چرا ترجمه هوش مصنوعی به این زودیها جای مترجمین را نمیگیرد؟
- 19 بهمن 1399
- ترجمه ماشینی
ارتقاء کیفیت ترجمه هوش مصنوعی (Artificial intelligence) بسیاری از افراد حقیقی و حقوقی را وسوسه کرده تا با بهرهگیری از این فناوری موجب کاهش هزینههای خودشان شوند. حتی شما نیز ممکن است پیامدهای مالی جایگزینی مترجمین با ترجمه ماشینی (مثل گوگل ترنسلیت) را تحلیل کرده باشید. به باور عدهای، هوش مصنوعی میتواند ترجمهای شبیه به ترجمه انسانی، آن هم با قیمتی خیلی کمتر یا حتی رایگان ارائه دهد. اما آیا همه چیز به همین سادگی به نظر میآید؟ شبکه مترجمین راستین در این مطلب به ترجمه هوش مصنوعی، نگاهی دقیقتر میاندازد و بررسی میکند که در طول یک پروژه ترجمه تا چه اندازه میتوان به آن اعتماد کرد.
چه شرکتهایی در زمینه ترجمه هوش مصنوعی پیشگام هستند؟
ما شاهد یک مسابقه جهانی در زمینه یادگیری ماشین و ترجمه ماشینی هستیم. غولهای فناوری مانند مایکروسافت (Microsoft) و گوگل در حال سرمایهگذاریهای عظیمی بر روی سیستمهای ترجمه هستند؛ سیستمهایی که قرار است ترجمهای با دقت انسانی ارائه دهند. مثلا گوگل اخیراً ویژگی جدیدی را منتشر کرده که به نرمافزار امکان میدهد تا محتوای صوتی را ضبط کرده و نسخه متنی ترجمه شده را به صورت آنی تحویل دهد. این ویژگی تکنولوژیکی پیشرفته موجب ارتقاء شرایط و ویژگیهای ترجمه گردیده است.
مایکروسافت نیز در زمینه توسعه نرمافزاری، پیشرفت چشمگیری داشته است. مسئولین این شرکت در سال 2018 عنوان کردند که در زمینه ترجمه خودکار به نوعی برابری انسانی رسیدهاند. در ضمن شرکت DeepL که یکی از محبوبترین ارائهدهندگان خدمات ترجمه ماشینی در بازار است، اخیراً اعلام کرده که به پیشرفتهای قابل ملاحظهای در زمینه ترجمه AI دست پیدا کرده است.
اخیراً ثابت شده که ابزارهای ترجمه هوش مصنوعی در هنگام بازنویسی محتوا از یک زبان به زبان دیگر بسیار دقیق هستند. نمیتوان این مزایا را نادیده گرفت. ماشینها سریعتر از مترجمان انسانی و با کسری از هزینه آنها کار میکنند. حال این سوال پیش میآید که نتیجه چیست؟ آیا اکنون افراد متقاضی ترجمه تخصصی مقاله و یا شرکتها میتوانند بدون نیاز به مترجمین حرفهای با موانع زبانی مقابله کنند؟
ترجمه هوش مصنوعی و مشکلات آن
چرا شرکتها و افراد حقیقی هنوز به مترجم انسانی احتیاج دارند؟
سه سال پیش مدیر اجرایی شرکت One Hour Translation در مصاحبهای به فوربز (Forbes) گفت که مترجمان NMT (فناوری ماشین عصبی) میتوانند 21 هزار دارالترجمه و بیش از نیم میلیون مترجم را بیکار کنند. انتظار میرود که طی چند سال آینده ابزارهای هوش مصنوعی، حیطه ترجمه را در زمینه تجارت بینالملل و موضوعات آکادمیک به تصرف خود درآورند. با شنیدن این موضوع شاید با خود فکر کنید که دیگر در این روند نیازی به حضور مترجمین حرفه ای نیست؛ اما صبر کنید این ایده حداقل فعلاً کمی جاهطلبانه است.
ماشینها شاید بتوانند ترجمهای شبیه ترجمه انسانی ارائه دهند، اما حتی اگر ترجمه این نرمافزارها فراتر از ترجمه کلمه به کلمه باشد، باز هم نمیتوانند تضمین کنند که کارشان 100% دقیق است. مترجمان NMT میتوانند کلمات مناسب را براساس زمینه کاری انتخاب کنند؛ با این حال قادر به تشخیص تفاوتهای ظریفی مانند لحن صدا یا عناصر ارتباطی خاص مخاطب نیستند.
هر چند که ابزار هوش مصنوعی میتواند هوشمند باشد، اما باز هم درک مفاهیم سخنان انسان برایش دشوار است. علاوه بر این، نرمافزار به تنهایی نمیتواند مفاهیم ارتباطی را با بخشهای مختلف مخاطبان تطابق دهد. شاید ابزارهای ترجمه ماشینی بتوانند به سطح خاصی از تفکر مستقل برسند و الگوهای ارتباطی را به زبان اصلی تشخیص بدهند؛ اما این بدان معنی نیست که قادرند تا همه تفاوتهای ظریف را به زبانی دیگر باز تولید کرده و از اینرو ترجمهای باکیفیت ارائه دهند. همچنین ترجمه ماشینی هنوز نمیتواند اصطلاحات، شوخیها، احساسات یا واژگان خاص را توصیف کرده یا بازتولید نماید.
حتما بخوانيد: معرفی 4 سیستم ترجمه ماشینی
آیا هوش مصنوعی میتواند جاذبههای فرهنگی زبانها را تشخیص دهد؟
شما به عنوان یک بازاریاب و یا صاحب یک کسب و کار از قبل میدانید که چه موقع و چگونه ارتباط برقرار کنید، و این امری حیاتی در موفقیت شغلی شما محسوب میشود. با این وجود تنها زمانیکه با تفاوتهای فرهنگی آشنا باشید میتوانید ارتباط موثرتری با مشتریان بینالمللی برقرار نمایید. برندهایی که در بازارهای بینالمللی فعالیت میکنند، باید به تفاوت بین ترجمه خلاقانه و ترجمه عادی آگاه باشند. آنها باید یاد بگیرند که چگونه اطلاعات را به هر بخش خاصی از جمعیت منتقل نمایند؛ سپس میتوانند این روشهای محلی را در استراتژی ارتباطی خود ادغام کنند.
امروزه فرهنگ یک عنصر اساسی در پروژههای ترجمه و بومی سازی به حساب میآید. از محصولات مالی و آموزشهای الکترونیکی گرفته تا مراقبتهای بهداشتی، حقیقت این است که همه صنایع به مؤلفههای فرهنگی متکی هستند. همین مؤلفهها باعث حرکت افراد، تشویق ارتباطات و ایجاد حس وفاداری به برند در بلند مدت میشوند. شرکتهایی که قصد دارند تا در سطح جهانی فعالیت کنند باید نه تنها به موانع زبانی، بلکه به تفاوتهای فرهنگی بین ملتها نیز توجه کنند. چنانچه سازمانها به المانهای فرهنگی بیتوجه باشند، نمیتوانند با شرکای تجاری و مشتریان بالقوه خود ارتباط مناسبی برقرار کنند. مواردیکه ممکن است بسیار جزئی و کوچک به نظر بیایند به سرعت در بازارهای رقابتی به یک ضرر هنگفت تبدیل میشوند.
ترجمه هوش مصنوعی شاید ترجمه محتوای سایت را به صورت دقیق به سرانجام برساند، اما نمیتواند ارجاعات فرهنگی را توضیح دهد و یا اینکه مخاطبان را مجاب کند که با پیام شما همگام شوند. در ضمن کلمات کلیدی به صورت طبیعی در متون قرار نمیگیرند؛ از اینرو نمیتوانند با هنجارهای محلی ادبی متناسب شوند. در حالت کلی بدون داشتن دیدگاهی فرهنگی، محتوای ترجمه شده سطحی و عاری از احساسات و عواطف انسانی به نظر میآید. بنابراین احتمال اینکه بتواند با مخاطب تعامل برقرار کند کمتر است؛ در این صورت هیچ کمکی به شما در راستای دستیابی به اهدافتان نخواهد کرد. در این زمینه مترجمان انسانی، شریکی باارزش برای شرکتهایی هستند که قصد دارند تا از طریق ایجاد روابطی بلند مدت با مشتریان خود به سود بیشتری برسند.
مشکلات استفاده از ترجمه هوش مصنوعی
آیا فقط ترجمه انسانی عاملی برای دستیابی به انطباق به حساب میآید؟
مترجمان در برخی از زمینهها، نقش مهمی در اطمینان از انطباق متون ترجمه شده بازی میکنند. مثلا مترجمین در زمان ترجمه متون پزشکی با چم و خم صنایع دارویی و بهداشتی آشنا هستند. آنها علاوه بر داشتن مهارتهای زبانی، از تحولاتی که در این زمینه رخ میدهد و پیش شرطهای خاصی که مقامات محلی برای حمایت از مصرف کنندگان در نظر گرفتهاند نیز آگاه هستند.
شرکتی که در زمینه داروسازی فعالیت میکند، برای مستندات حساسی مانند آزمایشات بالینی، گزارشات موردی یا خلاصهای از مشخصات محصولات دارویی (SmPC) تنها نمیتواند به ترجمه ماشینی اتکا کند. این موضوع در مورد هر صنعتی صدق میکند. قراردادها، اطلاعات مرتبط با محصول، ترجمه کتابچه راهنمای مصرف کننده، بیانیه سلب مسئولیت، سیاستهای حفظ حریم شخصی و صدها سند دیگر قبل از اینکه در دسترس عموم قرار بگیرند، باید توسط متخصصین بررسی شوند.
هر چند که بهرهگیری از ترجمه هوش مصنوعی جهت آماده کردن پیش نویس برای چنین اسناد کاری ارزشمند است؛ اما ابزارهای ترجمه AI نمیتوانند عناصر الزامی و قوانین و مقررات محلی را در ترجمه متون ادغام کنند. همیشه برای اطمینان از مطابقت ترجمهها به یک تیم مترجم و متخصصان محلی نیاز است.
آیا ترجمه هوش مصنوعی میتواند ابزاری کمکی برای مترجمان باشد؟
به نظر میرسد که پیشرفت در فناوری ترجمه هوش مصنوعی یک ضرورت باشد؛ چرا که این فناوری به مترجمان حرفه ای کمک میکند تا ضمن ارائه سریعتر (یعنی انجام ترجمه فوری متون)، کارهای باکیفیت بالاتری نیز تحویل دهند. ضمناً این نوع نرمافزارها میتوانند ارتباط بین تیمهای بینالمللی را در زمان ادغام در نرمافزارهای اینترنتی یا اپلیکیشنهای پیام رسان گروهی سادهتر کنند.
با این حال برندهایی که قصد دارند تا در خارج از مرزهای سرزمین خود فعالیت کنند، باید توجه داشته باشند که نمیتوانند فقط به ترجمه AI اتکا کنند. اینگونه شرکتها به شریکی قابل اعتماد نیاز دارند؛ شریکی که میداند چگونه در راستای ارائه راهکارهای ترجمه مقرون به صرفه، فناوری را با منابع انسانی ادغام نماید.
در ادامه حتما بخوانيد: چالشهای ترجمه هوش مصنوعی