24 مورد از بهترین کتاب های زندگینامه، اتوبیوگرافی و خاطرات
- 12 فروردین 1402
- جهان کتاب
زندگینامه ها، اتوبیوگرافی ها (زندگینامه خود نوشت) و خاطرات میتوانند ابزاری قدرتمند برای مردم باشند تا بدین وسیله ماوقع آنچه در زندگی افراد معروف بر آنها گذشته است را موشکافی کنند. بسیاری از افراد مشهور که نویسنده هم نیستند سعی میکنند داستان زندگی خود را بنویسند و از اینکه دیگران شرح حال آنها را بخوانند خوشحال میشوند.
در این بین سبکهای ادبی مختلفی برای بیان داستان موفقیت یا شکست وجود دارد. زندگینامه، اتوبیوگرافی و خاطرات از جمله این سبکها هستند که همگی با هم متفاوتند. مثلاً خاطرات یا شرح حال ها با زبانی روایتگرتر نوشته میشوند و بندرت کل زندگی یک شخص را پوشش میدهند. در عوض آنها به دوره خاصی از زندگی فرد میپردازند و یا حادثهای را بررسی میکنند که تاثیر مشخصی بر زندگی آن شخص داشته است.
جذاب ترین و برترین کتاب های زندگینامه و خاطرات
یک نویسنده ممکن است شرح حالی در مورد دوران کودکی خود بنویسد و یا یک فرد انسان دوست شاید بخواهد درباره ماجرای خشونت آمیزی که تجربه کرده قلم بزند و در آن توضیح دهد که چگونه چنین اتفاقی باعث تحول زندگی او شده است. همه این رویدادها در قالب زندگینامه نوشته میشوند که در این گفتار شبکه مترجمین راستین به معرفی برترینهای آنها میپردازیم.
1. باشگاه دروغگوها (The Liars’ Club) - مری کار
مری کار (Mary Karr) در رمان "باشگاه دروغگوها" که یک زندگینامه خودنوشت پرفروش است؛ داستان کودکی خود را در یک شهر پالایشگاهی در شرق تگزاس روایت میکند. زندگی او پر از تناقضات است؛ از جمله مادری که هفت بار ازدواج کرده و پدری که دوست داشت به باشگاه دروغگوها برود تا برای دوستانش داستان تعریف کند. این کتاب یک شرح حال جذاب است که مملوء از صداقت بوده و به همین دلیل نیز برای خواننده بسیار جذاب است.
2. پروانه (Butterfly) - یسرا ماردینی
یسرا ماردینی (Yusra Mardini) در رمان "پروانه" به روایت سختیهای مهاجرت خود از کشور جنگ زده سوریه میپردازد. وی در این اثر نحوه فرار از زادگاهش به سوی سواحل ترکیه در سال 2015 را شرح میدهد و میگوید چگونه سوار یک قایق کوچک پر از پناهجو عازم یونان شدند. در این سفر موتور قایق از کار میافتد، و یسرا، خواهرش و دو نفر دیگر خود را به درون آب میاندازند و قایق را به مدت سه ساعت و نیم در آب آزاد هل دهند تا جان سرنشینان را نجات دهند. این کتاب زندگینامه تاثیرگذار سفر یسرا ماردینی از دمشق به برلین و از آنجا به بازیهای المپیک ریودوژانیرو 2016 است.
3. خاکسترهای آنجلا (Angela’s Ashes) - فرانک مک کورت
فرانک مک کورت (Frank McCourt) جایزه پولیتزر را برای کتاب "خاکسترهای آنجلا" که شرح حالی از زندگی اوست، دریافت کرد. او فرزند یک زوج مهاجر ایرلندی است که در دوران نابسامانی زندگی آنها در بروکلین به دنیا آمد. بازگشت به ایرلند و تجربه زاغههای لیمریک (Limerick) در بیشتر دوران کودکی او پایه این کتاب را تشکیل میدهند.
مادر مک کورت زن فقیری بود و پدرش یک مرد الکلی، به همین دلیل مک کورت مجبور شد چالشهای زیادی را در زندگی پشت سر بگذارد. اما وی این داستان تلخ را با طنز اختصاصی خود به گونهای روایت میکند که خواندن آن برای هر کسی به یاد ماندنی است. حس همدردی نهفته در این رمان باعث میشود خیلیها با آن همذات پنداری کنند.
4. شدن (Becoming) - میشل اوباما
میشل اوباما (Michelle Obama) اولین آمریکایی آفریقایی تباری است که به مقام بانوی اول آمریکا رسیده است و در کتاب "شدن" از زندگی خود میگوید. وی در این کتاب در ابتدا نگاهی به دوران کودکی خود در شیکاگو میاندازد، سپس سری به روزهای اولی میزند که مادر شده است و بعد به نقل دورانی میپردازد که به کاخ سفید راه یافته است. میشل اوباما در این کتاب خود زندگینامه گریزی به اقداماتش برای احقاق حقوق زنان میاندازد و میگوید که چگونه سعی کرده دخترانش را حتی با وجود اینکه مورد توجه جامعه بودند به خاطر کارهای بدشان تنبیه کند.
حتما بخوانيد: نگاهی به انواع ترجمه کتاب شدن میشل اوباما
5. تحصیلکرده (Educated) - تارا وستوور
تارا وستوور (Tara Westover) کودکی جالبی داشت. او در کوههای آیداهو در یک خانواده بقاجو متولد شد و یاد گرفت که چگونه گیاهان کوهی را برای مادر مامای خود جمع آوری کند؛ اما هرگز به مدرسه نرفت. وقتی او برای اولین بار در 17 سالگی به کالج رفت؛ از ندانستههای خود شگفت زده شد. کتاب "تحصیلکرده" داستان بلوغ است و حکایتی از خود ابتکاری است که ارزش واقعی آموزش را نشان میدهد.
6. این درد داره (This is Going to Hurt) – آدام کی
زندگینامه پرفروش آدام کی (Adam Kay) راوی یادداشتهای روزانه یک پزشک جوان سرویس سلامت همگانی (NHS) بریتانیا است که با زبانی دلچسب و طنزآمیز و اغلب هولناک نوشته شده است. کی در رمان "این درد داره" گزارشی از کار در خط مقدم NHS ارائه میدهد، و تصمیماتی که جای زندگی و مرگ را عوض میکنند را به چالش میکشد.
7. قصر شیشه ای (The Glass Castle) - جینت والس
جینت والس (Jeanette Walls) با یک پدر الکلی بزرگ شد که در حالت مستی یک پدر شگفت انگیز و در زمان هوشیاری یک فرد ناسازگار و مخرب بود. مادر او خیلی در قید بزرگ کردن فرزندانش نبود و آنها را ترک کرد تا از خودشان مراقبت کنند. سرانجام بچهها به نیویورک رفتند و با وجود مشقات فراوان توانستند به موفقیت برسند. خوانندگان عاشق کتاب "قصر شیشه ای" هستند؛ زیرا با وجود اینکه مانند داستانهای خوب پیش میرود اما یک داستان واقعی را بیان میکند.
8. وحشی: از گمشده تا پیدا شده در مسیر پاسیفیک کرست (Wild: From Lost to Found on the Pacific Crest Trail) - شرل استرید
این رمان که برنده جایزه GoodReads Choice در سال 2012 شده است؛ راوی داستان شرل استرید (Cheryl Strayed) است که تصمیم میگیرد در امتداد مسیر کرست در اقیانوس آرام از صحرای موهاوی تا ایالت واشنگتن را بپیماید. چیزیکه این ماجرا را الهام بخش میکند این واقعیت است که او هیچ تجربهای در زمینه چنین سفرهایی نداشته و هیچ آموزشی در این خصوص ندیده است. این کتاب داستان سفری پرماجرا را روایت میکند که باعث میشود استرید پس از فوت مادرش و نابودی ازدواجش به آرامش برسد.
9. مردانی که درو کردیم (Men We Reaped) - جسمین وارد
جسمین وارد (Jesmyn Ward) در طول پنج سال، پنج مرد را در زندگی خود از دست میدهد. او با استفاده از خاطرات خود توضیح میدهد که چرا مردان سیاه پوست بدشگون به نظر میرسند. او در این کتاب تاریخ نژادپرستی و مبارزات اقتصادی خانوادهاش را در قالب شرح زندگی فقیرانه خود در می سی سی پی بررسی میکند. نوشتار قدرتمند او در چارچوب کتاب "مردانی که درو کردیم"، موضوعی چالش برانگیز از صمیمیت و لذت را به نمایش میگذارد.
10. وقتی نفس هوا می شود (When Breath Becomes Air) - پل کالانیتی
کتاب "وقتی نفس هوا می شود" زندگینامه یک جراح جوان مغز و اعصاب به نام پل کالانیتی (Paul Kalanithi) را روایت میکند که به سرطان مبتلا میشود. این تشخیص او را وادار میکند به بررسی زندگی خود بپردازد و ببیند چه چیزی در دنیا ارزش زندگی کردن را دارد. او در این رمان سوالات سخت و تکان دهندهای میپرسد که اغلب ما فقط در هنگام مواجه با مرگ میپرسیم. کالانیتی قبل از اتمام کتاب درگذشت و بیوهاش آن را به اتمام رساند.
11. رویاهای پدرم: داستانی درباره نژاد و میراث (Dreams from My Father: A Story of Race and Inheritance) - باراک اوباما
کتاب "رویاهای پدرم" شرح حالی جذاب از باراک اوباما (Barack Obama)، رئیس جمهور سابق آمریکا است. این اتوبیوگرافی به جای تمرکز بر دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، به روزگار جوانی وی میپردازد و تجربیات یک مرد سیاهپوست را از نحوه بزرگ شدن در آمریکا به نمایش میگذارد. او در این اثر دورانی را تشریح میکند که از مرگ ناگهانی پدری که هرگز ندیده بود مطلع میشود و داستان سفر خود به آفریقا برای ملاقات با خانواده پدریش را توصیف مینماید.
12. می دانم چرا پرنده در قفس می خواند (I Know Why the Caged Bird Sings) - مایا آنجلو
مایا آنجلو (Maya Angelou) کودکی چالش برانگیزی داشت و همین دوران الهام بخش او برای نوشتن کتاب خود زندگینامه "می دانم چرا پرنده در قفس می خواند" شد. این شاعر مشهور آمریکایی یکی از قدرتمندترین زنان تاریخ کشورش به شمار میرود و در این کتاب تصویری از دوران جوانی خود را ترسیم میکند. وی با نوشتن شرح چالشهای زندگی خود به عنوان یک دختر نشان میدهد که چرا فردی قوی و انعطاف پذیر است.
13. من ملاله هستم (I Am Malala) - ملاله یوسف زی
کتاب زندگینامه خودنوشت "من ملاله هستم" که به قلم ملاله یوسف زی (Malala Yousafzai) نوشته شده است؛ داستان شجاعت دختری به نام ملاله را روایت می کند که در سن 15 سالگی قصد تحصیل پیدا میکند و تقریباً هزینه این تصمیم خود را با جانش پرداخت میکند. پس از اینکه او از اصابت مستقیم گلوله طالبان به طرز معجزه آسایی جان سالم به در میبرد؛ از او دعوت شد تا در مجمع عمومی سازمان ملل در مورد حق تحصیل برای زنان افغان صحبت کند. ملاله در سن 16 سالگی برنده جایزه صلح نوبل شد و عنوان جوانترین برنده این جایزه را به خود اختصاص داد.
حتما بخوانيد: بهترین نویسندگان داستان ها و رمان های تاریخی را بشناسید
14. خانه عجایب: یک تراژیکمدی خانوادگی (Fun Home: A Family Tragicomic) - آلیسون بکدل
"خانه عجایب" یک شرح حال گرافیکی است که داستان کودکی تراژیک آلیسون بکدل (Alison Bechdel) را به سبک یک رمان گرافیکی روایت میکند. او از رابطه پیچیده خود با پدرش میگوید که گویا بیشتر به خانه و اثاثیهاش عشق میورزد تا به او و برادرش. وی در این اتوبیوگرافی داستان زندگی شخصی خود را به اقدامات و جزئیات ادیسه پیوند میدهد تا خواننده را به خود جلب کند.
15. جرم به دنیا آمده (Born a Crime) - ترور نوآ
کتاب "جرم به دنیا آمده" داستان بلوغ است که در دوران آپارتاید آفریقای جنوبی اتفاق میافتد. ترور نوآ (Trevor Noah) از یک مرد سفید پوست و یک زن سیاه پوست به دنیا آمد که در آن زمان تولد او غیرقانونی بود؛ به همین خاطر وی زندگی خود را در شرایط نامساعدی آغاز کرد و به ندرت به دلیل این واقعیت میتوانست در خارج از منزل ظاهر شود. وقتی حکومت استبدادی آفریقای جنوبی سرانجام سرنگون شد؛ ترور و مادرش بالاخره توانستند پا در دنیای آزاد بگذارند. این کتاب نگاهی جذاب به دورهای منحصر به فرد از تاریخ میاندازد و نشان میدهد که این دوره تاریخی چه سرنوشت عجیبی را برای یک پسر بچه به ارمغان آورده است.
16. شب (Night) - الی ویزل
داستان رمان "شب" در جنگ جهانی دوم در ترانسیلوانیا اتفاق میافتد. الی ویزل (Elie Wiesel) مرد جوانی بود که با خانوادهاش به اردوگاه آشویتس فرستاده شد. او در این داستان هولناک واقعی از فجایعی میگوید که آلمان نازی بر او و خانوادهاش تحمیل کرده است. شب اولین کتاب از یک مجموعه سه گانه است.
17. غذا، دعا، عشق (Eat, Pray, Love) - الیزابت گیلبرت
الیزابت گیلبرت (Elizabeth Gilbert) در "غذا، دعا، عشق" به تجربیات خود در بحران میانسالی میپردازد. وی پس از تجربه طلاق و افسردگی تصمیم میگیرد به سفری برود و خود دورنیش را کشف کند. او هر چه دارد میفروشد و به مدت یک سال دور دنیا را سفر میکند. این کتاب زندگینامه پس از تبدیل شدن به فیلم در سال 2010 به یکی از پرفروش ترین رمان ها تبدیل شد.
18. فقط بچه ها (Just Kids) - پتی اسمیت
پتی اسمیت (Patti Smith) موسیقی دان و شاعر است و کتاب "فقط بچه ها" را به زبان نثر به رشته تحریر درآورده است. این اثر درباره رابطه عاشقانه او با رابرت مپل تورپ (Robert Mapplethorpe) عکاس است، و نگاهی به زندگی او در شهر نیویورک در دهههای 1960 و 1970 میلادی میاندازد. این کتاب نگاهی جذاب به این هنرمند و دورههای زندگی خاص او دارد. بسیاری از طرفداران این هنرمند به دلیل اینکه موسیقی او را دوست دارند این کتاب را میخوانند؛ اما صفحات "فقط بچه ها" کاملاً نشان میدهند که پتی اسمیت در زمینه نوشتن شرح حال نیز دستی بر آتش دارد.
حتما بخوانيد: 8 مورد از بهترین کتاب های پنی جردن
19. خاطرات یک دختر جوان (The Diary of a Young Girl) - آنه فرانک
کتاب "خاطرات یک دختر جوان" نسخه منتشر شده خاطرات آنه فرانک (Anne Frank)، یک دختر 13 ساله است که در بحبوحه اشغال هلند توسط نازیها در سال 1942 مجبور به فرار از خانه خود شد. آنه در یک اتاق زیر شیروانی پنهان شده بود و ارتباط چندانی با دنیای بیرون نداشت. وی قبل از اینکه توسط نازیها دستگیر و اعدام شود؛ در دفتر خاطرات خود از رنجهایی که در دنیای خارج متحمل شده بود گفت. این اثر خود زندگینامه بسیار تحسین برانگیز و تکان دهنده است، و نگاهی بیواسطه به زندگی در طول جنگ جهانی دوم دارد.
20. سال تفکر جادویی (The Year of Magical Thinking) - جوآن دیدیون
جوآن دیدیون (Joan Didion) رمان نویس معروفی است که در آثارش به بررسی مقوله فرهنگ میپردازد. با این حال وی در کتاب "سال تفکر جادویی" به اتفاقاتی ورود میکند که برای زندگی شخصی خودش رخ دادهاند؛ این رمان به تراژدی شدید از دست دادن همسر دیدیون و نجات معجزه آسای دختر او از مرگ میپردازد، و از دریچه تجربیات او به این وقایع تلخ نگاه میکند. این اتفاقات نویسنده را وارد یک مارپیچ شک و اندوه کرده که هر لحظه آن به زیبایی در این کتاب منعکس شده است.
21. جشن بیکران (A Moveable Feast) - ارنست همینگوی
ارنست همینگوی (Ernest Hemingway) در دهه 1920 نویسنده ناشناختهای بود که در پاریس زندگی میکرد. وی در "جشن بیکران" به آن روزها و سایر نویسندگان مشهوری که زندگی خود را با آنها سپری کرده نگاه میکند. همینگوی این کتاب خاطرات را در اواخر عمر خود نوشته است؛ از اینرو خواننده میتواند با مسیر اتفاقاتی که باعث شدند او یک نویسنده شود آشنا گردد. در ضمن دیدن اینکه پاریس در دهه 1920 از نگاه او چگونه بوده؛ برای خواننده بسیار جذاب است.
22. قطار من به سوی آزادی (My Train to Freedom) - ایوان ای. بکر
در نزدیکی آغاز جنگ جهانی دوم، 669 کودک اهل چکسلواکی از طریق پروژه Kindertransport از فاجعه هولوکاست فرار کردند. ایوان بکر (Ivan Backer) نیز جزء آن کودکان بود و کتاب زندگینامه جذاب "قطار من به سوی آزادی" اتفاقاتی را روایت میکند که او در سفر خود به خارج از قلمرو تحت اشغال نازیها و در نهایت به ایالات متحده تجربه کرده است. بکر نویسنده بزرگی شد تا مدافع صلح و عدالت شود، و معتقد بود که از هولوکاست در امان مانده تا بتواند تغییری در جهان ایجاد کند.
23. گرسنگی: خاطرات بدن (Hunger: A Memoir of Body) - رکسان گی
رکسان گی (Roxane Gay) در این شرح حال تامل برانگیز به مسائلی چون مشکلات غذایی، وزن و خودانگاری میپردازد. وی پس از تحمل یک تجربه خشونت آمیز در کودکی به غذا روی میآورد تا وجود خود و دردش را به فراموشی بسپارد. گی برای درک و نجات خود به سفر میرود و در این کتاب تجربیات خود را از این سفر به رشته تحریر درآورده است. این اثر به خاطر صداقت و انتقاد پذیریش معروف شده است.
24. شادترین مرد روی زمین (The Happiest Man on Earth) - ادی جاکو
ادی جاکو (Eddie Jaku) در کتاب "شادترین مرد روی زمین" در مورد اینکه چگونه میتوان شادی را در تاریکترین زمانها یافت صحبت میکند. نازیها او را کتک زدند، دستگیر کردند و به اردوگاه کار اجباری بردند؛ اما با شجاعت و سرسختی خود همچنان به عنوان شادترین مرد روی زمین زندگی کرد. وی در صد سالگی خاطرات دلخراش اما امیدوار کننده خود را منتشر نمود.
کلام پایانی
با مطالعه برترین کتاب های زندگینامه، اتوبیوگرافی و خاطرات میتوان فهمید که افراد موفق از چه دشواریها و سختیهایی عبور کردهاند و چگونه خود را به ساحل نجات بخش آرامش رساندهاند. همه نویسندگان رمانهای مذکور میخواهند به خوانندگان خود بگویند که هرگز دست از تلاش برندارند، و برای رسیدن به موفقیت و پیروزی هیچگاه ناامید نشوند.
در ادامه حتما بخوانيد: 10 کتاب جنگی بی نظیر برای آشنا شدن با نبردهای بزرگ جهان