تبدیل شدن به یک فرد چند زبانه از طریق شناخت پولیگلاتها
- 04 اردیبهشت 1400
- فراتر از ترجمه
توانایی صحبت روان و سلیس به بیش از یک زبان، مهارت فوقالعادهای بشمار میرود؛ اما واقعا بعضی از افراد چگونه میتوانند از چندین شیوه ارتباطی استفاده نمایند؟ برخی از انسانها توانایی تکلم به چند زبان (معمولاً پنج مورد یا بیشتر) را دارند که به آنها "آدم چند زبانه یا پولیگلات (Polyglot)" گفته میشود. کاردینال جوزپه متزوفانتی (Cardinal Guiseppe Mezzofanti) یکی از این افراد است که به عنوان یکی از معروفترین پولیگلاتهای جهان شناخته میشود. وی با توجه به شور و اشتیاقی که به زبان شناسی داشت؛ میتوانست حداقل به 40 گفتار مختلف صحبت کند. هر چند اعتقاد بر این است که وی تعداد 70 الی 100 شیوه کلامی را میشناخت. اگر میخواهید با تعداد بیشتری از این اشخاص آشنا شوید و درک کنید که آنها چگونه توانستهاند به این قابلیت دست یابند در این مطلب با شبکه مترجمین راستین همراه باشید.
افراد چگونه زبانهای متعددی را یاد میگیرند؟
برخی از آدمهای چند زبانه از طریق خواندن، و برخی دیگر به وسیله رسانههایی نظیر تلویزیون، رادیو یا فیلم قادر به یادگیری سیستمهای گفتاری گوناگون هستند. مایکل ارارد (Michael Erard)، نویسنده کتاب "هیاهو دیگر کافیست: جستجو برای فوقالعادهترین زبانآموزان دنیا (Babel no more: The search for the world’s most extraordinary language learners)" ادعا میکند که توانایی افراد پولیگلات برای یادگیری به خاطر ژن خوب و مطالعه منظم آنهاست. اما آیا واقعاً اینگونه افراد به این صورت متولد میشوند یا در طول زمان توانایی یادگیری زبان را کسب میکنند؟ پاسخ به این سؤال مشخص نیست.
عملکرد مغز در یادگیری زبانهای مختلف
در سال 2004، دانشمندان به بررسی مغز دیپلمات آلمانی، امیل کربس = Emil Krebs (1867-1930) پرداختند که در دوران زندگی خود به 65 زبان مختلف تسلط داشت. آنها میخواستند به این نکته پی ببرند که آیا مهارتهای کلامی به خاطر ساختار منحصربهفرد مغز بوده یا خیر. دانشمندان دریافتند که ناحیه بروکا (Broca) مسئولیت فراگیری ساختارهای مختلف ارتباطی و قدرت گویایی را برعهد دارد. آنها متوجه شدند که تفاوتهای متمایزی در منطقه بروکای کربس وجود دارد؛ اما نمیتوانند بفهمند که آیا این تمایز از زمان تولد وجود داشته یا در اثر یادگیری ایجاد شده است.
با این حال مطالعه صورت گرفته در سال 2012 در دانشگاه لاند (Lund University) سوئد، نتایج دقیقتری را به دست آورده است. این پژوهش، دانشجویان رشته زبان را با گروهی از دانشجویان رشتههای دیگر مقایسه کرده؛ برای رسیدن به این هدف آنها را در دورههای آموزش زبان خارجی شرکت داده است. مغز دانشجویان پس از پایان دوره مورد اسکن قرار گرفته و نتایج نشان داده که بخش مسئول یادگیری مهارت گفتاری در بین دانشجویان رشته زبان به رشد و گسترش رسیده است. اما برای دانشجویان رشتههای دیگر که در همان دوره شرکت داشتهاند؛ چنین اتفاقی مشاهده نگردیده است.
آیا در تعداد یادگیری زبان، محدودیت وجود دارد؟
پاسخ به این سئوال دشوار است؛ زیرا کاملاً بستگی به فرد دارد. افراد با سرعتهای مختلفی مطالب را میآموزند و سبک زندگی آنها در روند یادگیری مؤثر است. کار، تعهدات اجتماعی، تفریح و عادات زندگی نیز در این روند تأثیرگذارند. براساس مطالعه دانشگاه لاند، افرادیکه زبان جدید میآموزند؛ یادگیری زبانهای دیگر برایشان سادهتر خواهد شد، و در مقایسه با افراد بدون سابقه و زمینه، در دانش زبان شناسی بهتر رشد میکنند.
افراد چند زبانه
رکورد صحبت به بیشترین تعداد زبان در اختیار چه کسانی قرار دارد؟
نمونههای زیادی در تاریخ مدعی بودهاند که به بیشترین تعداد زبان مسلط هستند. در بخشهای قبل به نامهای جوزپه متزوفانتی و امیل کربس اشاره کردیم؛ با این حال بد نیست تا به معرفی کسی بپردازیم که ادعا داشت (البته این ادعا هیچوقت ثابت نشده) به بیش از 100 شیوه کلامی مختلف مسلط است. این فرد سِر جان بورینگ = Sir John Bowring (1792-1872) نام داشت. کسانیکه او را از نزدیک میشناختند گزارش کردهاند که او در تمام زندگی خود به یادگیری و مطالعه زبان پرداخته و این در زمینه به موفقیتهای خیرهکنندهای رسیده است. در این بین اسامی دیگری نیز وجود دارند که در زیر برخی از آنها معرفی میگردند.
یوانیس ایکونومو (Ioannis Ikonomou)
اگر بخواهیم یک فرد پولیگلات حقیقی را معرفی نماییم که از دانشش در زندگی کاری به نحو احسن استفاده میکند؛ بیشک باید نام یوانیس ایکونومو را مطرح کنیم. وی به تعداد خارقالعادهای از سیستمهای گفتاری (47 عدد) که حتی در بین آنها زبان مرده هم یافت میشود؛ توانایی صحبت و درک جملات را دارد. یوانیس ایکونومو به واسطه تسلط بر 21 عدد از زبانهای رسمی اتحادیه اروپا، در حال حاضر برای کمیسیون اروپا به عنوان مترجم مشغول به کار است.
جنگ سو ایل (Jeong Su-Il)
عنوان پیرترین پولیگلات زنده به آقای جنگ سو ایل (متولد 1934) تعلق دارد. ایشان به خاطر سن بالا و تأثیری که بر روی تاریخ داشتهاند؛ تنها با تسلط بر 12 زبان در این حوزه مشهور شدهاند (هر چند نمیتوان منکر زندگی سیاسی وی در این شناخت شد). تخصص وی کار بر روی تاریخ جاده ابریشم است؛ با این حال نداشتن بلاگ یا شبکه اجتماعی شخصی باعث شده تا دستاوردهایش به صورت کامل در معرض جهانیان قرار نگیرد. آقای ایل در ترجمه آثار ابن بطوطه (Ibn Battuda) به کرهای و انگلیسی نقش فعالی ایفا کرده است.
آلِکس راولینگس (Alex Rawlings)
از دیگر هایپرپلیگلاتهای مشهور، میتوان به یک جوان بریتانیایی (متولد 1991) به اسم آلِکس راولینگس اشاره نمود. وی در دوران کودکی با والدینش به یونان سفر کرد که این موضوع سرآغازی برای آموختن دیگر حوزههای کلامی بود. الکس در کانال یوتیوب خودش سعی مینماید تا حاصل تجربیاتش را با دیگران به اشتراک بگذارد. فراگیری صربستانی و مجارستانی با سفر به نقاط مختلف دنیا برای وی فراهم گردیده؛ به همین خاطر توصیه میکند که افراد عاشق زبان از این طریق به آموزش بپردازند. راولینگس معتقد است که اکثر افرادیکه زبان را در بستر دانشگاهی مطالعه میکنند، این فرآیند را یاد نمیگیرند؛ بلکه به آنها این پروسه آموزش داده میشود. لذا او نیز غوطهور شدن در زبان را بهترین روش تبدیل شدن به یک فرد چند زبانه معرفی مینماید.
الکساندر آرگلس (Alexander Arguelles)
یکی از معروفترین پولیگلاتهای در قید حیات، الکساندر آرگلس است که حدود 50 زبان را مطالعه کرده و آنها را میداند. وقتی الکساندر در دانشگاه مشغول خواندن آلمانی بود؛ با مشکلاتی مواجه شد. از آن پس تصمیم گرفت خودش را وقف فراگیری بیشترین زبان در زندگی کند. او میگوید که هر چه بیشتر به یادگیری میپرداخت؛ کار برایش سادهتر میشد. وقتی برای اولینبار سوئدی را میآموخت؛ ظرف سه هفته توانست مکالمه پیچیدهای با افراد این کشور اسکاندیناوی داشته باشد. الکساندر خودش را در مراحل اولیه یادگیری زبان میداند و مدعی است که راه زیادی فعلا باید طی کند.
استیو کاوفمان (Steve Kaufmann)
اغلب به عنوان یکی از معروفترین افراد چند زبانه دنیا از وی یاد میشود. کاوفمان در سال 1945 در سوئد متولد شده و در بچگی به همراه والدینش به بخش انگلیسی زبان مونترآل (Montreal) کانادا مهاجرت نموده است. وی تصمیم داشت تا در بزرگسالی به یک دیپلمات تبدیل گردد؛ این تفکر مبنایی برای فرا گرفتن شیوههای کلامی متنوع بود. وی در حال حاضر به 16 زبان مختلف میتواند صحبت کند. کاوفمان به همراه پسرش مارک، وب سایت و اپلیکیشن LingQ را با هدف آموزش سیستمهای گفتاری متنوع راهاندازی نموده است.
معرفی پولیگلات های مشهور
ریچارد سیمکوت (Richard Simcott)
به واسطه آشنایی به 40 زبان و توانایی صحبت به بیش از 16 شیوه کلامی متنوع، لقب هایپرپلیگلات (Hyperpolyglot) برای وی در نظر گرفته شده است. سیمکوت متولد 1977 در چشایر (یکی از ناحیههای شمال غربی انگلستان) است که در حال حاضر در پایتخت مقدونیه شمالی، یعنی اسکوپیه زندگی میکند. وی مانند بسیاری از زبان شناسان به صورت طبیعی این فرآیند را یاد نگرفته است. وقتی نوجوان بود؛ پدرش با یک زن تایلندی ازدواج کرد که این موضوع مقدمهای برای سفرهای گسترده به کشورهای گوناگون و آشنایی با پلهای ارتباطی با مردم مختلف بود. وی دوست دارد کشورهای دیگر را ببیند و با افراد بومی آن منطقه به کلام اصلی صحبت نماید؛ زیرا معتقد است بهترین راه یادگیری زبان، غرق شدن در آن است که با حضور در جامعه مورد نظر محقق میشود.
سوسنا زارایسکی (Susanna Zaraysky)
گوش دادن به کلمات و شنیدن واژههای جدید به منزله نواختن ملودی در ذهن خانم زارایسکی است. این قابلیت سبب شده تا وی بتواند 9 زبان مختلف را فرا بگیرد و به یکی از پولیگلاتهای مشهور تبدیل گردد. سوسنا موسیقی را بخش اصلی یادگیری زبان خویش میداند و میگوید که بهترین راه برای تقویت لهجه، تلفظ، زمانبندی و گرامر، موسیقی است. از نظر او استفاده از تلویزیون، رادیو، موسیقی و فیلم به عنوان محتوای کمک آموزشی باعث تقویت نقاط عطف فراگیری کلامهای مختلف میشوند.
چگونه میتوان در زبانهای متعدد به صورت سلیس و روان صحبت نمود؟
فرد در چه مرحلهای از یادگیری زبان به سلاست میرسد و میتواند بدون مشکل حرف بزند؟ آیا زمانیکه امکان برقراری گفتگو یا به چالش کشیدن موضوعات پیچیده مهیا میشود؛ میتوان روان بودن در یک زبان خاص را تأیید نمود و یا محک خاص دیگری برای هر زبان وجود دارد که گویای توانایی صحبت کردن از طریق آن تلقی میشود (مثل دیپلم CERFL)؟
موضوع سلیس بودن به فرد مربوط میشود. صحبت کردن با اعتماد به نفس و بدون خطا، یقینا توانایی ارتباطی را نشان میدهد. با این حال هدف این است که فرد به سطح عالی دست یابد و بتواند در موقعیتهای اجتماعی خاص از شیوههای کلامی استفاده نماید. مثلا سطح بالاتر از متوسط B2 را میتوان برابر با توانایی اجتماعی زبان بومی (Native Language) دانست که در آن تنها اشتباهات جزئی و اشکال در لهجه از فرد سر میزند.
در سطح C به توانایی به کارگیری سیستم گفتاری در موقعیتهای حرفهای و شغلی میتوان دست یافت. برای اکثر افرادیکه میخواهند از زبان در زندگی روزمره خود استفاده نمایند (کاربردهای غیر تخصصی)؛ این سطح بسیار سخت و پیچیده خواهد بود. بنابراین نحوه استفاده از زبان و براساس تعاملی که با دیگران برقرار مینماییم؛ نشان از سلاست دارد و هر چیزی فراتر از آن به نقطه تسلط (پیشرفته) منتهی میگردد.
برای یادگیری زبان از روز اول خود را مکلف به صحبت کردن نمایید. از طریق کتاب دانش کلامی خود را ارتقاء داده تا به سطح بالاتر از مبتدی تا پایینتر از متوسط برسید. سپس به سراغ کتابهای بیشتر و دروس رسمیتر بروید، و به چیزهایی که آموختهاید سر و سامان دهید. اگر از این روش برای فراگیری استفاده نمایید؛ موفقیت به سراغتان خواهد آمد. در این مسیر، آزمون و خطا را فراموش نکنید.
در ادامه حتما بخوانيد: چرا برخی از کلمات بیشتر در یاد انسان میمانند؟