
سخن آخر
با این اوصاف میتوان نتیجه گرفت که ChatGPT ابزار قدرتمندی است که میتواند به تسهیل وظایف مختلف یک مترجم کمک کند. از آن میتوان برای انجام کارهای یکنواخت و خسته کنندهای مانند کاغذ بازی و مدیریت ایمیلها استفاده کرد؛ هر چند نمیتوان از توانایی باورنکردنیش در پیش پردازش متون و پسا ویرایش به راحتی گذشت.
به همین دلیل ChatGPT برای کسانیکه به دنبال برگردانهای سریع، دقیق و روان متن هستند یک ابزار بسیار مناسب است. با ادامه پیشرفت فناوری می توان انتظار داشت که در آینده نزدیک شاهد ارائه کارهای پیشرفتهتر و دقیقتر با استفاده از GPT-3 و سایر مدلهای مشابه باشیم.
در ادامه حتما بخوانيد: ترجمه و فناوری: دوست یا دشمن؟