7 نویسنده صربستانی معروف که باید آثارشان را بخوانید
- 12 بهمن 1401
- جهان کتاب
صربستان تاریخی غنی دارد که مملوء از جنگها، آشوبها و سلطه رژیمهای تمامیت خواه است. این آشفتگی تاریخی باعث شده تا جامعه صربستان متشکل از مردمی سرسخت باشد؛ این جامعه سنت ادبی منحصر به فرد خود را دارد که منعکس کننده ویژگیهای خاص و ممتاز است. کشور صربستان از قرن دوازدهم تا امروز، آثار ادبی تاثیرگذار بسیاری از شعر و نثر را تقدیم جنبشهای ادبی کرده است. بسیاری از آثار این مرز و بوم به زبانهای دیگر ترجمه شدهاند تا خوانندگان امروزی بتوانند از آنها لذت ببرند.
معروف ترین نویسندگان صربستان
نگاهی کوتاه به آثار نویسندگان برتر صرب، خواننده را با عزم و اراده مردم این کشور آشنا میکند. از آنجاییکه مفاخر ادبی این سرزمین بیشمار هستند و آثار متعددی را تقدیم دنیای ادب کردهاند؛ لذا آشنایی با نویسندگان معروف صربستان باعث میشود تا مخاطبان راحتتر تصمیم گیری کنند. از اینرو این گفتار شبکه مترجمین راستین آماده است تا در این خصوص مطالب ارزشمندی ارائه نماید؛ پس لیست زیر با دقت مطالعه کنید.
1. ایوو آندریچ (Ivo Andric)
ایوو آندریچ (1892- 1975) در صدر فهرست بهترین نویسندگان صرب طول تاریخ قرار دارد. این نویسنده در اتریش- مجارستان متولد شد و در جوانی به عضویت سازمان ملی جوانان اسلاو جنوبی درآمد. بعد از اینکه آرشیدوک فرانتس فردیناند (Archduke Franz Ferdinand) در سال 1914 ترور شد؛ آندریچ به اتهام دخالت در این سوء قصد دستگیر و زندانی شد. او بعدها وارد سیستم دیپلماتیک پادشاهی یوگسلاوی شد.
آندریچ در سال 1961 با وجود نامهایی مانند تالکین (Tolkien) و فراست (Frost)، جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد. آثار او درباره زندگی و تاریخ بوسنی است، و در کارهایش به ترکیب پیچیده فرهنگهایی که در این گوشه از جهان ساکن شدهاند، پرداخته است. نوشتههای وی برگرفته از تجربیات سیاسی و اطلاعاتش از تاریخ اسلاوهاست. آندریچ علاوه بر رمان در زمینه نوشتن داستان کوتاه، شعر و مقاله نیز دستی بر آتش داشت.
معروف ترین رمان آندریچ با عنوان پلی بر رودخانه درینا (The Bridge on the Drina)، داستان پسر جوان صربستانی را روایت میکند که از خانوادهاش به زور جدا میشود تا به خدمت امپراتوری عثمانی در آید؛ او بعدها به اسلام گرایش پیدا میکند و عنوان وزیر بزرگ را از آن خود میکند.
2. دانیلو کیش (Danilo Kis)
دانیلو کیش (1935- 1989) کودکی بسیار سختی داشت و پدرش را در خلال جنگ جهانی دوم از دست داد. پدر وی در اردوگاه آشویتس (Auschwitz) کشته شد که این مسئله تاثیر قابل توجهی بر آثارش گذاشت. کیش پس از جنگ جهانی دوم، در دانشگاه بلگراد در رشته ادبیات تحصیل کرد و سپس به عنوان نویسنده برای مجله ویدیچی (Vidici) شروع به نوشتن کرد. وی بعدها توانست به مقام استادی در دانشگاه استراسبورگ دست پیدا کند.
کیش نویسندهای پرکار بود، و داستانهای کوتاه، اشعار و رمانهای متعددی را منتشر کرد. او در سال 1976 رمان مقبره ای برای بوریس داوودویچ (A Tomb for Boris Davidovich) را به انتشار رساند؛ اما یک سال بعد به سرقت ادبی متهم شد. او با نوشتن کتاب دیگری تحت عنوان درس آناتومی (The Anatomy Lesson) به این رسوایی پاسخ داد.
3. میلوش کرنیانسکی (Milos Crnjanski)
میلوش کرنیانسکی (1893- 1977) در چونگراد (Csongrad) در خانوادهای فقیر به دنیا آمد. وقتی سه ساله بود؛ به رومانی نقل مکان کردند و او در آنجا به مدرسه رفت. وی در دوران جنگ جهانی اول، در وین مشغول به تحصیل شد و در آنجا به دلیل نگرشهای ضد صرب خود در طول جنگ، مورد آزار و اذیت قرار گرفت.
او بعدها به ارتش فراخوانده شد و به خط مقدم اعزام شد؛ اما مجروح شد. کرنیانسکی پس از جنگ در دانشگاه بلگراد در رشته ادبیات تحصیل کرد. بعدها به عنوان دیپلمات برای یوگسلاوی کار کرد و تا زمان وقوع جنگ جهانی دوم، تمام اروپا را گشت. وی در بلگراد درگذشت و در گورستان شهروندان ممتاز به خاک سپرده شد.
کرنیانسکی نویسندهای همه کاره بود و تقریباً در زمینه نوشتن تمام آثار ادبی، از رمان و نمایشنامه گرفته تا شعر و داستان کوتاه تخصص داشت. در ضمن او گزیدهای از آثار غیرداستانی نیز دارد. آثار اولیه وی بر بیهودگی جنگ متمرکز هستند؛ او با نشر این آثار توانست زمینه را برای جنبش پیشتازان ادبیات صربستان مهیا کند.
مقاله شرح سوماترا (The Explanation of Sumatra) که در سال 1920 منتشر کرد، نمونه بارز این سبک نوشتاری بود. کتاب رمانی درباره لندن (A Novel about London) بهترین رمان کرنیانسکی محسوب میشود که پرخواننده ترین کتاب سال نیز شده است.
حتما بخوانيد: 16 نویسنده لهستانی برجسته که باید بشناسید
4. میلوتین میلانکوویچ (Milutin Milankovic)
میلوتین میلانکوویچ (1879- 1958) نویسندهای پرکار نبود، اما کتابهای علمی زیادی منتشر کرد؛ به همین دلیل جزء بهترین نویسندگان صرب به شمار میآید. او بیشتر به خاطر مشارکتهایش در حوزههای علمی جهان معروف شده است، بیانیه او تحت عنوان Canon of the Earth's Isolation در مورد آب و هوای سیارات در منظومه شمسی است که در آن به طور مفصل به توضیح تغییرات آب و هوایی روی زمین میپردازد. این بیانیه اساس نظریهای علمی را شکل داده که اکنون به نام چرخه های میلانکوویچ (Milankovitch Cycles)، عصر یخبندان را توضیح میدهد.
بیشتر آثار میلانکوویچ علمی و غیرداستانی هستند؛ اما در این میان رمان عاشقانه "جهان های دور و زمان ها" (Distant Worlds and Times) را نیز نوشته است. این رمان به سفر در زمان میپردازد که برگرفته از دانش علمی میلانکوویچ است. او در این کتاب از مردی میگوید که در زمان سفر میکند تا جهان در حال توسعه را تماشا کند، و نامهای به معشوقه خود مینویسد و همه چیزهایی که دیده است را برای او تعریف میکند. این اثر نگاهی جالب به داستان های عاشقانه و تخیلی دارد که با اطلاعات علمی یکی از معروف ترین دانشمندان صربستان ادغام شده است.
5. بوریسلاو پکیچ (Borislav Pekic)
بوریسلاو پکیچ (1930- 1987) در خانوادهای سرشناس در مونته نگرو به دنیا آمد و بیشتر دوران جوانی خود را در بلگراد گذراند. او در جوانی به دلیل عضویت در سازمان غیرقانونی جوانان دموکراتیک یوگسلاوی دستگیر شد. این دستگیری باعث شد تا پنج سال از عمرش را در زندان سپری کند، و همینجا بود که بذر رمانهای آینده پکیچ در ذهنش کاشته شدند. او در دانشگاه بلگراد در رشته روانشناسی تجربی تحصیل کرد؛ اما هرگز تحصیلات خود را به پایان نرساند و مدرکش را دریافت نکرد.
پکیچ در سال 1971 به دلیل جلوگیری از انتشار کتابهایش، منتقد حکومت یوگسلاوی شد. پس به انتشار آثاری در انتقاد از دولت یوگسلاوی پرداخت و همین کار باعث تبعیدش شد. بوریسلاو پکیچ در سالهای آخر عمر، به عضویت اعضای موسس حزب دموکرات صربستان درآمد و به عنوان رهبر اتحادیه P.E.N صربستان خدمت کرد.
پکیچ آثار زیادی به رشته تحریر درآورده و بسیاری از آثار او حتی پس از مرگش نیز همچنان منتشر میشوند. بسیاری از رمانهای وی بر خطرات حکومتهای تمامیت خواه تاکید میکنند، و برخی از آنها نیز روایتی از جنگ جهانی دوم، دورهای که او در آن زندگی میکرد، هستند. استدلالهای سرسختانه پکیچ برعلیه کمونیسم در تمام کتابهایش دیده میشود. وی علاوه بر نوشتن رمان در زمینه فیلمنامه نویسی هم فعال بود.
بسیاری از آثار بوریسلاو پکیچ به انگلیسی ترجمه شدهاند که در این میان میتوان به How to Quiet a Vampire و زمان اعجاز (The Time of Miracles) اشاره کرد. شناخته شده ترین اثر وی پشم طلایی (The Golden Fleece) نام دارد؛ این کتاب چند جلدی، تاریخ بالکان را به سبکی شبیه جیمز جویس (James Joyce) توصیف میکند. انتشار این اثر باعث شد تا او به عنوان یکی از نقادترین اعضای صنعت ادبی صربستان معرفی شود.
6. زوران ژیوکوویچ (Zoran Zivkovic)
زوران ژیوکوویچ (متولد 1948) نویسنده و استاد دانشگاه است که به خاطر نوشتن رمانها، داستانهای کوتاه و دانشنامههای متعدد به شهرت رسیده است. اطلاعات کمی درباره دوران کودکی او در دست است؛ ژیوکوویچ در سال 1973 مدرک کارشناسی ادبیات را از دانشگاه بلگراد گرفت، شش سال بعد مدرک کارشناسی ارشد و در سال 1982 موفق شد دکترای خود را اخذ کند. ژیوکوویچ در حال حاضر به همراه همسر فرانسوی و فرزندانشان در بلگراد زندگی میکند و استاد نویسندگی خلاق است.
در مجموعه آثار ژیوکوویچ 23 اثر داستانی و 8 کتاب غیرداستانی به چشم میخورد که به 21 زبان زنده دنیا ترجمه شدهاند. وی در زمینه نوشتن آثار داستانی خیالی و سورئال تخصص دارد و جوایز متعددی را برای آثارش دریافت کرده که از آن جمله میتوان به جایزه گلدن هیت لیبر در سال 2007 برای کتاب پل (The Bridge) و جایزه اژدهای طلایی برای مجموعه آثارش در سال 2015 اشاره کرد.
خیلیها معتقدند که کتاب حلقه چهارم (The Fourth Circle) یکی از بهترین آثار ژیوکوویچ است. این کتاب یک دنیای فانتزی را مورد بررسی قرار میدهد که در آن دانشمندان بزرگ، شرلوک هلمز و یک جادوگر کامپیوتری برای بستن حلقه خطرناک چهارم، گرد هم جمع میشوند.
7. فیلیپ دیوید (Filip David)
فیلیپ دیوید در سال 1940 متولد شد و قبل تبدیل شدن به فرد مهمی در صحنه ادبی صربستان، از دانشگاه بلگراد و آکادمی تئاتر، فیلم، رادیو و تلویزیون فارغ التحصیل شد. دیوید در سال 1989 انجمن "نویسندگان مستقل" سارایوو (Sarajevo) را تأسیس کرد و در سال 1990 گروهی مخالف دولت حاکم وقت به نام حلقه بلگراد (Belgrade Circle) را تأسیس کرد. تمایلات سیاسی دیوید باعث شد تا او از رادیو تلویزیون بلگراد اخراج شود؛ اما او علیرغم محدودیتهایی که با آنها مواجه شد، همچنان از صحبت در مورد موضوعات مهم دست برنداشت.
دیوید به خاطر نوشتن مقالهها، درامها، داستانهای کوتاه و رمانهای متعدد در رده نویسندگان معروف صربستان قرار میگیرد. کتاب خانه خاطره و فراموشی (The House of Remembering and Forgetting) یکی از معروفترین رمانهای اوست که جایزه NIN برای بهترین رمان صرب سال 2014 را برایش به ارمغان آورد. این رمان داستان زندگی دو پسر را روایت میکند که از اردوگاه کار اجباری نازیها نجات یافتهاند و اکنون سعی میکنند با شرارتی که آنها را احاطه کرده کنار بیایند. خواندن این کتاب سخت است؛ اما از آنجاییکه روی موضوعات مهم بسیاری انگشت میگذارد لذا نقشی حیاتی در دنیای ادبی صربستان ایفا میکند.
کلام پایانی در مورد برترین نویسندگان صربستان
دو جنگ جهانی و مناقشات سیاسی نقش پر رنگی در ادبیات صربستان ایفا کردهاند و نویسندگان این کشور با بهرهگیری از داستانهای رخ داده در بستر این رخدادها، رمانها و کتابهای جذابی به رشته تحریر در آوردهاند. این مطلب کوشید بخشی از آثار نویسندگان برتر صرب را به شما معرفی نماید. اگر شما هم کاری از رمان نویسان این کشور خواندهاید؛ لطفاً در بخش نظرات آنها را با ما در میان بگذارید.
در ادامه حتما بخوانيد: 12 نویسنده اوکراینی مشهور و برتر تاریخ