8 نکته کاربردی برای ترجمه متون انگلیسی
- 11 شهریور 1398
- نکات ترجمه
نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی و توجه به این نکات قطعا پلی برای پیشرفت و موفقیت در عرصه ترجمه متون انگلیسی به حساب میآید. بسیاری از مردم بر این باورند که ترجمه فرآیندی آسان است و تنها کاری که مترجم باید انجام دهد، این است که کلمات را از متن منبع به کلمات معادل متن مقصد تبدیل کند. اما این استنباط اصلا صحیح نیست و در هنگام ترجمه باید عوامل بسیار زیادی در نظر گرفته شود. ژانر و سبک متن اصلی، صلاحیت مترجم و جدول زمانی اختصاص داده شده به پروژه برخی از این عوامل هستند. تعداد زیادی از نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی بهصورت آنلاین و آفلاین وجود دارند، اما هر مترجمی روشها و تکنیکهای خاص خود را دارد که براساس تخصص و به مرور زمان به آنها دست یافته است. اگر شما هنوز به نکات کاربردی در زمینه ترجمه انگلیسی به فارسی دست پیدا نکردهاید، میتوانید با مطالعه این گفتار با مهمترین آنها آشنا شوید.
نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی چه مواردی هستند؟
ترجمه متون انگلیسی با استفاده از نکات کاربردی
متن منبع شما به عنوان پایهای برای محتوای ترجمه شده در همه زبانهای دیگر عمل میکند و با افزایش تعداد زبانهای هدف برای ترجمه، تأثیر محتوای منبع شما نیز بیشتر حس میشود. بنابراین هنگام نوشتن ترجمه حرفهای و موفق بسیار مهم است که شما برنامهریزی داشته باشید و به نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی توجه کنید. برای جلوگیری از بروز مشکل، برخی دستورالعملهای کلی وجود دارد که هنگام ترجمه باید در نظر گرفته شود. در ادامه به هشت نکته کاربردی ترجمه متون انگلیسی پرداخته میشود.
1. استفاده از جملات کوتاه
اگر شما فردی هستید که میخواهید مطلبی را به رشته تحریر در آورید و سرانجام با استفاده از ترجمه فارسی به انگلیسی آن را ترجمه نمایید، بهتر است با انجام دادن فرآیندی آسان، تفاوت بزرگی را برای خودتان رقم بزنید. اگر جملات خودتان را کوتاه کنید، یقینا ترجمه کردن آنها آسانتر خواهد شد. جملات کوتاه فقط دارای یک فکر، یک موضوع و نیت مشخص هستند. وقتی افعال و کلمات اضافی به جمله اضافه میشود، ترجمه کردن آنها سخت میگردد. اگر شما متن اصلی را ننوشتهاید، اما قادر هستید تا آن را ویرایش کنید، حتما این کار را انجام دهید. هر چقدر جملات واضح، مختصر و خوب ساخته شوند، کیفیت ترجمه بهبود پیدا میکند، زمان مطالعه کم میشود و هزینه نیز به طبع کمتر خواهد شد که این موضوع به نوبه خود سبب تسریع در روند درآمد میگردد. در زمان ترجمه متون انگلیسی برای افزایش درک مطلب و ترجمههای سادهتر، حدود 20 کلمه یا کمتر را در یک جمله قرار دهید و سعی کنید تا حد ممکن فقط یک فکر مشخص را در جملات دنبال نمایید.
حتما بخوانيد: 6 نکته برای بهبود مهارت ترجمه
2. ایجاد یک لغت نامه استاندارد
تفاوتهای کوچک در واژگان یک جمله شاید مشکل بزرگی به نظر نرسد، اما وقتی این کلمات به زبان دیگری ترجمه میشوند، میتوانند کل معنی متن اصلی را تغییر دهند. مثلا فرض کنید که در حال ترجمه مقالهای در مورد روشهای درمان سگ هستید. در مقاله اسامی مختلفی برای سگ ذکر شده که اصلا نمیتوان معنی مشخص و خاصی برای آنها متصور شد. کلماتی نظیر puppy ،canine ،pup و Fido بخشی از این اسامی هستند که برای توصیف سگها مورد استفاده قرار میگیرند. اگر شما مثل من عادت دارید تا از دیکشنریهای آنلاین برای یافتن معانی کلمات استفاده کنید، یقینا خواهید فهمید که این چهار واژه در دیکشنریهای فارسی به معنی توله سگ هستند. پس واقعا نمیتوان برای این اصطلاحات عامیانه و اسمهای مشخص، معادل خاصی به کار برد.
این نوع کلمات فقط وقتی به زبان انگلیسی تکلم میکنیم و متون آن را میخوانیم، معنی و مفهومشان قابل تشخیص است. وقتیکه بخواهیم آنها را به فارسی ترجمه کنیم، حتما باعث سردرگمی خواننده با متن اصلی خواهیم شد. ممکن است با ترجمه خود باعث شویم تا معنی "Canine" (که به نوع خاصی از سگها اشاره دارد) به خانواده مشابه آن مانند گرگها تغییر کند یا دو واژه "Pup" و "puppy" را دقیقا مثل هم ترجمه نماییم. کلمه "Fido" یک اسم است پس بهتر است در متن ترجمه به همان صورت آورده شود، هر چند که اگر خوانندگان در مورد موضوع اصلی آشنایی نداشته باشند، هیچگاه متوجه منظور این واژه نخواهند شد (میتوان اینگونه عنوان کرد که مردم کشورمان به دلیل داشتن تفاوتهای فرهنگی با کشورهای انگلیسی زبان، کلمات مختلفی را برای خطاب کردن سگها به کار نمیبرند و مثل اینگونه کشورها برای انواع مشخصی از این حیوان واژه ندارند).
برای فائق آمدن بر این مشکل توصیه میگردد که یک دیکشنری استاندارد برای خودتان ایجاد نمایید و سعی کنید برای کلماتی که معادل مناسبی برای آنها وجود ندارد یا به یک اسم خاص اشاره دارند، در پانویس به توضیحاتی بپردازید (برای آشنایی بیشتر خوانندگان). فراموش نکنید که یکی از نکات کاربردی برای ترجمه متون انگلیسی، بهرهگیری از ترجمه تخصصی است که به احتمال زیاد این نوع ترجمه میتواند بر اینگونه چالشها چیره شود.
3. درک کردن تفاوت بین جملات معلوم و مجهول
نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی: درک تفاوت بین جملات معلوم و مجهول
همیشه ترجمه صحیح بین زبانها برای جملات وجه مجهول دردساز بوده است. به دلیل اینکه شیوه استفاده از جملات مجهول در زبانهای مختلف دارای تفاوتهای زیادی است، این مشکل به وجود میآید. شاید این نوع تفاوتها سبب شوند تا معنی کل جمله تغییر کند. برای جلوگیری از این مشکل نویسندگان اغلب سعی میکنند تا جملات را به صورت معلوم بنویسند و مفهوم و منظور خود را به صورت روشن بیان نمایند. از آنجا که در جملات وجه مجهول، فاعل جمله مشخص نیست، ترجمه آن اغلب برای خواننده گنگ خواهد بود و عموما مترجمین با گذاشتن ضمایر سعی میکنند تا شیوه و ساختار جمله را منطقی جلوه دهند. برای رفع این نقیصه بهتر است جملات پس و پیش جمله مجهول با دقت بررسی شود تا بتوان معنی و مفهوم درستی برای آن جمله نوشت. هر چقدر مترجم با اصول زبان انگلیسی بیشتر آشنا باشد، سریعتر میتواند در متون این نوع جملات را تشخیص دهد. با توجه به اینکه در ترجمه کتاب، تعداد اینگونه جملات بسیار زیاد است و زمان برای مترجم همیشه در اولویت قرار دارد، بهتر است تا مترجم با یادگیری زبان انگلیسی به صورت پیشرفته به افزایش مهارتهای خود برای شناسایی اینگونه جملات کمک نماید.
4. توجه به چگونگی نوشته شدن تاریخ
در انگلیسی آمریکایی (آمریکن) برای نوشتن تاریخ، ماه قبل از روز نوشته میشود و در انتها سال درج میگردد. یعنی اگر یک نویسنده آمریکایی بخواهد به تاریخ 2 اکتبر سال 2020 اشاره کند، به این صورت خواهد نوشت: 2020-2-10. ما که فارسی زبان هستیم، همیشه ابتدا روز، سپس ماه و سال را مینویسیم. بنابراین اگر در متن انگلیسی با اینگونه تاریخها مواجه شویم، در نگاه اول میگوییم که تاریخ نوشته شده به 10 فوریه سال 2020 اشاره دارد. لذا در هنگام ترجمه متون انگلیسی بهتر است ابتدا به این موضوع دقت کنیم که نویسنده متن مورد نظر اهل کدام کشور است و به کدام یک از گویشهای زبان انگلیسی تکلم میکند. توجه به تاریخهای نوشته شده یکی از نکات مهم ترجمه متون انگلیسی به شمار میآید که عدم رعایت صحیح آن میتواند ماهها و سالها را با هم جابجا نماید و سبب در اختیار دادن اطلاعات نادرستی به خواننده شود.
5. ترجمه یک متن در زمان مشخص
مترجمان خوب تمایل دارند تا کار یک متن را به پایان برسانند و سپس به کار ترجمه متن دیگری مشغول شوند. پس شما هم در هنگام ترجمه یک متن سعی کنید تا فقط وقت خود را به آن متن اختصاص دهید و با یک دست چند هندوانه را برندارید. مترجمین برای اینکه ترجمهای با کیفیت ارائه دهند، تمام توجه خود را به آن متن اختصاص میدهند. این روش به آنها این امکان را میدهد تا با دقت بیشتری به ترجمه کردن متن بپردازند و با صدای نویسنده آشنا شوند. این نکته به ویژه در زمان ترجمه محتوای وب سایت از اهمیت فوقالعاده زیادی برخوردار است، چون مترجم به درک کردن لحن و کلام نویسنده اصلی نیاز دارد تا بتواند ساختار منسجم و قابل قبولی از محتوا را به خواننده ارائه نماید. حال اگر مترجم هر روز یک پاراگراف از محتوای سایت را ترجمه کند، یقینا نمیتواند ساختار پیوسته و منسجمی را به مشتری تحویل نماید.
حتما بخوانيد: لزوم ترجمه محتوای وب سایت شرکتها
6. اهمیت دادن به مسائل فرهنگی
زبان و فرهنگ با هم ارتباط عمیقی دارند. زبانها بسیار پیچیده هستند و آگاهیهای فرهنگی به جلوگیری از شکاف زبانی کمک میکنند. ترجمه یک عبارت یا اصطلاح ممکن است ساده به نظر برسد، اما میتواند حاوی نکات ظریفی باشد که اگر به آنها توجه نشود، شاید معنای مورد نظر تحریف گردد. شما به عنوان یک مترجم برای هر متنی باید قادر باشد تا محتوای فرهنگی آن و هر معنای عمیقتری که دارد را درک کنید و بتوانید پیام را به روشی منتقل دهید که در فرهنگ زبان مبداء دارای مفهوم و معنا باشد. قوانین عرفی، شیوهها و اعتقادات مختلف را فقط در فرهنگ میتوان یافت. ویژگیهای منحصر به فردی که فرهنگ دارد، مترجمان را بر آن داشته است تا برای برگردان مؤثر و درست یک متن تلاش ویژهای داشته باشند. مراوده داشتن و صحبت کردن با افراد بومی میتواند آگاهی شما را نسبت به فرهنگهای مختلف افزایش دهد. اگر میخواهید یکی از نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی را به صورت دقیق یاد بگیرید و آن را پیادهسازی نمایید، به گوش دادن آهنگها و دیدن فیلمهای کشورهای انگلیسی زبان مشغول شوید و سعی کنید تا دانش خود را در زمینه فرهنگ این جوامع با مطالعه آثار نویسندگانی مانند جورج اورل، سامرست موآم و آلن الکساندر میلن افزایش دهید.
7. تقلید کردن از سبک نویسنده اصلی
نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی: تقلید از سبک نویسنده اصلی
وقتی در حال ترجمه متن انگلیسی هستید، نمیتوانید لحن و سبک نویسنده را تغییر دهید. فرقی نمیکند که نویسنده از چه لحنی برای بیان مفهوم خود استفاده کرده است، چون در هر صورت شما مجبور هستید تا طبق لحن و سبک وی به کار ترجمه مشغول شوید. اگر نویسنده به صورت علمی مطالب را بیان کرده است، سبک او را به صورت دقیق پیادهسازی کنید، چون در ترجمه متون پزشکی یا ترجمه متون مهندسی نمیتوان معنا و مفهوم را بدون سبک علمی بیان کرد. اگر نویسنده در متن برای بیان منظور خود از جملات دو پهلو مانند جوک استفاده کرده است، میتوانید با معادلسازی درست این نوع جملات را وارد متن ترجمه کنید (در بسیاری از اوقات نمیتوان معنا و مفهوم مناسبی برای جملات طنز ابداع نمود و بایستی دست به معادلسازی زد).
8. تفاوت قائل شدن بین ترجمه شفاهی و نوشتاری
بعضی از مترجمین در هنگام انجام فرآیند ترجمه تصور میکنند که ترجمه شفاهی و نوشتاری مانند هم هستند، در حالیکه این دو سبک از ترجمه، زمین تا آسمان با هم تفاوت دارند (برای آشنایی بیشتر با این موضوع به مطالعه مطلبی تحت عنوان "مترجم یا مفسر: بررسی ویژگیها و تفاوتهای کلیدی" بپردازید). اگر شما میخواهید نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی را به درستی اجرا نمایید، بهتر است تا تفاوت بین ترجمه شفاهی و نوشتاری را یاد بگیرید و سعی کنید تا در هنگام ترجمه متن دقیقا از سبک ترجمه نوشتاری استفاده کنید. برای اینکه با تفاوتهای این دو نوع ترجمه آشنا شوید، در ادامه به صورت مختصر به بررسی ترجمه شفاهی و نوشتاری پرداخته میشود.
ترجمه شفاهی دشوارترین نوع ترجمه به حساب میآید. مترجم برای دستیابی به نتایج عالی در این حوزه باید از مهارت بالایی در زمینههای مختلف برخوردار باشد و بتواند اطلاعات ترجمه شده را درک و تحلیل کند. این نوع مترجم باید بداند که چگونه عناصر اصلی را در متن برجسته نماید و بایستی دائما دایره واژگان خود را غنی کند. ویژگیهای شخصی یک مترجم، مانند واکنش سریع، بیان دقیق و ذهن روشن نیز در این سبک از اهمیت بالایی برخوردار است. از نکات مهمی که یک مترجم در انجام این نوع ترجمه باید رعایت کند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پیشاپیش با موضوع مورد بحث آشنا شوید.
- به نکات اصلی گفتار توجه داشته باشید، چون این حالت هنگام تفسیر به شما کمک میکند.
- قبل از تفسیر، معنی اصطلاحات خاص و کلمات کلیدی را در ذهنتان مرور کنید.
- با ترجمه پیاپی بین خودتان و گوینده روابط دوستانه برقرار نمایید.
- به یاد داشته باشید که باید کلمات را بطور واضح تلفظ کنید.
- خلاصه را در انتهای گفتگوی شفاهی تهیه کنید، چون این عامل به روشن شدن نتیجهگیری کمک مینماید.
- به سرعت واکنش نشان داده و آماده کار تحت فشار باشید.
- از کاری که انجام میدهید، لذت ببرید.
- سعی کنید تا پیامی واضح به مخاطب هدف منتقل کنید.
ترجمه نوشتاری با هر نوع ترجمه دیگری کاملاً متفاوت است. در این نوع ترجمه دیگر نیازی به عکسالعمل فوری وجود ندارد و میتوانید هر وقت که میخواهید برای ترجمه وقت بگذارید، فکر کنید، نوع بهتری از واژگان را انتخاب نمایید، از فرهنگ لغت مناسبتری استفاده کنید و با یک متخصص مشورت نمایید. مانند هر ترجمه دیگری باید معنی و آوای درست زبان منبع را به وضوح منتقل کنید. مهمترین نکاتی که در ترجمه نوشتاری باید رعایت شود، به شرح زیر است:
- ترجمه تنها به معنی ترجمه کلمات نیست.
- باید به خرد و زرنگی خود تکیه کنید، چون این عامل میتواند در ترجمه متون دشوار کمک کننده باشد.
- برای اینکه ترجمه طبیعی و مناسب به نظر برسد، از یک متخصص یا شخص بومی بخواهید تا ترجمه را دوباره برایتان اصلاح کند.
- هرگز پروژهای را که میدانید در حد تواناییهای شما نیست، قبول نکنید.
- مهارت و تخصص ترجمه با گذشت زمان به وجود میآید، پس از روز اول سعی نکنید تا ترجمه متون فوری را بر عهده بگیرید.
- به تفاوتهای ظریف زبان در هنگام ترجمه دقت کنید.
- بدانید که اگر ترجمه ارزش خواندن داشته باشد، از نظر خوانندگان خوب و مناسب است.
- آگاه باشید که نحوه سازماندهی اسناد در کشورهای مختلف ممکن است متفاوت باشد.
آگاهی از نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی برای مترجم چه سودی خواهد داشت؟
دانستن نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی سبب میشود تا مترجمان درک خوبی از نگارش زبان مقصد و همچنین دانش کافی در رابطه با اشتباهات متداول ترجمه زبان انگلیسی داشته باشند. ارتباط و آمادهسازی زمینهساز دانستن نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی میشوند. ارتباطات متقابل فرهنگی مستلزم انجام برخی مطالعات و تمرینات پی در پی است که با تهیه مطالب برای خوانندگان بینالمللی و اطمینان از ترجمه متن منبع میتوان از صحیح بودن مراحل ترجمه اطمینان حاصل کرد. پس از تعیین این مرحله برای ترجمه میتوان بر روی فرآیند ترجمه تمرکز کرده و محتوا را متناسب با مخاطبان مختلف تصحیح کرد. از سویی دیگر، همه زبانها از یک قانون مشخص برای نگارش استفاده نمیکنند. یک ترجمه با کیفیت شامل نگارشی درست و ایدههای خوب برای ترجمه است. توجه به نگارش نشان میدهد که یک مترجم از جزئیات غافل نمیشود. به همین خاطر وقتی صحبت از جهانی شدن میشود، هدف مشترک این است که ضمن ارائه ترجمههای دقیق، برند منحصر به فرد نیز حفظ شود. بنابراین اگر میخواهید به ترجمه انگلیسی به فارسی متون اقدام کنید، حتما با یک ارائه دهنده خدمات ترجمه، مانند شبکه مترجمین راستین همکاری نمایید و منابع لازم و مواد مرجع را به دست آورید. هر چه دامنه اطلاعات خودتان را در مورد نکات کاربردی ترجمه متون انگلیسی بالاتر ببرید، بهتر برای موفقیت آماده میشوید و ترجمه با کیفیتتری نیز ارائه خواهید داد.
در ادامه حتما بخوانيد: چگونگی انجام ترجمه فوری: 4 نکته مهم برای مترجمین پرکار