کاربردی ترین نرم افزارهای پایان نامه نویسی و نگارش مقاله

نرم ‌افزارهای پایان ‌نامه ‌نویسی و نگارش مقاله برای رشته‌های مختلف دانشگاهی متفاوت هستند؛ اما بعضی از آنها به دلیل اهمیت زیاد و حوزه فعالیت گسترده بین بعضی از شاخه‌های علمی متداول شده‌اند. اگر شما هم جزء دانشجویان مقطع کارشناسی‌ ارشد و دکترا هستید که برای تکمیل تحصیلات خود موظف به ارائه پایان ‌نامه و نوشتن مقاله هستید؛ بایستی از ابزارهای اصلی این فرآیند اطلاع داشته باشید تا این کار برایتان دشوار، خسته ‌کننده و وقتگیر نشود. به همین خاطر ما در این گفتار شبکه مترجمین راستین قصد داریم تا شما را با کاربردی ترین نرم ‌افزارهای پایان ‌نامه ‌نویسی و نگارش مقاله آشنا نماییم.

ابزارهای نگارش متن

آغاز فرآیند پایان نامه نویسی و نوشتن مقاله بدون استفاده از ابزارهای مناسب نگارش بی‌معنی است. در واقع شما در وهله نخست باید از برنامه‌هایی استفاده کنید که بتوانند کلمات را برایتان تایپ کنند. اینجاست که شناخت نرم افزارهای زیر ضرورت پیدا می‌کنند.

1. Microsoft Word (مایکروسافت ورد)

یکی از ابزارهای پرکاربرد پایان نامه نویسی بدون شک Microsoft Word است. این برنامه به خاطر سادگی کار و قابلیت‌های فراوان بسیار زیاد مورد استفاده دانشجویان قرار می‌گیرد. برخورداری از ویژگی‌هایی همچون ایجاد فهرست بندی، شماره گذاری صفحات، درج منابع، قالب بندی، فرمول نویسی و ایجاد پاورقی باعث شده تا در رایانه اغلب افراد این ابزار وجود داشته باشد. همچنین می‌توان افزونه‌های زیادی را به Microsoft Word اضافه نمود تا کار نوشتن فرمول، بررسی گرامر و حتی رفرنس دهی آسان‌تر شود.

2. Latex (لاتک)

لاتک می‌تواند به ‌عنوان یک سیستم تهیه اسناد مستقل یا یک قالب واسطه به کار رود. سیستم تایپ ارائه ‌دهنده آن دارای ویژگی‌های انتشار دسک ‌تاپ و امکانات گسترده برای اتوماسیون بیشتر جنبه‌های تحریر و نشر رومیزی از جمله شماره‌ گذاری و ارجاع متقابل جداول و ارقام، سرفصل‌ها و بخش‌ها، گنجاندن گرافیک، چیدمان صفحه، نمایه ‌سازی و کتابشناسی می‌باشد.

3. Google Docs (گوگل داکس)

اگر می‌خواهید تحقیقات خود را به صورت آنلاین با همکاران یا اساتید خود به اشتراک بگذارید؛ بهتر است از Google Docs برای نوشتن مطالب علمی خود بهره بگیرید. هر آنچه در مایکروسافت ورد وجود دارد در این ابزار پایان نامه نویسی هم به شکل جامع‌تر گنجانده شده است. امروزه بعضی از نویسندگان از گوگل داکس به عنوان ابزاری برای نوشتن کتاب هم استفاده می‌کنند.

نرم افزارهای مدیریت مراجع و منابع

ابزارهای مدیریت مراجع در نگارش بخش ادبیات پژوهش به دانشجویان و محققان کمک می‌کنند؛ بنابراین جایگزینی برای یک کار وقتگیر هستند. این برنامه‌ها به شما امکان می‌دهند مقالات و استنادات آنها را سازماندهی کنید، تحقیقات را با سایر محققان به اشتراک بگذارید، ورودی‌های تکراری را شناسایی نمایید، فهرست منابع را قالب بندی کنید و هر مرجعی را جستجو نمایید. در میان بسیاری از ابزارهای مدیریت منابع سه مورد زیر جزء پرکاربردترین آنها هستند.

4. Mendeley (مندلی)

مندلی با نرم افزارهای Word (حتی در سیستم عامل مک)، LibreOffice (لیبره ‌آفیس) و OpenOffice (اوپن ‌آفیس) سازگار است. در ضمن می‌توان از آن به همراه لاتک نیز استفاده کرد. همچنین نسخه اندروید آن نیز موجود است. از جمله مزایای منحصر به فرد Mendeley می‌توان به قابلیت هایلایت و حاشیه نویسی اسناد PDF اشاره کرد که به سازماندهی فایل‌ها در یک مکان کمک زیادی می‌کند.

5. EndNote (اندنوت)

EndNote یک برنامه کاربردی مدیریت مراجع است که به محققان اجازه می‌‌دهد استنادات را در متن مقاله و پایان نامه با کمک گزینه Cite while You Write وارد کنند. با کمک قابلیت Manuscript Matcher این ابزار می‌توان فرمت مقاله را براساس الزامات مجله مورد نظر تراز و قالب بندی کرد. به علاوه اندنوت به طور خودکار مراجع را سازماندهی می‌کند، و امکان به اشتراک گذاری کار در بین سیستم‌های مختلف را از راه دور امکان پذیر می‌سازد.

6. Zotero (زوترو)

Zotero یک ابزار مدیریت منابع قوی و رایگان است که استفاده از آن بسیار آسان می‌باشد. این برنامه به شما امکان می‌دهد تحقیقات را جمع آوری و سازمان دهی نمایید، به منابع استناد کنید و نتیجه تحقیقات خود را به اشتراک بگذارید. در ضمن زوترو می‌تواند داده ‌های کتاب‌ شناسی را به ‌طور خودکار از مقالات و نسخه‌‌های خطی مجلات سایت‌‌هایی مانند آمازون و گوگل بوک دریافت کند.

ابزارهای یادداشت برداری و خلاصه سازی

امروزه هوش مصنوعی به قدری پیشرفت کرده که می‌تواند مقالات ISI را برای شما خلاصه نماید تا بتوانید در وقت خود صرفه جویی کنید و بهتر روی نگارش پایان نامه متمرکز شوید. این پیشرفت در نرم افزارهای خلاصه سازی متون منعکس شده که در ادامه به ذکر سه مورد از آنها خواهیم پرداخت. علاوه بر این استفاده از برنامه های یادداشت برداری برای استفاده بهتر از تحقیقات جمع آوری شده شدیدا توصیه می‌گردد؛ به همین دلیل شناخت آنها نیز ضروری می‌باشد.

7. Scholarcy (اسکولاری)

Scholarcy یک افزونه مبتنی بر هوش مصنوعی برای خلاصه ‌نویسی دست ‌نوشته‌‌هاست که متون را از مقالات ژورنال‌ها و کنفرانس‌ها، فصل‌های کتاب و دست ‌نوشته‌های تحقیقات جمع ‌آوری می‌کند و خلاصه خودکار متون را به نمایش می‌گذارد. ضمناً علاوه بر موارد فوق شکل‌‌ها، جدول‌ها، داده‌‌های کتاب ‌شناسی و فایل‌های PDF با دسترسی آزاد را برای هر مرجع را از پایگاه‌هایی مختلف استخراج می‌‌کند. به علاوه در آن امکان خروجی گرفتن از تمام مراجع موجود در مقاله مورد نظر وجود دارد. وقتی از منابع خروجی گرفتید می‌توانید آنها را به نرم افزار مدیریت مرجع انتقال دهید.

8. Paper Digest (پیپر دایجست)

اگر می‌خواهید مقالات بیشتری را در زمان کمتری بخوانید؛ می‌توانید از Paper Digest مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کنید. این ابزار مقاله تحقیقاتی را به روش موثری خلاصه می‌کند و به محققان اجازه می‌دهد تا به سرعت ایده‌های کلیدی ادبیات پژوهش را به دست آورند. برای به دست آوردن نتایج خلاصه شده کافی است تا فایل PDF خود را در نسخه تحت وب آن آپلود کنید.

9. Evernote (اورنوت)

یکی دیگر از ویژگی‌های مفید اورنوت، امکان ضبط یادداشت‌های صوتی است. نسخه اصلی Evernote رایگان است. این نسخه از برنامه به شما اجازه می‌دهد به طور نامحدود یادداشت‌های خود را ایجاد کنید؛ اما دارای محدودیت فضای ذخیره سازی تا 60 مگابایت در ماه است. در صورتیکه حجم مطالب شما از این مقدار بیشتر است باید به دنبال خرید نسخه پولی آن باشید.

برنامه های مدیریت پروژه

مدیریت پروژه مجموعه‌ای از تکنیک‌های اثبات شده برای پیشنهاد، برنامه ریزی، اجرا، مدیریت و ارزیابی فعالیت‌هاست که با هنر مدیریت افراد ترکیب می‌شود. ابزارهایی که برای مدیریت پروژه به کار می‌روند؛ جهت پیشرفت پروژه، بهره برداری درست از منابع و فرآیندهای همکاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فرآیند شامل ایجاد یک لیست وظایف سلسله مراتبی، پیگیری تکمیل کار، تعیین ضرب الاجل، تدوین برنامه اقدام، و تخصیص منابع است. بنابراین دانشجویان و محققان برای اینکه به درستی بتوانند این روند را انجام دهند بایستی از بهترین برنامه‌های زیر استفاده کنند.

10. Todoist (تودویست)

در واقع این برنامه کاربردی پایان نامه نویسی و مقاله نویسی را می‌توانید همزمان در تلفن همراه، تبلت و رایانه خود نصب کرده و همگام سازی کنید. به عبارت دیگر شبیه دستیار شخصی شماست که همیشه همراه‌تان است. استفاده از Todoist رایگان است؛ اما اگر بخواهید پا را از محدودیت‌های آن فراتر بگذارید و از برخی ویژگی‌‌های اضافی آن مانند قابلیت یادآوری استفاده کنید می‌توانید نسخه پولی آن را به هر طریقی به دست آورید.

11. Trello (ترلو)

Trello به کاربران اجازه می‌دهد تا ایده‌های خود را با استفاده از کارت‌ها و لیست‌ها سازماندهی کنند. در این صورت می‌توانند فعالیت‌ها را فهرست و برنامه ریزی کنند، زمان‌های تکمیل را تعیین نمایند و درصد پیشرفت را مشاهده کنند. کاربر می‌تواند چندین لیست برای موضوعات مختلف ایجاد کند و همه چیز را در فضای آنلاین برای همکاران خود به اشتراک بگذارد. امروزه از طریق همه وسایل ارتباطی می‌توان از این نرم افزار کمک گرفت. بسته به نیاز می‌توان از نسخه‌های رایگان و پولی Trello استفاده نمود.

12. Wunderlist (واندرلیست)

Wunderlist یک برنامه مدیریت رایانش ابری و یکی از کاربردی ترین نرم ‌افزارهای پایان ‌نامه ‌نویسی است. این ابزار به کاربران اجازه می‌دهد تا مدارک خود را از طریق تلفن هوشمند، لب تاپ، رایانه و ساعت هوشمند مدیریت کنند. در این برنامه می‌توان عکس، فایل یا صوت را به لیست کارها اضافه نمود تا پیگیری و مستند نمودن وظایف آسان‌تر گردد. Wunderlist که برای انجام کارهای روزانه نیز می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد؛ رایگان است و در سال 2011 توسط استارتاپ مستقر در برلین ساخته شده است.

ابزارهای بررسی کننده گرامر و ساختار جملات

ابزارهای بررسی کننده گرامر برای تشخیص خطاهای دستور زبانی، املایی، نقطه گذاری، جمله سازی و غیره استفاده می‌شوند، و هدف آنها تقویت زبان پژوهش مورد نظر است. با توجه به نیاز روز، اینترنت مملو از اینگونه برنامه‌هاست که راه‌حل‌هایی را پیشنهاد می‌کنند و ماهیت‌شان را توضیح می‌دهند. در واقع برای انتشار بدون ابهام مطالب علمی ضروری است که ادبیات به درستی نوشته شوند. مخصوصاً برای محققان غیر بومی استفاده از ابزارهای زیر ضروری است.

13. Grammarly (گرامرلی)

نسخه اصلی گرامرلی رایگان است و دارای قابلیت شناسایی اکثر اشتباهات املایی و دستوری است؛ اما اگر قصد دارید مطلب خود را دقیق‌تر و عمیق‌تر بررسی کنید باید به دنبال نسخه پیشرفته و پولی آن باشید.

14. Ref-n-Write

نرم افزار Ref-n-Write برای انگلیسی زبانان غیر بومی مناسب است؛ زیرا ابزاری برای بازنویسی متون و بهبود مهارت‌های نوشتاری انگلیسی از طریق تمرین است. برای بررسی قابلیت‌های ارجاع دهی، بازنویسی و استفاده از بانک ابزاری این برنامه می‌توانید دوره آزمایشی رایگان آن را تهیه کنید.

15. Hemingway Editor

این برنامه شما را در زمینه نحوه بهبود جملات مقاله و پایان نامه راهنمایی می‌کند؛ زیرا جملاتی که خواندن آنها دشوار است را مشخص می‌کند، جایگزین‌های ساده‌تر کلمات یا عبارات ثقیل را به شما پیشنهاد می‌دهد و در عین حال صداهای غیرفعال و تعداد قیدهای موجود در متن شما را مشخص می‌کند.

نرم افزارهای تحلیل آماری و تصویرسازی داده ها

تحلیل آماری و تصویرسازی داده ها یکی از سخت‌ ترین مراحل پایان نامه نویسی و نوشتن مقاله به حساب می‌آید؛ به همین دلیل استفاده از ابزارهایی که بتوانند مراحل انجام آن را ساده کنند به شدت الزامی است.

16. SPSS

اس‌ پی ‌اس ‌اس یک بسته نرم ‌افزاری و یکی از پرکاربرد ترین ابزارهای پایان ‌نامه ‌نویسی است که برای آنالیز آماری تعاملی یا دسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نرم ‌افزار یک برنامه گسترده برای تجزیه و تحلیل آماری در علوم اجتماعی است؛ اما اکنون در سایر زمینه‌ها از جمله علوم بهداشت و بازاریابی نیز رواج دارد. همچنین توسط محققان حوزه بهداشت، شرکت‌های نظرسنجی، سازمان‌های بازاریابی، کارگزاران داده و دیگران نیز استفاده می‌شود.

17. JASP

JASP یک نرم افزار رایگان، انعطاف پذیر، قوی و منبع باز است که توسط دانشگاه آمستردام هلند پشتیبانی می‌شود. این ابزار پیشرفته، آمارها را به راحتی تولید می‌کند و به سرعت آنها را در قالب جدول‌هایی با فرمتAPA ارائه می‌دهد که به راحتی قابل انتقال به اسناد مختلف هستند. رابط کاربری آن بصری و شبیه به SPSS است و روی ویندوز، مک و لینوکس نصب می‌شود. JASP را می‌توانید از وب سایت دانشگاه دانلود کنید.

18. Jamovi (جامووی)

Jamovi یک نرم افزار آماری متن باز رایگان است که استفاده از آن بسیار آسان می‌باشد و جایگزین مناسبی برای نرم افزارهای تجاری مانند SPSS و SAS است. این ابزار تحلیل آماری برای ایجاد پیوندهای علمی ساخته شده و بر روی تقریباً همه سیستم عامل‌ها به طور کامل کار می‌کند.

19. Tableau Public

Tableau Public یک نرم افزار رایگان نمایش بصری نتایج است که استفاده از آن بسیار می‌باشد. این ابزار پایان نامه نویسی کاربردی به شما امکان می‌دهد تا داده‌های خود را تصویر سازی کرده و منتشر کنید. با استفاده از آن می‌توانید نمودارهای تعاملی و نقشه‌های خیره کننده را در عرض چند دقیقه تولید نمایید. در ضمن می‌توانید داده‌های تصویرسازی شده خود را در پروفایل Tableau Public ذخیره کنید و آن را در فضای وب به اشتراک بگذارید. نسخه عمومی آن رایگان است؛ اما برای استفاده از نسخه دسکتاپ، نسخه سرور، نسخه مبتنی بر وب و حتی اپلیکیشن تلفن همراه باید پول بپردازید.

20. Google Data Studio (گوگل دیتا استودیو)

ابزار رایگان تصویر سازی داده های Google Data Studio یک داشبورد تعاملی رایگان با رابط کاربری ساده است که به شما امکان می‌دهد نمودارهای خطی، میله‌ای، ناحیه‌ای و دایره‌ای را رسم کنید. همچنین می‌توانید هر زمانی که بخواهید از نمودارها و داده‌های خود گزارش تهیه نمایید. در این نرم افزار می‌توانید برای تهیه یک گزارش از چندین منبع داده بهره بگیرید و از سوی دیگر منابع داده مشابه را می‌توانید به گزارش‌های مختلف ارتباط دهید.

21. SandDance

SandDance یک برنامه منبع باز تصویرسازی داده است که مجدداً بازنویسی شده تا هم براساس حالت‌های مختلف قابل تنظیم باشد و هم بتوان آن را در هر برنامه سفارشی ادغام کرد. با استفاده از آن می‌توانید مجموعه داده‌های خود را از دیدگاه‌های مختلف تحلیل و بررسی کنید.

22. Infogram (اینفوگرام)

استفاده از Infogram بسیار آسان است و ساختار انعطاف پذیری دارد. در ضمن به شما امکان می‌دهد با اعضای فنی تیم خود به صورت آنلاین ارتباط برقرار کنید و روند کاریتان را سریع‌تر و روان‌تر نمایید. همچنین این برنامه، داده‌ها را به صورت آنی پردازش می‌کند و قابلیت پشتیبانی از نمایشگر چند ترمینالی را نیز دارد. اما باید توجه داشته باشید که داده‌های آپلود شده در پایگاه داده آنلاین این برنامه در دسترس عموم قرار می‌گیرند؛ پس اگر به دنبال حفظ حریم خصوصی داده‌های خود هستید باید از نسخه پولی آن استفاده کنید.

رسانه های اجتماعی برای انتشار تحقیقات

تحقیقات انجام گرفته بایستی به اشتراک گذاشته شوند؛ بنابراین ارتباطات و تبادل ایده‌ها بین محققان ضروری است. در این راستا شبکه‌های اجتماعی کمک بزرگی هستند که تلاش‌های مشترک را از راه دور مورد بررسی قرار می‌دهند. آنها انتشار مشخصات یک محقق را برای جامعه علمی امکان پذیر می‌کنند و باعث ترویج تحقیقات و ایجاد پیوند با سایر تیم‌های کاری در سراسر جهان می‌شوند. در ادامه به معرفی چند مورد از این رسانه های اجتماعی خواهیم پرداخت.

23. ORCID (اُرکید)

شناسه آزاد پژوهشگران و نویسندگان که به اختصار ORCID نامیده می‌شود؛ رمزی است که از آن برای دریافت شناسه دیجیتال دائمی استفاده می‌شود. ORCID این شناسه‌ها را با اطلاعات حرفه‌ای مانند وابستگی‌ها، کمک‌های مالی تحصیلی، آثار انتشار یافته، داوری تخصصی مقالات و غیره مرتبط می‌کند.

24. Academia (آکادمیا)

Academia ساده‌ترین راه برای به اشتراک گذاشتن مقالات به صورت رایگان با میلیون‌ها نفر در سراسر جهان است. تا زمان نگارش این مطلب بیش از 148 نفر از دانشگاهیان و محققان به این شبکه پیوسته‌اند. برای ثبت نام در این رسانه اجتماعی می‌توانید از حساب کاربری گوگل یا فیسبوک خود استفاده کنید.

25. Figshare (فیگ شیر)

Figshare یک مخزن دسترسی آزاد آنلاین است که در آن محققان می‌توانند خروجی‌های تحقیقات خود از جمله شکل‌ها، مجموعه داده‌ها، تصاویر و ویدیوها را حفظ کرده و با یکدیگر اشتراک بگذارند. با توجه به اصل داده‌های باز، بارگذاری محتوا و دسترسی به آن در این شبکه رایگان است. شما می‌توانید فایل‌هایتان را تا سقف 5 گیگابایت با هر فرمتی در Figshare بارگذاری و مدیریت کنید.

26. ResearchGate (ریسرچ گیت)

ResearchGate یک پلتفرم شبکه‌ای رایگان است که هدف آن برقراری ارتباط در بین محققان برای گسترش دسترسی به آثار تحقیقاتی است. در حال حاضر بیش از 20 میلیون محقق از بیش از 190 کشور جهان از طریق ResearchGate با یکدیگر همکاری می‌کنند و آثار خود را با هم به اشتراک می‌گذارند. در ضمن این شبکه اجتماعی امکان ارتباط محققان با یکدیگر از طریق مکالمات تعاملی را فراهم می‌کند.

کلام پایانی

نگارش پایان ‌نامه و نوشتن مقاله از مهمترین اقداماتی است که دانشجویان برای دستیابی به مقاطع تحصیلی بالاتر انجام می‌دهند؛ بنابراین لزوم شناخت ابزارها و نرم افزارهای مناسب می‌تواند آنها را در این مسیر یاری نماید. امیدواریم برنامه های معرفی شده در این مطلب بتوانند شما را برای ارائه یک کار علمی مناسب کمک کنند.