برترین نویسندگان اهل لیتوانی

بیشتر آثار نویسندگان لیتوانیایی ریشه در آشفتگی تاریخی این مرز و بوم دارند. زیرا مردم این سرزمین از اردوگاه‌های کار اجباری جنگ جهانی دوم گرفته تا حاکمیت امپراتوری شوروی، تاریخ چالش برانگیزی را پشت سر گذاشته‌اند. آثار نویسندگان لیتوانیایی منعکس کننده غروری است که آنها نسبت به فرهنگشان دارند؛ بنابراین ابزاری مناسب برای شناخت مردم این کشور هستند.

زیمایت (1845- 1921) نام مستعار Julija Beniusevicute-Zymantiene، نویسنده و داستان نویس لیتوانیایی است. وی در یک خانواده اشرافی در امپراتوری روسیه به دنیا آمد که به خاطر اختلاف طبقاتی اجازه نداشت لیتوانیایی یاد بگیرد یا با بچه‌های محلی بازی کند. او سرانجام در دوران جوانی زبان لیتوانیایی را یاد گرفت و از این شیوه کلامی برای حمایت از مردم سرزمینش و پشتیبانی از قیام 1863 استفاده کرد.

زیمایت با یکی از فعالان این قیام ازدواج کرد. او قبل از اینکه به توانایی‌های خود در زمینه نوشتن پی ببرد و پیش از آنکه به این نتیجه برسد که شاهکاری برای فرهنگ و زبان مردم خود است؛ مجبور شد در یک مزرعه زندگی کند و فرزندانش را در فقر بزرگ نماید. به همین دلیل زیمایت در زمره بهترین نویسندگان فمینیست قرن نوزدهم اروپا قرار می‌گیرد.

زیمایت اولین داستان کوتاه خود با نام یک عصر پاییزی (An Autumn Evening) را در سال 1894 نوشت که در این اثر از گویش ساموگیتی (Samogitian) زبان لیتوانیایی استفاده کرد. وی به دلیل استفاده از زبان رایج در نوشتار و تواناییش برای نوشتن داستان‌هایی که دهقانان با آنها همذات پنداری می‌کردند، به شهرت زیادی دست پیدا کرد. در ضمن او نقش زیادی در نمایش خشونتی داشت که برعلیه زنان زمان او اعمال می‌شد.

ریچارداس گاولیس (1950 2002) اولین نویسنده پست مدرن لیتوانیایی است که در جوانی به دبیرستان دروسکینینکای (Druskininkai) رفت و در دانشگاه ویلنیوس (Vilnius University) در رشته فیزیک نظری تحصیل کرد. وی پس از فارغ التحصیلی، در موسسه فیزیک آکادمی علوم لیتوانی مشغول به کار شد. گاولیس بعد از اینکه به نوشتن مقالات ژورنالی منصوب شد و به عنوان سردبیر و تحلیلگر اخبار مشغول به کار مشغول گردید؛ اشتیاق خود به ادبیات را کشف کرد.

هنریکس رادوسکاس (1910- 1970) در لهستان به دنیا آمد و در واشنگتن دی سی درگذشت. وقتی کودک بود خانواده‌اش لیتوانی را ترک کردند؛ به همین دلیل او در نووسیبیرسک (Novosibirsk) روسیه به مدرسه رفت. وی پس از جنگ جهانی اول و زمانیکه لیتوانی به یک کشور مستقل تبدیل شد، به آنجا بازگشت. رادوسکاس در دانشگاه وتائوتاس مگنوس (Vytautas Magnus University) به تحصیل ادبیات پرداخت و در نهایت سردبیر کمیسیون انتشارات کتاب لیتوانی شد. بعدها وی به ایالات متحده مهاجرت کرد و در کتابخانه کنگره مشغول به کار شد.

مایرونیس (1862- 1933) یکی دیگر از نویسندگان لیتوانیایی مشهور است که نام واقعی او یوناس ماچیولیس (Jonas Maciulis) بود. شاید به جرات بتوان گفت که مایرونیس شناخته شده ترین شاعر لیتوانیایی است. او در میان دهقانان آزاد نزدیک به اشراف لیتوانیایی در لیتوانی تحت اشغال روسیه متولد شد. وی در دوران کودکی و نوجوانی تحت تاثیر تنش بین طبقاتی قرار نگرفت و به همین دلیل در جنگ‌های فرهنگی از هیچ جناحی جانبداری نکرد.

اگر به دنبال آثار یک نویسنده معاصر لیتوانیایی هستید؛ بهتر است به کارهای گیدرا رادویلاویچیوته (متولد 1960) نگاهی بیندازید. این مقاله نویس و زندگی نامه نویس در دهه 1980 در دانشگاه ویلنیوس (Vilnius University) در رشته ادبیات و زبان لیتوانیایی تحصیل کرد؛ سپس به عنوان معلم و روزنامه ‌نگار مشغول به کار شد. وی چهار سال از عمر خود را در ایالات متحده سپری کرده و در حال حاضر به عنوان ویراستار مشغول به کار است.

بالیس سروقا (1896- 1947) از همان کودکی نشان داد که ذاتاً نویسنده است. او حتی در مدرسه مقالاتی در مورد جنبش فرهنگی لیتوانیایی می‌نوشت، و آنها را در روزنامه‌ها و سایر نشریات چاپی زمان خود منتشر می‌کرد. سروقا در دانشگاه‌های سن پترزبورگ و مسکو به تحصیل ادبیات پرداخت. وی در طول جنگ جهانی دوم در اردوگاه کار اجباری زندانی بود؛ حضور او در این اردوگاه باعث ضعیف شدنش شد و به همین دلیل خیلی زود در سن 51 سالگی درگذشت.

آنتانس اشکما (1910- 1961) در لهستان متولد شد و در طول جنگ جهانی اول در روسیه زندگی کرد. تمام خانواده او پس از جنگ به لیتوانی نقل مکان کردند، و او قبل از رفتن به دانشکده حقوق، دبیرستان و دانشکده پزشکی را در دانشگاه لیتوانی (University of Lithuania) گذراند. اشکما بعد از اتمام دانشگاه، به عنوان بازیگر مشغول به کار شد و در تئاتر دولتی لیتوانی نقش آفرینی کرد.

اشکما در نهایت به سمت کارگردانی سوق پیدا کرد و بیشتر کارگردانی نمایش‌های جهانی را برعهده داشت. زمانیکه آلمان ها لیتوانی را تصرف کردند؛ وی به آلمان نقل مکان کرد. او پس از جنگ به آمریکا رفت و در آنجا به عنوان بازیگر و کارگردان به کار خود ادامه داد. نهایتاً اشکما در پنسیلوانیا بر اثر تصادف رانندگی درگذشت.

اشکما علاوه بر بازیگری و کارگردانی، نویسنده ماهری نیز محسوب می‌شد. اولین کتاب او مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه بود که تحت عنوان آتش و جرقه ها (Firebrands and Sparks) در طول جنگ جهانی دوم منتشر شد. اشکما در ایالات متحده نیز به انتشار داستان‌های کوتاه و درام ادامه داد، و Balta Drobule معروف ترین رمان خود را در این کشور منتشر نمود.