بهترین مترجمان تاریخ

مترجمین در طول تاریخ باعث گردیده‌اند تا روابط تجاری از مرزهای بین‌المللی عبور کند و به مردم در مورد فرهنگ‌ها و روش‌های مختلف زندگی آموزش داده‌اند. انتشار تکنیک‌های درمانی و مباحث مربوط به سلامتی از طریق ترجمه متون پزشکی، به نجات زندگی‌ انسان‌ها در سراسر جهان کمک کرده است. در طول تاریخ، نقش ترجمه متون مهندسی در گسترش نوآوری‌ها و ایده‌های علوم فنی، غیر قابل انکار بوده است. به باور بسیاری از محققین، ترجمه متون علوم انسانی باعث تبادل مباحث فلسفی و نظری در بین اعراب، ایرانی‌ها و اروپایی‌ها گردیده است. با توجه به اهمیت این موضوع، شبکه مترجمین راستین در این گفتار به معرفی بهترین مترجمان تاریخ که اسم و رسمی بهم زده‌اند و بیشتر شناخته شده‌اند، می‌پردازد.

1. ژِروم قدیس (St Jerome)

یکی از مشهورترین مترجمان جهان و مطمئناً یکی از کسانیکه ترجمه‌اش بیشترین تأثیر را در شکل‌دهی جهان ایجاد کرده، ژِروم قدیس (347- 420) است. وی کتاب ولگاته = Vulgate (قانون مقدس غربی) را بوجود آورد که ترجمه رسمی کتاب مقدس بود. برای سال‌های متمادی، تنها ترجمه انجیل این مترجم در دسترس بود. ترجمه انجیل تنها دستاورد زندگی این کشیش نبود، بلکه وی سخنان، اشعار و مواعظ بسیاری از بزرگان و اساتید سده‌های پیش را به لاتین ترجمه کرد و در گسترش ترجمه آثار دینی بسیار کوشید.

2. خورخه لوئیس بورخس (Jorge Luis Borges)

  تصویر خورخه لوئیس بورخس در دفتر کارش  

خورخه لوئیس بورخس (1899- 1986) یک مترجم با استعداد در حوزه ادبیات و همچنین یک نویسنده مشهور بود که در سنین کودکی توانست کتاب شاهزاده خوشبخت (The Happy Prince) اسکار وایلد را به طور آبرومندانه‌ای به اسپانیایی ترجمه کند. وی به ترجمه طیف گسترده‌ای از ادبیات داستانی برای مخاطبان اسپانیایی، از جمله آثار ادگار آلن پو (Edgar Allan Poe)، ویلیام فاکنر (William Faulkner)، رودیارد کیپلینگ (Rudyard Kipling)، والت ویتمن (Walt Whitman)، ویرجینیا وولف (Virginia Woolf)، آندره ژید (André Gide)، هرمان هسه (Hermann Hesse) و فرانتس کافکا (Franz Kafka) پرداخته است. بورخس در هنگام ترجمه کتاب بیش از حد به متن منبع اصلی وفادار نبود و همین موضوع وی را از مترجمین هم دوره‌اش متمایز کرده است. آثار این نویسنده آرژانتینی، یعنی مجموعه اشعار و مقالاتش به فارسی نیز ترجمه شده که بعضا این آثار به وسیله ترجمه انگلیسی به فارسی در دسترس علاقمندان قرار گرفته است.

3. کنستانس گارنت (Constance Garnett)

از دیگر مترجمان برجسته و پرکار تاریخ معاصر می‌توان به مترجم روسی، کنستانس گارنت (1861- 1946) اشاره کرد. وی بیشتر بر ادبیات روسیه متمرکز بود و برای مخاطبان انگلیسی زبان، آثار این ادبیات را ترجمه می‌کرد. ترجمه آثاری از تولستوی (Tolstoy)، داستایوفسکی (Dostoyevsky) و چخوف (Chekhov) بخشی از فعالیت‌های وی به شمار می‌آید. متأسفانه همه نویسندگان روس از تلاش‌های وی در حوزه گسترش ادبیات روسیه راضی نبودند؛ حتی ولادیمیر نابوکوف (Vladimir Nabokov) منتقد صریح ترجمه‌های گارنت بود، چون عقیده داشت که این مترجم اغلب کلماتی و اصطلاحاتی را که درک نمی‌کند، از قلم می‌اندازد. گارنت با ترجمه کردن 71 جلد کتاب کوشید تا فرهنگ و تاریخ روسیه را در بین خوانندگان انگلیسی زبان ترویج دهد، بنابراین نباید منکر تلاش‌های وی شد.

4. گریگوری راباسا (Gregory Rabassa)

  تصویری از گریگوری راباسا در حال ترجمه  

گریگوری راباسا (1922- 2016) مترجم دیگری است که تلاش‌های زیادی برای ارائه آثار زبان‌های بیگانه به خوانندگان انگلیسی، به خصوص رمان‌هایی که به اسپانیایی و پرتغالی نوشته شده بودند، انجام داد. تمرکز او روی ترجمه آثار برخی از بزرگترین نویسندگان آمریکای لاتین از جمله خولیو کورتاسار (Julio Cortazar)، ژورژه آمادو (Jorge Amado) و گابریل گارسیا مارکز (Gabriel Garcia Marquez) بود. راباسا به مدت سه سال زیر نظر مارکز به ترجمه کتاب صد سال تنهایی به زبان انگلیسی مشغول بود و حتی عده‌ای عقیده دارند که ترجمه وی از اصل اثر بهتر است. کتاب وقایع‌نگاری یک مرگ از پیش اعلام شده = Chronicle of a Death Foretold (در ایران این کتاب تحت عنوان گزارش یک مرگ ترجمه شده است) جزء دیگر ترجمه‌های شاخص راباسا محسوب می‌شود که امید است مترجمین کشورمان به برگردان این اثر در آینده نزدیک اقدام کنند.

5. سر ریچارد برتون (Sir Richard Burton)

سر ریچارد برتون (1821- 1890) توسط ویکی‌پدیا به عنوان "کاشف، جغرافیدان، مترجم، نویسنده، سرباز، خاو‌رشناس، نقشه‌بردار، قوم شناس، زبان شناس، شاعر، شمشیرباز و دیپلمات انگلیسی" معرفی شده است. سر ریچارد به جای اینکه دیدگاه‌های خود را در مورد آثار ادبی برجسته بیان کند، روی ترجمه آثار بحث برانگیز متمرکز شده بود. وی نخستین مترجمی بود که کاما سوترا (Kama Sutra) را به انگلیسی ترجمه کرد، اما ترجمه فارسی به انگلیسی گلستان سعدی باعث مشهور شدنش در جهان گردید. ترجمه نسخه سانسور نشده کتاب هزار و یک شب برای برتون دردسرهای فراوانی در انگلستان به وجود آورد.

6. ادوارد جورج سایدنستیکر (Edward George Seidensticker)

ادوارد جورج سایدنستیکر (1921- 2007) به واسطه ترجمه داستان‌های ژاپنی یک شخصیت تأثیرگذار بود. در واقع به دلیل تلاش‌های سایدنستیکر، بسیاری از خوانندگان توانستند تا از آثار نویسندگانی همچون یوکیو میشیما (Yukio Mishima)، یاسوناری کاواباتا (Yasunari Kawabata) و جون‌ایچیرو تانیزاکی (Jun’ichirō Tanizaki) استفاده کنند. او نه تنها با ترجمه رمان‌های این نویسندگان به خوانندگان انگلیسی زبان سود رساند، بلکه اعطای جایزه نوبل ادبیات در سال 1968 به یاسوناری کاواباتا را به تلاش‌های وی نسبت داده‌اند.